De ultieme heroïsche strijd, die lijkt Paul Magnette (PS) te voeren tegen het vrijhandelsverdrag met Canada. Eén tegen de rest van Europa? Geen probleem voor de PS. Principes voor banen, het is een positie die de Franstalige socialisten zelden innemen. Maar als je kijkt naar wie in België eigenlijk dreigt te verliezen als CETA er niet komt, wordt het duidelijk: Wallonië heeft nauwelijks iets verliezen, het is de Vlaamse economie die hieronder gaat lijden.
Ja, een verdrag met Canada om makkelijker handel te kunnen drijven en meer te exporteren en importeren, dat heeft economische impact. Als kleiner land in Europa staan we wel op de vierde plaats met Canada als het gaat over handel drijven met hen.
Alleen: als je gaat kijken naar de regionale verdeling, dan wordt meteen duidelijk wie hier meest bij te verliezen heeft, bij zo’n “non” over de principes van CETA. Maar liefst 90 procent van alle Belgische export naar Canada komt vanuit Vlaanderen. En voor de import is het nog straffer: Canada exporteert nauwelijks naar Wallonië, want 98 procent gaat naar Vlaanderen.
Waals minister-president Paul Magnette (PS) speelt dus met andermans geld en welvaart wanneer hij z’n principiële zaak doorduwt en met z’n veto het federale België verplicht om “neen” te zeggen op Europees niveau. CETA komt er op neer dat 98 procent van alle taksen en invoerrechten verdwijnen tussen de EU en Canada: een totale besparing van 500 miljoen voor de Europese bedrijven die exporteren naar Canada.
Zag Magnette dit dan niet komen? Niet echt
En het is niet dat Magnette en co niet wisten dat de onderhandelingen liepen. België, inclusief z’n deelstaten, gaf net als alle andere EU-landen in april 2009 heel expliciet aan de Europese Commissie de opdracht om een verdrag met Canada te onderhandelen. Dat gebeurde in open klimaat: telkens waren er terugkoppelingsmomenten met de regeringen en het Europees parlement. Dus dit is niet iets wat je niet ziet komen. En de definitieve tekst van CETA staat al meer dan twee jaar gewoon online, dus de timing is toch wel bijzonder vreemd, om nu op het allerlaatste groot protest aan te tekenen.
Vanuit Wallonië klinkt ook dat de Waalse landbouw in gevaar is: Canadese boeren zouden nu immers plots op de Europese markt komen. Echt wakker moeten ze daar niet van liggen, als je naar de cijfers kijkt. Na 5 jaar zet CETA de markt open voor ongeveer 30.000 ton rundvlees uit Canada. Dat is goed voor, hou u vast, 0,04 procent van al het vlees dat de Europeanen eten. En hormonenvlees mag daar uiteraard niet bij zijn.
In praktijk zijn het ook Vlaamse bedrijven die zo snel mogelijk hopen op dat CETA. Twee grote spelers zijn de Vlaamse baggeraars, Jan De Nul en Deme. Die zitten nu nog niet binnen in Canada, maar door CETA kunnen ze mee opdrachten binnenhalen. En de Vlaamse havens hopen op meer export, net als de twee sectoren die vanuit België veel export doen: de chemie en de farma. Plus, de Canadezen investeren veel in Vlaanderen. In Brugge is er treinbouwer Bombardier, in Oostende en ook de Kempen zit McCain, de frietjesfabriek. Het is wel duidelijk wie er écht verliest als CETA er niet komt.