In de Europese Unie wordt de verkoop van nieuwe wagens met verbrandingsmotoren vanaf midden volgend decennium verboden. Daarover hebben het Europese Parlement en de lidstaten van de Europese Unie een definitief akkoord bereikt. Met het nieuwe akkoord wil Europa de overstap naar elektrische voertuigen versnellen, waarmee tevens een verdere bijdrage tot de klimaatverandering wordt geëlimineerd.

Het dossier over de uitstoot van koolstofdioxide werd oorspronkelijk als een van de meest controversiële pijlers van de Green Deal van de Europese Unie beschouwd.

Toch kenden de onderhandelingen terzake een snelle vooruitgang, waardoor de emissies van het Europese wagenpark het eerste dossier binnen de strategie ‘Fit for 55’ van de Europese Unie werden waarover de lidstaten en het Europees Parlement overeenstemming konden bereiken.

Sterk signaal

Onderhandelaars van de lidstaten van de Europese Unie en het Europees Parlement, die beide de nieuwe wetgevende initiatieven van de Europese Commissie moeten goedkeuren, zijn overeengekomen dat autofabrikanten tegen het midden van volgend decennium de uitstoot van koolstofdioxide met 100 procent moeten verminderen.

Deze beslissing zal het onmogelijk maken om na de gestelde deadline in de Europese Unie nog nieuwe voertuigen op fossiele brandstoffen te verkopen.

“Dit akkoord is goed nieuws voor automobilisten”, beklemtoonde Jan Huitema, onderhandelaar voor het Europees Parlement, in een reactie op het akkoord. “Nieuwe emissievrije auto’s zullen goedkoper worden, waardoor de voertuigen voor iedereen betaalbaarder en toegankelijker zullen worden.”

“Het akkoord schept bovendien duidelijkheid voor de autosector en zal bij de autofabrikanten tot innovatie en investeringen aanleiding geven. Het akkoord is voor Europa noodzakelijk om midden deze eeuw een klimaatneutrale status te verwerven en duurzame mobiliteit voor de Europese burgers betaalbaarder te maken.”

Frans Timmermans, Europees commissaris voor Klimaat, beklemtoonde op zijn beurt dat de overeenkomst de industrie en de consumenten een sterk signaal geeft dat Europa de verschuiving naar de emissievrije mobiliteit omarmt. “Europese autofabrikanten bewijzen al dat ze klaar zijn om deze stap te zetten, waarbij steeds meer en steeds beter betaalbare elektrische wagens op de markt komen”, zei hij.

In het akkoord is tevens beslist dat de uitstoot van koolstofdioxide door nieuwe wagens vanaf eind dit decennium al met 55 procent moet worden verminderd tegenover de niveaus die vorig jaar werden genoteerd. Eerder was hier gewag gemaakt van een reductie met 37,5 procent.

Bij nieuwe bestelwagens zal tegen eind dit decennium een reductie met 50 procent worden geëist. Tegen midden volgend decennium moeten echter ook deze voertuigen een reductie van 100 procent realiseren.

Ferrari-clausule

De Europese overheden hebben al een grotere druk uitgeoefend om de autoconstructeurs aan te zetten hun ecologische voetafdruk te verminderen. In dat verband hebben vele autofabrikanten al aanzienlijke investeringen in elektrische platformen aangekondigd. Maar daarbij moest wel met enige weerstand rekening worden gehouden.

Toen de nieuwe regelgeving in juli vorig jaar werd voorgesteld, waarschuwde de European Automobile Manufacturers Association (Acea), de organisatie die de Europese autofabrikanten vertegenwoordigt, immers voor een overdreven strikte aanpak. Daarbij werd opgemerkt dat ook verbrandingsmotoren en aandrijving op waterstof een rol konden spelen in de transitie naar duurzame mobiliteit.

Gewag werd gemaakt van onder meer het gebruik van synthetische brandstoffen. De onderhandelaars hebben nu een akkoord gesloten dat de Europese Unie een voorstel zal formuleren waarin wordt bepaald op welke manier verbrandingsmotoren met klimaatneutrale brandstoffen ook na het midden van het volgende decennium nog verder verkocht zouden kunnen worden.

Ook rond de zogenaamde Ferrari-clausule is inmiddels een overeenkomst gevonden. Autofabrikanten met een verkoop van maximaal 10.000 wagens per jaar, zullen immers van de deadline eind dit decennium worden vrijgesteld.

Tegen het midden van volgend decennium zullen ook zij echter eveneens aan de algemene norm moeten voldoen. Bij de constructeurs van bestelwagens gelden dezelfde regels voor fabrikanten met een jaarproductie van maximaal 22.000 eenheden.

Havana-effect

Verder werd bepaald dat er ook een nieuwe methodologie komt voor de rapportage over de uitstoot van koolstofdioxide tijdens de volledige levenscyclus van voertuigen. Voorstellen hierover zullen midden dit decennium worden voorgesteld.

Vanaf datzelfde ogenblik zal de Europese Commissie, op vraag van de lidstaten, ook een tweejaarlijks rapport opstellen over de vorderingen die op het traject naar een uitstootvrij Europese wegverkeer worden gerealiseerd.

Volgens de centrumrechtse Europese Volkspartij (EVP) laat de nieuwe overeenkomst echter onvoldoende technologische diversiteit toe. “Het akkoord van vandaag sluit de deur voor nieuwe technologische ontwikkelingen en daarbij worden alle eieren in één mand – elektriciteit – gelegd”, beklemtoonde Jens Gieseke, vertegenwoordiger van de EVP in de onderhandelingen.

“Dit is een vergissing. Met het akkoord van vandaag wordt een mogelijk ‘Havana-effect’ realistischer. Na het midden van volgend decennium zouden de Europese straten immers vol kunnen staan met oldtimers, omdat nieuwe wagens niet beschikbaar of onbetaalbaar zijn.”

De Groenen daarentegen reageerden met tevredenheid op het akkoord. “Europa wordt het eerste continent dat de verkoop van nieuwe auto’s met een verbrandingsmotor tegen halverwege volgend decennium geleidelijk afbouwt”, benadrukte Bas Eickhout, onderhandelaar voor de Groenen.

“Deze ambities tonen dat de Europese Unie op het gebied van klimaatactie het voortouw kan nemen en dat zal ook andere regio’s aanmoedigen om hun inspanningen voor de uitbouw van een duurzame mobiliteit op te voeren.”

(kg)