Gisteren is nog eens gebleken hoe vrij en democratisch het Rusland van Vladimir Putin wel is anno 2017: duizenden mensen die op straat kwamen in vreedzame betogingen in heel het land werden gearresteerd.

Er werd in meer dan negentig steden in Rusland betoogd. Demonstranten riepen leuzen als “Weg met Putin” en “Putin is een dief”. De oproep van de Russische oppositieleider Aleksej Navalny om te demonstreren tegen corruptie bij de Russische overheid is dus onverwacht een groot succes geworden.

Het was het grootste protest in Rusland sinds de uitbarsting van onvrede na de parlementsverkiezingen van december 2011. Na die massale betogingen kwam er een strenge anti-demonstratiewet overigens in Rusland.

9.000 km

Het protest bleef bovendien niet beperkt bleef tot de grote steden in Europees Rusland, maar strekte zich uit tot meer dan negentig steden in heel. In sommige steden waren er een paar honderd deelnemers, in sommige duizenden. In Sint-Petersburg waren het er vele duizenden. Er werd zelfs betoogd in Vladivostok, dat, als je het met de auto doet, op 9.000 kilometer van Moskou ligt.

De autoriteiten hadden gewaarschuwd dat veel demonstraties illegaal waren, omdat er geen vergunning voor was afgegeven. Deelnemers liepen het risico te worden opgepakt. Dat is in veel steden ook gebeurd. Alleen in Moskou waren er meer dan vijfhonderd arrestaties. De arrestanten zullen worden beboet, sommigen worden mogelijk tot een kampstraf veroordeeld.

Navalny zelf en medewerkers van zijn Comité ter Bestrijding van Corruptie werden opgepakt toen ze een metro-station in Moskou verlieten om naar de demonstratie te gaan.

Paleizen, jachten, landerijen en wijngaarden

De oproep van Navalny om massaal de straat op te gaan, volgde op de verschijning op YouTube van een film die hij had gemaakt. Daarin wordt premier en oud-president Medvedev beschuldigd van corruptie. Hij zou op die manier de paleizen, jachten, landerijen en wijngaarden die hij bezit, hebben vergaard.

Het Kremlin noemde de demonstraties “illegale provocaties”.’ en had Navalny en zijn gevolg vooraf gewaarschuwd niet deel te nemen aan de betoging.

De 40-jarige Navalny is een van de felste tegenstanders van het bewind van Medvedev en Putin, die nu al sinds 1999 aan de macht is. Naarmate de jaren vorderden, werd zijn regime steeds autocratischer. Zo is de mensenrechtensituatie slecht, worden tegenstanders in de cel gegooid en is de persvrijheid ernstig beknot.

Veroordeeld

Navalny, die de leiding heeft over de stichting voor de Strijd tegen Corruptie, deed in 2013 tevergeefs een gooi naar het burgemeesterschap van Moskou. Navalny wil meedoen aan de Russische presidentsverkiezingen in 2018, waarmee hij de directe uitdager zal worden van Poetin. Een rechter verbood dat begin februari.

De Verenigde Staten hebben de arrestaties van honderden demonstranten door de Russische politie streng veroordeeld. Ze noemen de politieacties tijdens demonstraties tegen corruptie in verschillende Russische steden een aanval op de democratische waarden.

“We roepen de regering van Rusland op onmiddellijk de vreedzame demonstranten vrij te laten”, zei een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, die eraan toevoegde dat de VS bezorgd is over de arrestatie van de Russische oppositieleider.