In een onderzoek dat donderdag werd gepubliceerd in de wetenschappelijke publicatie Communications Earth & Environment waarschuwen wetenschappers dat het Noordpoolgebied sinds 1979 mogelijk vier keer zo snel opwarmt als de rest van de wereld. Dat is het dubbele van eerdere schattingen. 

Sinds dat jaar zou de temperatuur in de Arctische gebieden elk decennium met zo’n 0,73 graden Celsius zijn gestegen, volgens de data die de wetenschappers gebruikten. Dat is bijna het vierdubbele van het wereldwijde gemiddelde van 0,19 graden. In een bepaalde regio ten noorden van Rusland, Novaya Zemlya, is de stijging zelfs nog dramatischer: daar kon het zevenvoudige van het wereldwijde gemiddelde worden gemeten. 

De nieuwe studie zou aantonen dat de situatie gevaarlijker zou kunnen zijn dan tot voor kort werd gedacht. In 2021 waarschuwden wetenschappers al dat het Noordpoolgebied dubbel zo snel opwarmt als de rest van de aarde, wat toen al “alarmerend” werd genoemd. 

Toch nog niet zeker

De auteurs van de nieuwe studie willen wel klare wijn schenken: de berekeningen die zij uitvoerden, zouden geen definitief bewijs zijn dat de opwarming in de regio ook effectief vier keer zo hoog is als de rest van de wereld. Zij zouden hun metingen hebben vergeleken met computersimulaties van het klimaat, waaruit bleek dat de vier keer hogere opwarming volgens de huidige klimaatmodellen bijna nooit voorkwam. 

“Onze resultaten geven aan dat de recente verviervoudiging van de Arctische opwarming ofwel een uiterst zeldzame gebeurtenis is, ofwel dat de klimaatmodellen systematisch de neiging hebben om de versterking te onderschatten”, menen de wetenschappers. De vergelijking met de klimaatmodellen zou bovendien moeilijk te maken zijn, omdat gegevens die voor 1979 werden gemeten, niet even accuraat zouden zijn.

In het beste geval moeten wetenschappers dus hun klimaatmodellen herzien. In het slechtste geval daarentegen, onderschatten zij tot nu toe de magnitude van het probleem.

Vicieuze cirkel

Dat de Noordpoolstreek sneller opwarmt, is echter wel bekend. Dat zou te danken zijn aan een combinatie van factoren. Het opwarmen van de oceanen, het smeltende zee-ijs en zelfs de luchtvervuiling in Europa worden allemaal als oorzaken van het probleem gezien. 

Hoe meer zee-ijs er bovendien smelt, hoe minder zonlicht wordt weerkaatst, waardoor de zee steeds meer warmte absorbeert. Daardoor smelt er dan weer meer ijs, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.