Heb je je tijdens het opruimen van de zolder van je nonkel of bomma ook al eens afgevraagd hoeveel je voor die oude lp’s nog kan vragen? Misschien heb je wel een klein fortuin in handen. Maar wat als de platenhoes niet meer intact is? Of wat als de plaat bijna barst van de krassen? Met deze handige tips bluf je straks elke platenboer onder tafel. Je moet met drie dingen rekening houden: zeldzaamheid, persing en conditie.
Het eerste wat je moet nagaan, is of je vinylplaat gewild is. En in welke mate? Platen waar honderden miljoenen exemplaren van verkocht zijn, zoals ‘Thriller’ van Michael Jackson, ‘Morning Glory?’ van Oasis of ‘Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band’ van The Beatles, zijn niet persé het meest waardevol. Het is namelijk niet moeilijk om een exemplaar op de kop te tikken. Voor wie echt geld wil verdienen door in platen te investeren, is het dus niet de slimste zet om het laatste werk van de populairste artiesten van vandaag aan te schaffen.
Toch bestaat er geen gouden regel om te bepalen welke artiesten de moeite waard zijn om te verzamelen. Kijk dus zeker eens op Ebay wat voor gelijkaardige albums gevraagd wordt. De meest waardevolle platen zijn doorgaans zeldzame releases van oudere, gevestigde artiesten. Volgens muziektijdschrift NME zijn de vijf duurst verkochte platen ooit twee demo’s van The Quarrymen (de band van John Lennon voor de Beatles), exemplaren van de eerste druk van de ‘White Album’ van de Beatles, een ‘God Save The Queen/No Feelings’-single van de Sex Pistols, waar amper driehonderd exemplaren van verschenen en de zeldzame ‘Bohemian Rhapsody/I’m In Love With My Car’-single van Queen uit 1978. Voor de resten brengen platen uit de jaren 60 en 70 opvallend veel op.
Eerste persing of nieuwer?
Naast de artiest en het specifieke album is ook de persing van belang om de waarde van een plaat te bepalen. Dat schrijft de veilingsite Catawiki. Verzamelaars zijn meestal op zoek naar de eerste persing van een album uit het land van herkomst, meestal de VS of Groot-Brittannië. De oplage van zo’n eerste persing was meestal laag, waardoor die platen erg zeldzaam en geliefd zijn. Om na te gaan welke druk je in je bezit hebt, moet je naar het serienummer van je album kijken.
Daarnaast kan je ook enorme bedragen vragen voor limited en special editions. Nog waardevoller zijn speciale exemplaren die enkel uitgedeeld werden aan de band of act in kwestie en het studiopersoneel. Zo was er een speciale editie van ‘The White Album’ van de Beatles met serienummers A00000, A000001, … Voor zo’n exemplaren kan je tegenwoordig duizenden euro’s vragen. Ook albums en singles die teruggeroepen zijn, zijn erg geliefd, zoals die van de Sex Pistols (zie boven) en van het Beatles-album ‘Yesterday and Today’ met de originele ‘slagershoes’.
Waar moet je op letten als je een tweedehands album aanschaft? De catalogusnummers op het label van de vinylplaat en de hoes. Die moeten overeenkomen, anders zou het weleens kunnen dat de verkoper je probeert te bedotten. Sommige releases zijn in meer dan honderd versies: mono, stereo, eerste persing, tweede persing, …
Goede conditie?
Een laatste bepalende factor voor de waarde van een album is de staat van de albumhoes en het vinyl zelf. In de verzamelaarswereld is er een vast beoordelingssysteem courant. Een plaat kan volgende beoordelingen krijgen: Poor (Slecht), Fair (Fair), Good (Goed), Very Good (Zeer Goed), Very Good+ (Zeer Goed+), Excellent, Excellent+, Near Mint (Bijna Nieuw) of Mint (Als Nieuw).
Let als je een tweedehandsplaat koopt zeker op vlekken of krassen op de hoes en beschadigingen of ezelsoren. Speel de plaat zeker ook eens af, kan je de muziek zuiver horen of merk je geruis en geknars op alsof je aan de openhaard zit? Aarzel in dat geval zeker niet om een korting te vragen.
Veel luisterplezier!