Bart De Wever (N-VA) heeft laten weten dat er voor hem geen verschil bestaat tussen soft- en harddrugs. Hij wil een nultolerantie. En is met andere woorden tegen een legalisering van cannabis. Deze Monkey gaat niet akkoord. Of: waarom het standpunt van Bart De Wever fout en wereldvreemd is.  

“Softdrugs of harddrugs, ik maak het onderscheid niet meer, want dat is compleet artificieel. Een harde aanpak is de enige oplossing”, zei De Wever gisteren. Nu, dit is de realiteit inzake cannabis in Vlaanderen: één op vier mensen onder de 65 heeft het geprobeerd of gebruikt het. 17 procent van de volwassen onder de 50 jaar gebruikt het minstens één keer per jaar, 7 procent meer dan één keer per maand.

Ik heb veel mensen in mijn vrienden- en kennissenkring die wel eens een jointje roken. De meeste hebben ondertussen kinderen of zelfs kleinkinderen. Ze werken zonder uitzondering hard, of ze nu arbeider of exec zijn, ze willen vooruit in het leven, willen het beste voor hun kinderen, doen geen vlieg kwaad en betalen braaf hun belastingen. Afgaande op de statistieken zal zelfs één op drie of vier van hen straks op Bart De Wever stemmen. 

Denver, Colorado

Like it or not: cannabisgebruik is niet langer een verhaal van langharig tuig, maar meer en meer eentje van gezellige barbecues in de tuin van fermettes geworden. Al die mensen vinden het klote dat ze beroep moeten doen op een illegaal systeem, en ze zijn ook stuk voor stuk bereid om de gevolgen te dragen (financieel maar ook qua privacy) moesten ze hun shit wel legaal kunnen kopen of, waarom niet, zelf verbouwen. 

Wat ons naar Denver brengt. In Colorado in de VS is het recreatief gebruik van cannabis sinds 1 januari toegelaten en gereglementeerd. Pas vanaf 21, en je kan het maar kopen in dosis van maximaal 28 gram. Het wordt belast als een luxegoed: 15 procent “excise tax”, nog eens 10 procent sales tax en nog eens 2,9 procent speciale marihuana tax. In totaal dus 27,9 procent aan taks. Het leverde de staat in januari al meer dan 2 miljoen euro op, en als je weet dat in diezelfde maand er drie miljoen euro aan taks op alcohol werd verdiend, is dat niet mis.

De politici hebben in Colorado de stem van het volk gevolgd – de legalisering is het resultaat van een volksraadpleging, en ze hebben ook meteen vastgelegd dat het grootste deel van de opbrengst in het onderwijs wordt gepompt. Los van wat gemor – vooral van -21-jarigen – werkt het best goed daar in Colorado. Iedereen wordt er beter van. Zelfs de gebruikers, want door de legalisering is het telen aan wetten onderworpen die garanderen dat je geen chemische rotzooi in je shit krijgt, plus, er is nu eerlijke concurrentie, wat goed is voor de prijs én de kwaliteit.

De War on Drugs: al lang verloren

De War on Drugs is voor Amerika geen succes gebleken, dat is het minste wat je kan zeggen. De Amerikanen hebben door de jaren miljarden en miljarden gespendeerd, ze hebben zelfs special forces tot in de jungle van Colombia gestuurd en de grote kartels “van de kaart geveegd”. De realiteit is dat de drugsbaronnen heel snel van tactiek veranderd zijn en niet langer hun coke produceren in enkele grote laboratoria, maar in duizenden keukens en huiskamers. Een andere realiteit: het drugsgebruik is alleen maar toegenomen. Je kan natuurlijk altijd argumenteren: maar als je niks doet, is het wellicht nog erger. 

En als je het dan hebt over heroïne, cocaïne, allerlei pillen genre XTC waar je geen benul van hebt wat er inzit, dan ben ik zelfs bereid om daar in mee te gaan. Alleen: cannabis is een ander verhaal.

Mythes

Rond cannabis worden immens veel onwaarheden verteld. Zoals dat het zelfs bij occasioneel gebruik heel verslavend en schadelijk is. We hebben het nog eens gecheckt bij Margaret Haney, prof Clinical Neuroscience aan de prestigieuze Columbia University en co-directeur van het Substance Research Center. Hier is wat ze zei: “If somebody is smoking one or two joints a week, the consequences are probably going to be very, very, very minimal.”

Als er al iets niet goed aan is dan is het het aspect dat je het rookt, en roken zegt Margaret, is slecht voor je longen. Haney is de top in de wereld qua echt wetenschappelijk en medisch onderzoek naar cannabisgebruik. En andere hardnekkige is deze: wie begint met marihuana eindigt met een naald in zijn arm. Wel, dat klopt niet, en dat is ook wetenschappelijk bewezen. Alcohol en slaapmiddelen blijken zelfs meer echte junks op te leveren. Plus, en dit is ook een feit,  jongeren die in behandeling zijn voor cannabisverslaving blijken slechts 0,6 procent van alle probleemgebruikende jongeren te zijn in Vlaanderen.

Maar, waarom?

Waarom is het dan illegaal zal je je afvragen. Het loont om even het verleden in te duiken, iets wat een liefhebber van de geschiedenis zoals Bart De Wever zeker moet appreciëren. Om te beginnen: cannabis is al in onze beschaving sinds er sprake is van een beschaving: meer dan 7.000 jaar. De eerste echte wet rond marihuana dateert van 1619, en werd gemaakt door de mensen die Amerika begonnen te koloniseren.

