Newsmonkey is nu twee jaar bezig, en zoals elke onderneming gaat dat met vallen en opstaan. Een mediabedrijf uitbouwen en rendabel krijgen, journalistiek iets proberen neer te zetten en een nieuw publiek van generation Y én adverteerders aantrekken: geen makkelijke opdracht. Het terugbetalen van de crowdfunders moest een moment worden van oprechte dank, maar pakte helemaal anders uit.
Crowdfunding is een prachtig middel om je opstartende zaak een vliegwiel te geven, écht een duwtje in de rug. Voor ons pakte het perfect uit, het slopende proces met de bankcommissie niet te na gesproken. Alles wilden die analyseren, overal moesten waarschuwingen bij in de prospectus, om investeerders te wijzen op de grote risico’s van ons business idee.
Natuurlijk was ons businessplan ambitieus en optimistisch. Zoals elk businessplan in de wereld vermoedelijk. We namen ook meteen een heel pak mensen aan, en spendeerden een pak aan de bouw van de site.
De crowdfunding lukte: op een paar weken braken we alle records en haalden iets meer dan 300.000 euro op. 1.500 beleggers, de meeste voor een bedrag van 50 euro of maximum 250 euro. Twintig ‘grotere’ investeerders stapten in met een ticket van 5.000 euro.
De crowdfunders, of beter My Micro Invest, dat nu 11% van de aandelen van newsmonkey had, kregen uiteraard een vertegenwoordiger in de Raad van Bestuur, die ook de voorzitter werd. Hij zou de stem van de crowd worden. Sommigen zien daarin nu het bewijs alsof wij van newsmonkey “één pot nat zijn met My Micro Invest”, maar het zou pas gek geweest zijn als ze niet in ons bestuur hadden gezeten. Via de raad van Bestuur waren ze op de hoogte van de werking, van de cijfers, van de businessplannen, de kapitaalsverhogingen, leningen…
Dat My Micro Invest toen al, bij de start, 12% commissie nam, waardoor er in newsmonkey uiteindelijk maar 277.000 euro kapitaal van de crowd kwam, is achteraf gezien iets wat we anders hadden moeten onderhandelen. Een fout die we vandaag niet opnieuw zouden maken, maar waar we niet genoeg oog voor hadden bij het afsluiten van het contract tussen ons en My Micro Invest.
Wel bezoekers, veel minder inkomsten
Het verhaal van de uitbouw van newsmonkey is één lange roetsjbaan geweest. Ondernemen is zo: keihard op je tanden bijten als het niet gaat, en genieten van je korte succes want dan weer op naar de volgende uitdaging.
Newsmonkey begon met zwarte sneeuw. De eerste maanden hadden we nauwelijks bezoekers, en geen inkomsten. Pas in mei 2014, toen we vijf maanden bezig waren, kwam de doorbraak: onze technieken om stukken viraal te laten gaan gingen beter en ook onze politieke berichtgeving sloeg met de kiescampagne echt aan. We gingen boven de kaap van 1 miljoen unieke bezoekers op één maand. Die zouden sindsdien nooit meer weg gaan.
Commercieel was het verhaal ook moeilijk. Native advertising, waarbij adverteerders niet via banners maar met langere stukken hun boodschap brengen, was twee jaar geleden een absolute nieuwigheid. En bovendien werkt de advertentiewereld traag: contracten liggen vast voor lange tijd, nieuwkomers krijgen niet op 1-2-3 een plekje. In de zomer van 2014 moesten we een eerste keer besparen: mensen laten gaan, de meeste wagens weg, kosten snoeien om het hoofd boven water te kunnen houden.
De kapitaalsverhoging van 20 euro
Tegelijk overtuigden we onze aandeelhouders ervan om meer geld in het bedrijf te stoppen. Dat deden ze aan een hogere koers van 20 euro per aandeel. In ruil kregen diegenen die aan 20 euro kapitaal verhoogden wel het recht om, als het zou fout gaan, of het bedrijf zou verkocht worden, als eerste hun centen terug te krijgen. Een veel voorkomend systeem bij startups, zo’n liquidatie-preferentie. Die aandeelhouders hebben meer rechten dan anderen, en betalen dus ook meer voor dat aandeel.
