Eerst laten ze Guy Verhofstadt in zijn liberale fractie ALDE het licht op groen zetten voor N-VA, vervolgens slaan ze de deur keihard dicht. N-VA kiest voor de conservatieve fractie van David Cameron in het Europees parlement en torpedeert zo de kansen van Verhofstadt op een topjob. Dat die ECR van Cameron maar een vreemde anti-Europese club is, dat nemen ze erbij bij N-VA.
De partijraad van N-VA was alvast heel duidelijk: meer dan 70 leden stemden voor de conservatieven en eurosceptici van de ECR, meer dan 40 leden zowaar voor de groenen en nationalisten van EVA (waar de N-VA in de vorige regeerperiode lid van was) en slechts drie voor de liberale ALDE-fractie van Verhofstadt. Er bleef dus na de stemming geen spaander heel van het idee om met Verhofstadt in zee te gaan.
Verhofstadt volledig belachelijk gemaakt
Nochtans was dat de afgelopen weken wel het plan, gaf Johan Van Overtveldt, de N-VA-kopman voor Europa toe vanmorgen op de Ochtend: “Er is serieus over gepraat met Verhofstadt. We hebben zeer intense poging ondernomen om samen met twee Spaanse regionale partijen tot ALDE toe te treden: de Convergencia van Catalonië en EAJ-PNV van het Baskenland. Bedoeling was om een regionale verankering binnen de ALDE te krijgen.”
Met dat plan onder de arm wilde Verhofstadt zijn ALDE-fractie serieus uitbreiden. Want dan kon die fractie de derde grootste worden in het Europees parlement. En daarbij horen allerlei voordelen: extra medewerkers, spreektijd, en voor Verhofstadt zelf mogelijk het voorzitterschap van het Europees parlement. Daarbij was de N-VA met 4 zetels daarbij een grote trofee. Zodanig zelf dat de MR van Louis Michel, die absoluut niet met N-VA in zee wilde, de mond moest houden. Verhofstadt zelf sleurde het plan door zijn fractie, de ALDE zette gisteren het licht op groen en wilde al aankondigen dat het in kannen en kruiken was. Bijzonder pijnlijk, want N-VA gaf hem de dikke middenvinger.
De link De Wever-Cameron
De N-VA-partijraad was duidelijk. Daarin werd het ALDE-voorstel aan flarden geschoten. Men mag aannemen dat voorzitter Bart De Wever daar voor iets tussenzit. Hij heeft een afkeer van Verhofstadt, en kan zich wel degelijk vinden in de lijn van de Britse Conservatieven, die de krachtigste partij zijn binnen de ECR. De Wever heeft goede contacten met David Cameron en de Londense burgemeester Boris Johnson.
Van Overtveldt onderhandelde dus wel met Verhofstadt, maar trapte vanmorgen nog eens ferm na: “Om twee reden hebben we het niet gedaan: het project van Verhofstadt miste geloofwaardigheid. En het miste duidelijkheid. Verhofstadt heeft tegelijk met ons 6 Spaanse unionisten binnengehaald: Dat is een zeer confuse situatie die erop wees dat het er voor meneer Verhofstadt vooral om te doen was zetels binnen te halen.”
Dat Cameron en zijn Britse Conservatieven zowat de grootse unionisten in Europa zijn, dat leek Van Overtveldt niet te deren: “Cameron heeft zijn visie, maar hij heeft de politieke daad gesteld die het mogelijk was om Schotland te laten beslissen over onafhankelijk. Hijzelf is tegen de onafhankelijkheid. Maar hij heeft het wel mogelijk gemaakt.” Dat de Britse Conservatieve echt geen woord willen horen over separatisme en virulent campagne voeren tégen de onafhankelijkheid van Schotland, dat parkeerde Van Overtveldt handig.
Hoe dan ook moet in de partijraad van N-VA de zaak dramatisch gekanteld zijn. Alles wijst erop dat, eens het ALDE-plan gekelderd werd, niet iedereen gelukkig was met de ECR-optie. Want op het eind koos een grote groep voor de optie om bij EVA te blijven. Dat zijn nochtans de Europese groenen, waar De Wever ook niet gek van loopt, om het zacht uit te drukken. Door nu voor ECR te kiezen, wordt die fractie dankzij de N-VA-zetels ook net iets groter dan ALDE: of hoe N-VA en passant een topjob voor Verhofstadt dreigt te torpederen. Want aan die nummer drie-plaats zijn zoals gezegd grote prijzen verbonden.
ECR: toch een wat vreemd clubje
Wat dan gezegd van die ECR-fractie? Dat is een clubje waar toch wat vragen bij kunnen gesteld worden. De Conservatieven van Cameron zijn ronduit eurosceptisch en willen macht afnemen van Brussel. En daarnaast zit er bonte verzameling in de fractie: de Deense rechts-populistische Volkspartij, de Ware Finnen ook (extreemrechts in Finland), Alternative für Deutschland die virulent anti-euro zijn, en als toetje de Polen van Recht en Rechtvaardigheid. Die zijn ronduit homofoob.
Van Overtveldt moest zich in wat bochten wringen om dat uit te leggen: “Alternative für Deutschland? Wel, we kunnen hun analyse over de euro in grote mate volgen. Het probleem is niet opgelost. Maar onze wegen gaan uit elkaar als zij zeggen: het gaat niet lukken. Wij zeggen: er is nog politieke bereidheid om de euro verder af te werken.” Hij benadrukt ook dat de N-VA “volledige vrijheid krijgt over alle standpunten”. De ECR is dus hoe dan ook een erg los samenwerkingsverband, geen fractie met één lijn.
En zo legde hij ook uit hoe hij met het Poolse Recht en Rechtvaardigheid wil omgaan: “Waar het gaat over homofobie en racisme: wij zullen ons nooit tot dat soort standpunten lenen. Als er vanuit de ECR-fractie voorstellen komen in die zin, zullen we ons er onverkort tegen afzetten. Dit soort denken, als je het al denken kan noemen, is een vergif dat in veel Europese fracties zit.”
Duidelijke Europese N-VA-lijn: geen superstaat
Dat N-VA met haar keuze voor de ECR een duidelijke eurokritische koers kiest, wilde Van Overtveldt wel beamen: “We wijzen het idee van een Europese superstaat af, maar willen evenmin weten van compleet negativisme. Wij staan positief-kritisch tegenover de Europese Unie. In dat opzicht zitten wij op dezelfde golflengte als de belangrijkste groepen binnen de ECR.”
Verhofstadt reageerde gisteren na de beslissing meteen al scherp: “Het is uiteraard niet goed voor de Europese zaak dat de grootste partij van het land gekozen heeft om aan te sluiten bij een uiterst eurosceptische, zoniet anti-Europese fractie waarin verschillende extreem-rechtse partijen zoals de Ware Finnen en de Deense Volkspartij zitten, of partijen zoals Alternative für Deutschland die de euro willen opbreken.”