In Jamestown, Virginia werden toen alle boeren verplicht om cannabis te telen. (Je leest het goed: verplicht). In de 200 jaar die volgden was dat de teneur: verschillende wetten die landbouwers verplichtten om voor een stuk ook hennep te verbouwen. Tussen 1763 en 1767 kon je in Virginia zelfs in de gevangenis vliegen als je geen hennepplanten teelde, omdat er een tekort was ontstaan zowaar.

De mormonen

Hennep was immers essentieel en goeie merchandise: je kon er alles van maken van kleren tot touwen. In 1850 waren er in de VS 8.327 plantages die niks anders dan hennep verbouwden. En ja, ze draaiden dat toen ook al in hun pijpen, alleen, het was de normaalste zaak van de wereld, en geen haan die er naar kraaide.

In 1910 kwam er een eerste wet tegen marihuana.  De mormonen in Salt Lake City voerden die wet in. De reden: een aantal broeders waren zieltjes gaan winnen in Mexico en leerden daar de plezierigste kant van de hennepplant goed kennen, en brachten hun nieuwe gewoonte mee terug naar huis. Plezier maken mag niet bij de mormonen – alcohol is ook verboden bijvoorbeeld – en dus die wet. 

Utah werd de volgende jaren gevolgd door acht andere staten, en eigenlijk om maar één reden: Mexicaanse arbeiders en immigranten. In Texas werd marihuana illegaal in 1927 onder het motto  “All Mexicans are crazy, and this stuff [marijuana] is what makes them crazy.” De context was puur economisch: er heerste eind jaren twintig en in de jaren dertig een depressie en het was even “eigen volk eerst”.

Om een lang verhaal kort te maken: cannabis is niet illegaal omwille van narcotische redenen, wel om economische en vooral racistische. Het werd geassocieerd met latino’s en zwarten. De rest van de wereld volgde braaf.

En Nederland dan?

Maar, wat met Nederland? Het gedoogbeleid heeft duidelijk gefaald daar. Dat klopt, maar de reden is dat het gewoon een slechte wet was om mee te beginnen. We weten nu dat je de boel moet reglementeren en legaal maken van het zaadje tot aan de koper, en niet ergens halfweg, zodat het criminele milieu nog altijd vat blijft hebben op de aanvoer. Dat, plus, we leven in een andere wereld, waar landsgrenzen alleen nog in hoofden bestaan, en het zinloos is om in één land iets toe te laten waar je in het land ernaast voor in de cel vliegt. 

In casu het verbod op prostitueebezoek in Frankrijk. Duitsland wordt overstelpt nu met hoerenlopers uit Frankrijk, met alle gevolgen en overlast vandien. Voor alle duidelijkheid: legalisering moet gepaard gaan met reglementering, en reglementering impliceert taksen. Ik heb geen probleem met het instellen van een minimumleeftijd, en een (realistische) beperking van de hoeveelheid die je verbruikt.

Een land van verslaafden

Ik zeg dit allemaal als vader van twee en als iemand die zelf geen cannabis gebruikt – niet omdat ik er tegen ben, ik heb het wel eens een paar keer geprobeerd en het was mijn ding niet. Maar ik zeg het ook als echtgenoot van iemand die thuis is in de farmacie en die dagelijks ondervindt dat alcohol en “gewone” sigaretten immens veel meer schade toebrengen in dit land dan marihuana. En dan zwijgen we nog maar over slaappillen en kalmeermiddelen, die over de toonbank vliegen als snoepjes. 

De realiteit is dat 70 op 1.000 Belgen compleet verslaafd zijn aan kalmeermiddelen – door artsen voorgeschreven. En dan hebben we het niet eens over occasioneel gebruik. Slaapmiddelen, daar zijn we zelfs echt wereldkampioen in. 15 procent van de Vlamingen ouder dan 15 jaar neemt slaappillen. Bij vrouwen boven de 50 is dat een hallucinante 43 procent. 

Het komt erop neer dat het gebruik van kalmeermiddelen, angstremmers en slaappillen bij ons drie keer hoger ligt dan in andere West-Europese landen. Het gaat voornamelijk om benzodiazepines. En de realiteit is dat wie die dingen langer dan pakweg een maand gebruikt (het hangt af van de sterkte uiteraard) tout court verslaafd is. Dokters en apothekers weten dat heel goed: wie er mee begint hangt er doorgaans voor de rest van zijn leven aan vast. 

No judgement

Ik wil helemaal geen oordeel vellen over de gebruikers van slaapmiddelen, angstremmers en kalmeermiddelen. Integendeel. In veel gevallen gaat het hier om een medische noodzaak, hoewel, waar trek je de grens tussen echte probleemgevallen en better living through chemistry? 

Alcohol is eenzelfde verhaal. We kunnen wel ontkennen dat het een probleem is, zeggen dat het een cultureel aanvaarde drug is, feit blijft dat alcohol een killer is, die veel leed veroorzaakt achter de gordijntjes van onze huisjes weltevree, immens veel meer dan we vermoeden.

Als ik me niet vergis, is het standpunt van de N-VA inzake alcohol dat ze “geen betutteling willen naar volwassenen (18+) toe.” Of: één keer dat je meerderjarig bent, zuip je je voor ons part kapot, maar o wee als je een joint opsteekt, dan vlieg je de cel in. Het is een verhaal dat niet klopt, en het is ook wereldvreemd. Nultolerantie ten opzichte van softdrugs als cannabis, en zelfs het uitblijven van het legaliseren ervan (en: het reglementeren) gaat de zaken alleen maar erger maken. Tenzij het plan is om één op tien volwassenen (en drie à vier op tien onder de 50 jaar) op een vliegtuig te zetten naar Colorado.