In de commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Innovatie en Wetenschapsbeleid werd er een discussie gevoerd over de toekomst van de dienstencheques. Tot nu toe wordt er te weinig gewerkt met elektronische dienstencheques en men stelt zich ook vragen over de werkwijze voor de toekomst. Miranda Van Eetvelde vroeg meer uitleg aan minister Muyters.
“Vlaanderen is sinds begin 2016 bevoegd voor de uitgifte van de dienstencheques. Bij het toewijzen van de overheidsopdracht voor het uitgeven van de dienstencheques werd het digitaliseren van de dienstencheques opgenomen als één van de gunningscriteria. Sodexo stelde zich hierbij zeer ambitieus waarbij 95% van de dienstencheques elektronisch zouden moeten zijn tegen eind 2017 (verlengd tot eind 2019). De overheidsopdracht werd uiteindelijk aan Sodexo toegewezen.”, aldus Van Eetvelde
Reeds geruime tijd zijn er problemen met de behandeling van de dienstencheques. Bij de start waren er vooral problemen met de klachtenbehandeling, maar nu bevinden de grootste problemen zich bij de evolutie naar een grotere elektronische dienstverlening.
Telkens bleek Sodexo de doelstellingen immers niet te behalen. In 2018 werden er in totaal 86.848.720 dienstencheques aangekocht. Van dit totaal waren 52.651.952 elektronische dienstencheques, goed voor 60,6%. Miranda Van Eetvelde: “Als we de evolutie in 2018 per maand bekijken, zien we wel een stijging. Waar januari nog goed was voor 55,9% elektronische dienstencheques, steeg dit in december tot 66,8%. Er is dus wel degelijk sprake van een stijging. Daarmee zijn we echter, ondanks de stijging, nog steeds ver verwijderd van de oorspronkelijke doelstelling van 95% elektronische dienstenchequegebruikers.”
Het contract met Sodexo werd verlengd tot eind 2019. In deze extra periode hebben ze getracht om alsnog de finale doelstelling van 95% te behalen. Zo probeerden ze alsnog het elektronische gebruik te stimuleren en de gebruikerservaring te verbeteren. Uit de cijfers blijkt echter dat dit maar resulteert in een stijging die mondjesmaat gebeurt.
Doordat Sodexo de doelstellingen telkens niet behaalt dienen zij, zoals gestipuleerd in de overheidsopdracht, boetes te betalen aan de Vlaamse Overheid. De boetes worden berekend naargelang hoe ver men verwijderd is van de doelstellingen. In totaal moest Sodexo al voor meer dan 11 miljoen euro aan boetes betalen. Eind januari werd een nieuwe boete uitgeschreven, van maar liefst 2.687.206 euro.
Sodexo blijft ondertussen inspanningen leveren om de doelstellingen te behalen. Sodexo heeft daar uiteraard ook belang bij, want hoe verder men verwijderd is van de finale doelstelling, hoe hoger de boetes. Van Eetvelde: “het is natuurlijk zeer betreurenswaardig dat die vooropgestelde doelstellingen inzake de elektronische dienstencheques keer op keer niet worden behaald. Dat is natuurlijk de verantwoordelijkheid van Sodexo zelf , dat zich daar veel te ambitieus heeft opgesteld met die 95 procent als doelstelling.”
Het niet-behalen van de doelstellingen inzake de elektronische dienstencheques zijn echter niet de enige problemen. Zo zijn er ook veel administratieve problemen met de verwerking van de cheques: cheques vervallen, raken verloren, bij overlijdens zijn er eveneens administratieve problemen, … Minister Muyters trachtte recent al tegemoet te komen aan verschillende verzuchtingen. Zo werd de geldigheidsduur van de cheques verlengd naar 12 maanden. Maar dat brengt helaas niet voor alles soelaas. Duizenden cheques vervallen nog elke maand, tot frustratie van vele gebruikers.
De problemen met de cheques werpen vragen op: moet men in de toekomst wel nog met cheques werken? Is het niet makkelijker om met facturen te werken die men achteraf kan versturen? Zo vermijdt men vele problemen die vandaag bestaan.
Momenteel voert de administratie van minister Muyters hier een toekomstoefening rond. Van Eetvelde: “De hervorming naar een regulier facturatiesysteem zou vereenvoudiging en optimalisatie met zich meebrengen, wat absoluut welkom is bij het systeem van de dienstencheques. Voor zo’n grote hervorming zal er wel eerst nog veel water door de zee vloeien. Dit vraagt veel voorbereiding en afstemming zodat alle belanghebbenden mee zijn.”
In 2020 zal er een nieuwe gunning voor de dienstencheques komen. In dat nieuwe bestek zal niet meer geopteerd worden om een aandeel elektronische dienstencheques voorop te laten stellen en hieraan boetes te koppelen. Klantvriendelijkheid en een actieplan digitalisering behoren wel absoluut tot de gunningscriteria.