Interessant idee, dit weekend in Der Spiegel: schaf gewoon al het cash geld af en maak alle transacties digitaal. Het gevolg is dat alle het zwarte geld uit de economie verdwijnt, want alles wordt zichtbaar voor de overheid. Estland deed het al, en het werkt: de inkomsten groeien en de belastingen konden er waanzinnig laag blijven.
De Amerikaanse Harvard-professor Kenneth Rogoff en de Duitse econoom Peter Bofinger zijn niet de eerste de beste. In Der Spiegel lanceren ze een oproep die blijft hangen, omdat ze zo eenvoudig én logisch is. “Laat ons cash geld geleidelijk uit het systeem halen als betaalmidden. Eerst de grote bankbiljetten dan de kleinere.” Het doel is eenvoudig: de overheid controle geven op financiële transacties. Zo kan zwartwerk uitgebannen worden, maar krijgt ook de misdaadwereld een forse tik: hoe kan je nog drugs verkopen of aan vrouwenhandel doen, als je geen geld hebt om dat allemaal te financieren?
Gedaan dus met criminele transacties, net als het ontduiken van belastingen. Totaal origineel is het idee niet. Zo is Estland, de Baltische staat die echt voorop loopt als het op de digitalisering van de economie en het land aankomt, bezig met cash geld uit te bannen. De redenering erachter is even eenvoudig als aangenaam: door alles digitaal te maken verhoogt de staat haar inkomen, want niemand kan nog ontsnappen. In ruil houdt Estland de belastingen ongelofelijk laag, in vergelijking met bevoordeeld ons land. Rogoff en Bofinger willen dat het voorstel tot bij de G7 gebracht worden, de zeven grootmachten. Als die zouden beslissen het in te voeren, verandert de manier waarop we met geld en belastingen omgaan fundamenteel.
Typisch Belgisch: “Willen we wel zo ver gaan?”
Opvallend is dat het voorstel meteen botst op Belgische scepticisme. In Het Nieuwsblad reageren econoom Paul De Grauwe en fiscalist Michel Maus eerder afwijzend. “De overheid zou dan iedereen moeten verplichten om zijn geld naar de bank te brengen. Een soort van regularisatie. Maar het vertrouwen in de banken is al niet groot. Een ander nadeel is dat banken en overheden al je transacties kunnen traceren. En dan wordt het een ethische vraag: willen we wel zo ver gaan? Willen we zo veel van onze privacy opgeven?”, zegt Maus. Al ziet hij ook wel de voordelen: “Je kan zo de zwarte economie aanpakken, net als criminele transacties. En ook het aantal overvallen op handelaars en banken zal verminderen.”
“Technisch gezien kan het vandaag al: we betalen al veel minder met cash geld dan vroeger. Toepassingen zoals het betalen met je gsm, zullen cash geld alleen maar verder terugdringen”, zegt De Grauwe.
De evolutie lijkt onvermijdelijk: nu al worden de grote bankbiljetten bijna niet meer gebruikt, tenzij in verdachte transacties. En we betalen binnenkort via allerlei alternatieve systemen zoals Apple pay bijvoorbeeld. Allemaal veel handiger én digitaal. Vraag is of onze beleidsmakers de moed hebben om die volgende logische stap, het afschaffen van cash geld, te nemen.
Economen pleiten voor afschaffing contant geld. Inwisselen cash zorgt voor drooglegging zwarte economie. Haalbaar? http://t.co/ZKOhr7WUYU
— Michel Maus (@MausMichel) May 17, 2015