Net toen, voor en tijdens de zomer van 2015, stortten onze online inkomsten stevig in. Een nieuwe besparingsronde volgde, een lastig moment voor het bedrijf. 2015 sloten we opnieuw af met één miljoen euro verlies, erg stevige cijfers. In tussentijd had onze bank ook een lening, die we na de kapitaalsverhoging snel hadden afgelost, geschrapt. Dat gebrek aan financiële airbag zette de zaken op scherp. Het gevaar van 1.500 crowdfunders zonder één euro te laten eindigen loerde om de hoek.
Uiteindelijk leenden onze grote aandeelhouders en de oprichters newsmonkey het nodige geld om te overleven, en verenigden we ons in News Invest. Eind vorig jaar verkochten Patrick en z’n vrienden-investeerders hun aandelen aan 5 euro en verliet hij het bedrijf.
In het voorjaar van 2016 beslisten we om met News Invest een plan op te stellen om verder te kunnen en de nodige leningen te geven. Ook werd beslist een aantal aandelen terug te kopen van investeerders, die eruit wilden. Daardoor ontstond een volgplicht om de crowdfunders terug te betalen. Als één partij een meerderheid van de aandelen krijgt bij een volgplicht, moeten kleinere aandeelhouders volgen.
De crowd krijgt z’n geld terug: hoera?
Het management was opgelucht over die mogelijkheid tot uitkoop aan 11 euro, iets waar we hard voor gevochten hadden, want de crowd had de aandelen destijds aan 10 euro gekocht. Nu konden we de crowdfunders de kans geven hun geld terug te krijgen, iets wat maanden daarvoor ondenkbaar was geweest.
Ook de vraag waarom we de crowdfunders niet zelf de keuze gelaten hebben, komt terug, of nog: waarom kon een deel niet blijven zitten? Het feit dat My Micro Invest werkt als één aandeelhouder, met deelbewijzen voor de crowd, gaf ons geen opties. Je kon niet één deeltje laten zitten, of andere modaliteiten afspreken. Het is erin of eruit. We spendeerden nog veel energie in een poging om My Micro Invest te laten afzien van een deel van de 12 procent commissie, maar dat mislukte.
Maar in onze communicatie over de uiteindelijk terugbetaling van de crowdfunders sijpelde onze persoonlijke enthousiasme te veel door: we waren “trots” en “dankbaar” schreven we, dat de crowd 10% return kreeg. Dat ontplofte in ons gezicht.
Niemand van hen had de financiële rollercoaster van de afgelopen twee jaar meegemaakt. De crowd had alleen onze hoera-berichten gelezen over lezersrecords die wij zelf de afgelopen twee jaar in de markt hadden gezet. Enkele mensen reageerden boos, sommigen zelfs heel bitsig op het nieuws van de terugkoop.
Vooral de kapitaalsverhoging aan 20 euro per aandeel van vorig jaar riep vragen op. Maar die geeft slechts één stukje informatie van de hele puzzel. Wie de jaarrekeningen inkijkt, zal de financiële verliezen van 2014 en 2015 (die neergelegd zijn, maar nog niet gepubliceerd in het Staatsblad) zien en beseffen dat ondernemen in de media keihard is.
Dat we met newsmonkey nu “de doodgravers van crowdfunding” worden genoemd, doet eigenlijk het meeste pijn. Crowdfunding gaat erover dat je een project helpt te doen lukken en je hoopt dat het blijvend wordt. Dat is gelukt, newsmonkey blijft bestaan. Dat het financieel resultaat bij uitbetaling niet is wat we hebben gehoopt, komt bij sommige crowdfunders hard aan. Daarover hadden we duidelijker moeten communiceren. We hopen dat het geloof in crowdfunding als concept hier niet al te zwaar op de schop moet. Nederigheid van onze kant is in elk geval op z’n plaats in deze.