Tsjechen hebben hun bierverbruik drastisch moeten terugschroeven
De bierconsumptie in Tsjechië is het voorbije jaar door de uitbraak van het coronavirus bijzonder zwaar getroffen. Er kon nog een gemiddelde consumptie van...
Bij de Europese Ombudsman – die momenteel een vrouw is, Emily O’Reilly – is sinds oktober vorig jaar een klacht hangende van een groep onafhankelijke wetenschappers over de manier waarop het Europees Geneesmiddelenbureau EMA omgaat met waarschuwingen over potentiële veiligheidsrisico’s van HPV-vaccins. De klacht suggereert dat het EMA soms meer de neiging heeft geneesmiddelen en hun fabrikanten te beschermen dan de gebruikers van die middelen: “Hoofdzaak voor het EMA scheen te zijn dat het vaccin tot elke prijs tegen kritiek moet beschermd worden omdat het levens redt,” zo schrijven ze letterlijk.
EMA: wat?
Het European Medicines Agency is een EU-agentschap dat in 1995 werd opgericht om erover te waken dat alle geneesmiddelen in de Europese Unie “veilig, effectief en van hoge kwaliteit” zijn. Zo wil het agentschap de gezondheid van alle mensen (en dieren) in de 28 EU-lidstaten beschermen.
EMA: wie?
In principe bestaat de Raad van Bestuur van het EMA uit onafhankelijke leden die geen overheid, organisatie of sector vertegenwoordigen. In de praktijk wordt dat laatste echter niet zo nauw genomen: België wordt momenteel in dat bestuur vertegenwoordigd door Xavier De Cuyper van het Federaal Geneesmiddelenagentschap (FAGG), een man die voordien ook kabinetschef was voor de ministers Louis Michel en Didier Reynders. Zijn plaatsvervanger in het EMA-bestuur is Greet Musch, ook van het FAGG, die van 1989 tot 1997 voor Janssen Pharmaceutica werkte. Dit roept natuurlijk de vraag op naar de effectieve onafhankelijkheid van die bestuursleden.
Cochrane en NCC: onafhankelijke wetenschappers
Het Nordic Cochrane Centre (NCC) is een onderdeel van de gereputeerde Cochrane Collaboration, een onafhankelijk netwerk van onderzoekers die vrij van elke farma-sponsoring de baten en risico’s van medische behandelingen kritisch tegen het licht houden.
HPV-vaccin
Het Humaan Papillomavirus (HPV) wordt, in zijn verschillende varianten, geacht baarmoederhalskanker te kunnen veroorzaken. Er zijn enkele vaccins op de markt die tegen dit virus zouden beschermen om zo het risico op deze vorm van kanker te beperken. In sommige landen of regio’s, waaronder Vlaanderen, wordt dit vaccin massaal aan jonge meisjes toegediend, in andere veel minder. Zowel de effectiviteit als de veiligheid liggen al jaren zwaar onder vuur: de effectieve bescherming tegen baarmoederhalskanker zou niet aangetoond zijn of uiterst beperkt, terwijl er wel talrijke meldingen zijn van zware bijwerkingen na toediening van dit vaccin: verlammingen, auto-immuunziekten, overlijdens…
De kritiek van het NCC
Het genoemde Nordic Cochrane Centre heeft op 10 oktober 2016 hierover bij de EU-Ombudsman een klacht ingediend tegen het EMA, omdat dat agentschap volgens hen de bekommernissen van de onderzoekers over de veiligheid van deze HPV-vaccins niet ernstig neemt en hun vragen niet zorgvuldig beantwoordt. Ze schrijven letterlijk: “Deze klacht gaat over de houding van het EMA, dat zich in onze ogen aan wanbeheer bezondigt. Mogelijk zijn veel van de zware problemen vastgesteld na HPV-vaccinatie auto-immuunziektes, die dus niét door het vaccin veroorzaakt zijn. Maar omdat we dat niet weten, moet het een onderzoeksprioriteit zijn om dit uit te zoeken.”
