De Spaanse publieke omroep RTVE vraagt vandaag een audit aan bij de European Broadcasting Union (EBU) om de televoting tijdens de finale van het Eurovisiesongfestival te laten onderzoeken. Aanleiding is de “opvallende” stemverdeling: het Spaanse publiek gaf 12 punten aan Israël, terwijl de professionele jury van RTVE geen enkel punt aan dat land toekende.
Tijdens de finale van het Eurovisiesongfestival afgelopen weekend gaf Spanje zijn maximale televotingscore aan Israël, dat werd vertegenwoordigd door Yuval Raphael. Tegelijkertijd gaf de Spaanse vakjury helemaal geen punten aan het land. Dit fenomeen deed zich ook voor bij enkele andere landen, waaronder België, en roept vragen op. Zeker gezien de politieke gevoeligheden rond de Israëlische deelname. RTVE eist nu volledige transparantie van de EBU over hoe de publieksstemmen tot stand kwamen.
Israël kreeg in totaal 297 punten van het publiek. Dit was, samen met de 60 punten van de vakjury, goed voor een uiteindelijke tweede plaats in de einduitslag. De Spaanse televoters droegen met 12 punten bij aan dat totaal. RTVE kreeg een stemoverzicht waarin werd gemeld dat er 7.283 telefonische stemmen, 23.840 sms-berichten en 111.565 online stemmen waren uitgebracht. Het rapport bevatte echter geen details over hoe die stemmen verdeeld werden over de deelnemers. RTVE noemt dit “onvoldoende transparant”.
Digitale beïnvloeding?
Volgens Spaanse media zouden er digitale campagnes zijn geweest die specifiek gericht waren op het mobiliseren van pro-Israëlische stemmen. Deze campagnes, mogelijk gecoördineerd door de Israëlische overheid, waren actief op sociale media. De vraag is nu in hoeverre zulke campagnes de televoting in landen zoals Spanje hebben beïnvloed.
Israel running ads on the official Eurovision stream? I’m sorry this SHOULD be against the rules. #Eurovision pic.twitter.com/5apZrueelE
— Maxxy Rainbow 🌈🇪🇪 (@MaxxyRainbow) May 17, 2025
De EBU staat bekend om haar strikte stemprocedures en heeft eerder stemmen ongeldig verklaard wanneer er sprake was van manipulatie of afspraken. Dit is echter een andere situatie, namelijk “mogelijke beïnvloeding van het publiek via digitale campagnes”. Als de audit van RTVE bevestigt dat dergelijke invloeden doorslaggevend waren, komt de geloofwaardigheid van het televotingproces onder druk te staan.
Politieke gevoeligheden
RTVE had zich eerder al uitgesproken over de Israëlische deelname vanwege het conflict in Gaza. Nog voor het festival officieel begon, vroeg Spanje formeel om een debat over de deelname van Israël aan het Songfestival. Tijdens de tweede halve finale maakten de Spaanse commentatoren dan weer verwijzingen naar het dodenaantal van meer dan 50.000 burgers in Gaza, wat leidde tot een klacht van de Israëlische omroep KAN en een officiële waarschuwing van de EBU. Tijdens de grote finale deelde Spanje – ondanks deze waarschuwing – opnieuw een boodschap over de situatie.
Frente a los derechos humanos, el silencio no es una opción. Paz y justicia para Palestina.https://t.co/puZwqrZD76 pic.twitter.com/NnqISBQl6c
— RTVE (@rtve) May 17, 2025
Vandaag, en in de komende weken, wordt duidelijk of de EBU zal meewerken aan de gevraagde audit. Intussen groeit de roep om meer transparantie in het proces van het Songfestival, zeker nu geopolitieke spanningen opnieuw een schaduw werpen over het jaarlijkse muziekfeest.