Als er geen bijkomende en ingrijpende maatregelen worden genomen om de opwarming van de aarde te vertragen – om ze te stoppen is het al te laat – dan zullen tegen 2100 anderhalf miljard mensen op onze planeet moeten verkassen. Want als ze dat niet doen, kunnen ze de zomers niet meer overleven waar ze nu wonen. De WBT of wet bulb temperature zal dan regelmatig over de 31 en zelfs 35 graden gaan. Die WBT wordt overigens een heel belangrijk begrip in de toekomst, eentje dat deel zal gaan uitmaken van de weerberichten.
Door de opwarming, ten minste aan het tempo dat die zal toenemen als we geen bijkomende maatregelen bovenop die van het klimaatakkoord van Parijs nemen, zal een groot deel van India, Pakistan en Zuid-Oost Azië jaarlijks getroffen worden door wat wetenschappers “unsurvivable heatwaves” noemen.
Een combinatie van hoge temperaturen en een extreme vochtigheidsgraad zorgen er dan voor dat mensen oververhit geraken en sterven.
India, Bangladesh en Pakistan zullen wellicht het hardst worden getroffen, maar ook de Golfstaten en Iran hebben prijs. In het gebied dat om de twee jaar minstens één keer getroffen zal worden door zo’n hittegolven, leven momenteel meer dan anderhalf miljard mensen.
Het gaat om hittegolven met een wet bulb temperature (WBT) van 35 graden of meer halen. Vanaf 31 graden WBT is het menselijk lichaam in gevaar. (“If you don’t take precautions immediately when conditions are extreme, you may become seriously ill or even die” zegt het Amerikaans meteorologisch instituut daar over). Zes uur bij een WBT van 35 graden is sowieso fataal.
Wat is die wet bulb temperature?
Je hebt misschien nog niet van WBT gehoord, maar ga er maar van op aan dat het een erg belangrijk begrip zal worden en iets dat zal terugkomen in de weerberichten van de toekomst.
De WBT of “natteboltemperatuur” staat voor de laagste temperatuur die een nat voorwerp, dat zich in een luchtstroom bevindt, krijgt ten gevolge van het verdampen van het aanklevende water. Door deze temperatuur te vergelijken met de gewone temperatuur kan de luchtvochtigheid worden bepaald.
WBT heeft z’n naam te danken aan de manier waarop die oorspronkelijk werd bepaald. Twee thermometers worden in een luchtstroom geplaatst (minimale snelheid 2 m/s). Bij een van de twee thermometers wordt om het kwikreservoir een katoenen kousje aangebracht dat via een katoenen draad is verbonden met een waterreservoir.
Voor het verdampen van het water uit het kousje is warmte nodig. Die warmte wordt onttrokken aan het kwikreservoir, waardoor dat afkoelt. De thermometer met de natte bol zal dan een lagere temperatuur aangeven dan de thermometer met de droge bol. Het verdampen,en de daarmee gepaard gaande temperatuurdaling in de kwikthermometer, zal zo lang doorgaan totdat er geen water meer verdampt.
Het stoppen van het verdampen van water in het kousje treedt op bij die temperatuur, waarbij de relatieve luchtvochtigheid 100% geweest zou zijn, bij de actuele absolute vochtigheidsgraad in de luchtstroom. Er kan dan namelijk geen water meer verdampen, en de temperatuur van de nattebolthermometer zakt niet verder. Deze evenwichtstemperatuur is dus de WBT of natteboltemperatuur.
Is de lucht droog, dan zal er meer water verdampen en zal de natteboltemperatuur op een lagere waarde stabiliseren. Het verschil in aangegeven temperatuur is dus, om het simpel te zeggen, een maat voor de vochtigheid van de luchtstroom.
De natteboltemperatuur wordt veel gebruikt om een ervaringstemperatuur bij warmte te beschrijven. Een mens houdt het lichaam koel door zweten en bij warm weer zal de huid dus vochtig zijn. Wanneer de WBT 31 graden bereikt, lukt dat nog amper.
Wat er met je lijf gebeurt vanaf een WTB van 31 graden
Het is dan alsof je langzaam gekookt wordt. Je zweet verdampt dan niet meer, zodat de warmte zich in plaats daarvan in je lichaam ophoopt. Mensen kunnen dan hitte-toxiciteit krijgen, een vergiftiging die lijkt op zonnebrand, maar dan aan je binnenkant. Je bloed wordt naar je huid gestuurd om je af te koelen, waardoor er minder bloed naar de organen gaat. Wat vaak voorkomt is dat daardoor de voering van je darm afgebroken raakt en er toxines gaan lekken in de rest van je lichaam.
Bij een WBT van 35 graden voltrekt het hierboven beschreven proces zich in amper zes uur tijd. Daarna ben je dood.
In 2015 jaar bereikten we ei zo na voor het eerst een WBT van 35 graden in de Perzische Golf. In de Iraanse stad Bandar Mahshahr was het toen rond de 50 graden, maar de gevoelstemperatuur was maar liefst 73 graden. Er zijn geen exacte cijfers, maar tussen 3.500 en 5.000 mensen overleefden dat wellicht niet.
Nieuw onderzoek, dramatische cijfers
Het nieuwe onderzoek toont aan dat zelfs wanneer de maatregelen in het Parijse klimaatakkoord zouden worden nageleefd, tegen het einde van deze eeuw (vanaf zo ongeveer 2070) om de twee jaar 2% van de bevolking in India, Pakistan, Bangladesh en de Golfstaten blootgesteld worden aan een “onoverleefbare” WBT. Twee procent lijkt niet zo veel, maar het gaat tegen 2070 dan wel om 30 miljoen mensen.
Als we Parijs niet halen – waar het naar uitziet – zal zeker 30% van de mensen die daar wonen om de twee jaar met zo’n onovertrefbare WBT te maken krijgen vanaf 2070. Dat zijn dan 500 miljoen mensen.
Maar dat cijfer is nog maar het begin. De hittegolven zullen een enorme invloed hebben op de landbouw in de regio. Omdat er minder eten kan worden geproduceerd, zullen nog eens honderden miljoenen mensen onrechtstreeks getroffen worden.