In Los Angeles is Peter Fonda overleden aan de gevolgen van longkanker. Hij werd 79 jaar oud en werd vooral bekend door zijn rol in de film Easy Rider, een film die hij ook mee schreef en mee produceerde.

Peter Fonda komt uit een creatieve acteursfamilie. Hij is de zoon van Henry Fonda (acteur in onder andere 12 Angry Men, The Grapes Of Wrath en Once Upon A Time In The West), de broer van Jane Fonda (die zeven keer voor een Oscar werd genomineerd en die twee keer ook won) en de vader van Bridget Fonda (die al voor een BAFTA, een Emmy en twee Golden Globes werd genomineerd). In zijn eigen carrière geldt vooral de cultfilm Easy Rider uit 1969 als hoogtepunt.

Easy Rider

Het verhaal van Easy Rider gaat over twee motorrijders die een cocaïnedeal sluiten om rijk te worden met als ultieme doel: het verkrijgen van vrijheid. Ze reizen op hun choppers en dromen van vrijheid en geluk.

Easy Rider werd door Dennis Hopper bedacht, naar een idee van Peter Fonda. Hopper, die na een aantal teleurstellingen in Hollywood overwoog om een baan als leraar aan te nemen, was meteen enthousiast. Voor Hopper was het de film van de laatste kans.

De film werd een succes en ontving in 1970 een nominatie voor een Oscar voor Beste Scenario, maar won die niet. Ook Jack Nicholson werd voor zijn acteerprestatie (Beste Acteur in een Bijrol) genomineerd, maar won niet. Doorheen de jaren begon het belang van de film echter alleen maar toe te nemen.

Dromen van vrijheid

Easy Rider is een illustratie van een tijdsgeest. Het was de eerste film die inging op de jeugdcultuur van de hippies en daarom ook illustratief voor de tegencultuur die in die tijd ontstond.

Centraal in de film staan de tegenstellingen tussen jeugd en de oudere generaties en het platteland en de stad. De soundtrack bestond volledig uit pop- en rocksongs van Jimi Hendrix, The Band, The Byrds en Steppenwolf.

Begin jaren zeventig hing in elke tienerkamer een poster van Henry Fonda en Dennis Hopper op de motor: de film had – net zoals Jack Kerouac dat met zijn On The Road gedaan had – doen dromen van vrijheid.

New Hollywood

De film was ook één van de vroege producten van het New Hollywood. In 1967 was Bonnie & Clyde uitgekomen: een gewaagde film die een kassucces werd en de grote studio’s tot het besef bracht dat het Hollywood zoals zij dat kenden wel eens voorbij kon zijn. De censuur op Hollywoodfilms – bekend als de Hays Code – was verdwenen en in Bonnie & Clyde was dan ook veel expliciet geweld te zien en werd er veel naar seksualiteit verwezen.

Op dezelfde manier werd er in Easy Rider expliciet en voor de camera aan druggebruik gedaan en was er seks en geweld in de film te zien. Het druggebruik voor de camera was echt, althans wat betreft de marihuana. Er zijn tegensprekende berichten over het LSD- en cocaïnegebruik voor de camera. Fonda schreef in zijn biografie dat het LSD-gebruik niet echt was. Volgens anderen was de LSD wel echt, maar de cocaïne niet. Alleszins: er werden grenzen verlegd.

Het succes van deze films – zie ook: Rosemary’s Baby van Roman Polanski, The Graduate en Midnight Cowboy – leidde er toe dat jonge filmmakers met durf en frisse ideeën kansen kregen in Hollywood. Het waren regisseurs als Martin Scorsese, George Lucas, Steven Spielberg, Woody Allen en Francis Ford Coppola die daardoor hun ding konden beginnen doen.

Moeilijke weg

Ondanks het succes van Easy Rider – de film was gemaakt voor 400.000 dollar en bracht 40 miljoen op in de VS alleen al – had Peter Fonda het nadien moeilijk om zijn weg te vinden. Hij speelde de hoofdrol in de western The Hired Hand (1971) en regisseerde die ook zelf. Nadien maakte hij een sci-fi, Idaho Transfer (1973). Maar beide films kregen matige kritieken en werden geen succes.

In de jaren tachtig groeide hij uit tot actieheld in films van wisselende kwaliteit en ook in de jaren negentig bleef hij het moeilijk hebben om aan interessante projecten te komen. Het is pas bij Ulee’s Gold uit 1997 dat hij weer wat bijval kreeg. In deze film speelt hij een imker die zijn zoon en kleindochter probeert weg te houden van een leven vol druggebruik. Hij werd voor deze rol genomineerd voor een Oscar als Beste Acteur.

Fonda bleef het werk aan elkaar rijgen, maar viel pas echt opnieuw in 2007 op in de western 3:10 To Yuma. Hij bleef nog acteren tot op het einde van zijn leven. In 2017 was hij naast Melissa Leo te zien in de Netflix-film The Most Hated Woman In America. Zijn laatste wapenfeit was een bijrol in Boundaries (2018) naast Christopher Plummer.

Fonda heeft dus een wisselvallig cv, maar voor Easy Rider en de erfenis die die film met zich meebracht, moeten we ‘m allemaal tot in de eeuwigheid dankbaar zijn.