In de kennisgeving van de ontvankelijkheid van de klacht, gedateerd 8 november 2016, schrijft de ombudsvrouw dat haar diensten naar verwachting binnen de termijn van één maand zullen laten weten hoever ze met hun analyse staan. Blijkens het overzicht op het NCC’s eigen website is er inmiddels niets meer van deze diensten vernomen.
Samenvatting van de klacht
Hieronder volgt de Nederlandse vertaling van enkele passages uit deze klacht van het NCC. De volledige tekst verscheen in het juninummer van het tijdschrift ’t Prikje van de vzw Preventie Vaccinatieschade.
“Op 26 mei 2016 klaagden wij bij het EMA over wanbeheer bij het EMA betreffende de veiligheid van het HPV-vaccin. EMA’s antwoorden aan ons behandelden niet helemaal onze bekommernissen. Enkele van onze bekommernissen werden helemaal niet behandeld, en sommige uitspraken van het EMA waren of fout of ernstig misleidend, of irrelevant wat betreft de kritiek die wij hadden geuit. Daarom klagen wij nu bij de Ombudsman van de EU over het EMA. Dit zijn onze belangrijkste vaststellingen (hieronder volgen 9 van de 19 vermelde puntjes; de vetmarkeringen zijn van onze hand):
Geen alleenstaand geval
Ook andere medische instanties in verschillende landen waarschuwden al tegen de risico’s van HPV-vaccins. Hun oproepen aan overheden om dit vaccinatieprogramma bij te sturen vallen echter meestal in dovemansoren. Zo richtte op 14 maart 2016 de Colombiaanse Nationale Academie voor Geneeskunde een brief aan het ministerie van Volksgezondheid met de vraag het HPV-vaccinatiebeleid aan te passen gezien het groeiend aantal meldingen van auto-immuunreacties na toediening van dit vaccin. De genoemde NCC-website vermeldt nog hoe in 2014 de bezorgdheden geuit door de Deense farmawaakhond, de Danish Health and Medicines Authority, evenmin gehoor vonden: “We deduce from this that the Danish regulator’s concerns were not taken seriously by the PRAC (het farmacovigilantiecomité van het EMA)“, schrijven ze op 2 februari 2017 in een bijkomende brief aan het EMA.
Conclusie: campagne voor evenwichtiger mediaverslaggeving?
In plaats van een “campagne tegen de onzin van de antivaccinlobby”, zoals Bart Eeckhout van De Morgen eind juli suggereerde, is er dus misschien wel een campagne nodig voor meer evenwichtige en genuanceerde berichtgeving in onze media over het thema vaccinatie? Want hoeveel journalisten zijn er überhaupt van op de hoogte dat ons vaccinatiebeleid geen zwart-witverhaal is, maar dat er in de wetenschappelijke wereld ontzettend veel discussie en controverse over de meest uiteenlopende aspecten ervan bestaat (de aangehaalde kwestie van het HPV-vaccin is daar maar één voorbeeld van)? Wij lezen of horen het alleszins nooit in de Vlaamse media, wel in zekere mate in de Waalse of Nederlandse. De genoemde Bart Eeckhout bestempelt het antivaccingebeuren als een “beweginkje” dat zich vooral ophoudt in religieuze of antroposofische middens, en nu uitgroeit tot een “probleem” dat “stilaan ernstig wordt”. De vraag die ik hier schrijnend mis, is: heeft die argwaan tegenover (bepaalde) vaccins misschien goeie, rationele gronden? Bovenstaande opmerkingen van onder meer de Cochrane-wetenschappers suggereren in ieder geval van wel. Wil iemand de heer Eeckhout daar eens op wijzen? Want het is toch al te jammer dat een krant en haar opiniërend hoofdredacteur, die naar mijn mening op vele gebieden van kwaliteit en inzicht getuigen, op dit vlak in vooroordelen blijven steken. Een degelijke gezondheidszorg heeft in een democratie een kritische en evenwichtig geïnformeerde-en-informerende pers broodnodig.
De bierconsumptie in Tsjechië is het voorbije jaar door de uitbraak van het coronavirus bijzonder zwaar getroffen. Er kon nog een gemiddelde consumptie van...