Onderzoekers die bestudeerden hoe ziekteverwekkers via water zich verspreiden, wilden beter begrijpen wat er gebeurt als microplastics en ziekteverwekkers in hetzelfde water terechtkomen. Het nieuws is niet goed.

Wanneer mensen horen over plasticvervuiling en de zee, denken ze meestal aan zeevogels met buikjes vol afval of zeeschildpadden met plastic rietjes in hun neus. Plasticvervuiling vormt echter een andere bedreiging die onzichtbaar is voor het oog en belangrijke gevolgen heeft voor de gezondheid van mens en dier.

Microplastics, kleine plastic deeltjes, kunnen ontstaan ​​wanneer grotere materialen, zoals kleding of visnetten, in water afbreken. Microplastics zijn nu wijdverbreid in de oceaan en zijn gevonden in vissen en schaaldieren, inclusief diegene die mensen eten.

Ze ontdekten dat ziekteverwekkers van het land een ritje naar het strand kunnen maken op microscopisch kleine stukjes plastic, wat een nieuwe manier biedt voor ziektekiemen om zich langs kustlijnen te verspreiden en naar de diepzee te reizen.

Toxo, Crypto en Giardia

De wetenschappers richtten zich op drie parasieten die veel voorkomen in zeewater en zeevruchten: de eencellige protozoën Toxoplasma gondii (Toxo), Cryptosporidium (Crypto) en Giardia. Deze parasieten komen in waterwegen terecht wanneer uitwerpselen van besmette dieren, en soms ook mensen, het milieu besmetten.

Crypto en Giardia veroorzaken gastro-intestinale aandoeningen die dodelijk kunnen zijn bij jonge kinderen en immuungecompromitteerde personen. Toxo kan levenslange infecties bij mensen veroorzaken en kan fataal zijn voor mensen met een zwak immuunsysteem. Infectie bij zwangere vrouwen kan ook een miskraam of blindheid en neurologische aandoeningen bij de baby veroorzaken. Toxo infecteert ook een breed scala aan zeedieren en doodt bedreigde diersoorten, waaronder zeeotters, dolfijnen en robben.

Hoe het werd ontdekt

Om te testen of deze parasieten op plastic oppervlakken kunnen blijven plakken, plaatsten ze in hun laboratorium eerst twee weken microplastic bolletjes en vezels in bekers zeewater. Deze stap was belangrijk om de vorming van een biofilm te induceren – een kleverige laag van bacteriën en gel-achtige stoffen die plastic omhult wanneer ze in zoet of zeewater terechtkomen. Onderzoekers noemen deze plaklaag ook wel een eco-corona. Vervolgens voegden ze de parasieten toe aan de testflessen en telden hoeveel er na zeven dagen vast kwamen te zitten op de microplastics of vrij in het zeewater bleven drijven.

Ze ontdekten dat aanzienlijke aantallen parasieten zich vastklampten aan het microplastic, en deze aantallen namen in de loop van de tijd toe. Er waren zoveel parasieten die zich aan de plakkerige biofilms vasthielden dat, gram voor gram, plastic twee tot drie keer meer parasieten bevatte dan zeewater.

Microvezels van kleding en visnetten erger dan die uit cosmetica

Verrassend genoeg ontdekten ze ook dat microvezels (vaak afkomstig van kleding en visnetten) een groter aantal parasieten herbergen dan microbeads (vaak aangetroffen in cosmetica). Dit is belangrijk, omdat microvezels het meest voorkomende type microplastic zijn dat wordt aangetroffen in zeewater, op kuststranden en zelfs in zeevruchten.

In tegenstelling tot andere pathogenen die vaak in zeewater worden aangetroffen, zijn de pathogenen waarop de onderzoekers zich hebben gericht afgeleid van landdieren en menselijke gastheren. Hun aanwezigheid in mariene omgevingen is volledig te wijten aan verontreiniging met fecaal afval dat in de zee terechtkomt. Het onderzoek laat zien dat microplastics ook kunnen dienen als transportsysteem voor deze parasieten.

Mosselen, oesters en andere schelpdieren

Deze ziekteverwekkers kunnen zich niet voortplanten in de zee. Meeliften op plastic in mariene omgevingen zou echter de manier waarop deze ziekteverwekkers zich in mariene wateren verplaatsen fundamenteel kunnen veranderen. De wetenschappers geloven dat microplastics die langs het oppervlak drijven, mogelijk lange afstanden kunnen afleggen, ziekteverwekkers ver van hun oorspronkelijke bronnen op het land kunnen verspreiden en ze naar gebieden kunnen brengen die ze anders niet zouden kunnen bereiken.

Aan de andere kant zal plastic dat zinkt ziekteverwekkers concentreren op de zeebodem, waar filtervoedende dieren zoals mosselen, oesters en andere schelpdieren leven. Een plakkerige biofilmlaag kan synthetische kunststoffen in zeewater camoufleren, en dieren die typisch dood organisch materiaal eten, kunnen ze onbedoeld binnenkrijgen. Toekomstige experimenten zullen testen of levende oesters die in tanks met en zonder plastic worden geplaatst, uiteindelijk meer ziekteverwekkers binnenkrijgen.

(kg)