Door de oorlog in Oekraïne zijn de prijzen van heel wat voedingsproducten, waaronder graan, fors de hoogte ingeschoten. Het belegerde land heeft heel wat moeite om voeding te exporteren omdat Rusland de Oekraïense havens in de Zwarte Zee blokkeert. Volgens Oekraïne gebruikt de Russische Federatie daarbij zeemijnen die stammen uit het tijdperk van het Sovjet-Unie. Klopt niet, volgens Rusland.

De wereld wordt geconfronteerd met een wereldwijde voedselcrisis als gevolg van de oorlog in Oekraïne, waardoor de internationale (voedsel)prijzen de hoogte inschieten. De zeemijnen in de Zwarte Zee spelen daarbij een belangrijke rol, merkt de Amerikaanse nieuwssite CNBC op.

Zeemijnen verhitten de discussies

Die mijnen zijn al meermaals voer voor discussie geweest tussen Rusland en Oekraïne. Zo beschuldigt Oekraïne Rusland ervan dat het zeemijnen uit het Sovjettijdperk gebruikt om opzettelijk de scheepvaart en de voedselvoorziening in de wereld te verstoren. Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken zei in maart al dat zijn buur zeemijnen gebruikt als “ongecontroleerde ronddrijvende munitie”.

Rusland ontkent dit en zegt op zijn beurt dat Oekraïne verantwoordelijk is voor die mijnen. Mikhail Mizintsev, hoofd van het Russische Nationale Centrum voor Defensiebeheer, zei donderdag dat de regering in Kiev de schuld voor het ontstaan van de mijndreiging in de Zwarte Zee op Rusland probeert af te schuiven door te zeggen dat de “Oekraïense mijnen die in de Bosporusstraat en voor de Roemeense kust zijn gevonden, Russisch zijn.”

“Zeggen dat Rusland verantwoordelijk is voor het plaatsen van die mijnen is absurd, arrogant en dom”, voegde Mizintsev er nog aan toe. “Uit ons onderzoek blijkt overigen dat de mijnen van Oekraïense makelij zijn. De Russische marine heeft dit type mijnen niet meer in dienst genomen sinds 2016.”

Odessa

Volgens Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov en minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov moet Oekraïne er dan maar voor zorgen dat de mijnen verdwijnen als het terug handel wil drijven via de zee. “We zijn dan klaar de veilige doorgang van Oekraïens graan te vergemakkelijken”, zei Lavrov eerder deze week.

Oekraïne heeft dat geweigerd, omdat Rusland dan meer van zijn kust zou kunnen aanvallen. “Op het moment dat we de toegang tot de haven van Odessa vrijmaken, zal de Russische vloot er zijn”, liet Sergi Brattsjoek, woordvoerder van het regionale bestuur, weten in een videoboodschap op sociale media.

Brattsjoek zei kort voor de Russische aankondiging dat alle export vanuit de havenstad Odessa moet worden begeleid “door NAVO-landen”.

Havens beschermen

William Alberque, directeur strategie, technologie en wapenbeheersing van het International Institute for Strategic Studies, zei tegen CNBC dat Oekraïne “gek” zou zijn geweest als het de toegangswegen naar zijn havens niet had beschermd met mijnen en dat zijn aarzeling om ze nu te verwijderen rationeel is. “Je kunt volkomen begrijpen waarom Oekraïne nu zeemijnen gebruikt. De Russen hebben al expliciet gedreigd om die haven van Odessa aan te vallen”, klonk het.

Andere strategen merken dan weer op dat Rusland die mijnen in zijn voordeel gebruikt. “De grootste belemmering voor de (Oekraïense) graanexport zijn duidelijk de Russische blokkades, en dat geldt ook voor de mijnen”, merkte Maximilian Hess, fellow bij het Foreign Policy Research Institute, op. “Het echte probleem is dat Rusland dit als pressiemiddel lijkt te willen gebruiken.”