De regering van Nieuw-Zeeland wil tegen 2025 rookvrij worden. Om dat te bereiken hebben de regeringspartijen een reeks voorstellen klaar, waarvan sommigen behoorlijk radicaal zijn.

“We hebben een nieuwe aanpak nodig. Elk jaar sterven ongeveer 4.500 Nieuw-Zeelanders aan de gevolgen van tabaksgebruik en we moeten sneller vooruitgang boeken als we ons doel (Smokefree 2025) willen bereiken. Met handhaving van de status quo, zonder een programma ter bestrijding van tabaksgebruik, komen we er niet”, zei dr. Ayesha Verrall, minister van Volksgezondheid van Nieuw-Zeeland, donderdag.

Dr. Verrall kwam vervolgens met een lijst van voorstellen om Nieuw-Zeeland rookvrij te maken:

• Verhoging van de wettelijke leeftijd voor het kopen en roken van tabak. Momenteel is die leeftijd 18 jaar.
• Verbied de verkoop van tabak en sigaretten aan iedereen die na 2004 geboren is, en maak ze zo illegaal voor deze hele generatie.
• Verminder de hoeveelheid nicotine in tabaksproducten. (In de Verenigde Staten overweegt de president om hetzelfde te doen).
• Een minimumprijs bepalen voor tabak
• Beperking van de plaatsen waar tabak en sigaretten mogen worden verkocht.

Een initiatief dat alom werd toegejuicht, maar …

Veel volksgezondheidsorganisaties steunen het voorstel van de Nieuw-Zeelandse regering. “Dit voorstel gaat verder dan mensen helpen te stoppen met roken. De regering laat zien dat zij vastbesloten is om te voorkomen dat jongeren beginnen met roken en om het aantal rokers omlaag te brengen”, zegt Lucy Elwood, algemeen directeur van de Cancer Society.

Elwood wees er ook op dat er gemiddeld zes winkels zijn die tabak verkopen binnen een straal van 10 minuten lopen van middelbare scholen in Nieuw-Zeeland. Bovendien zijn er volgens de berekeningen van zijn organisatie vier keer zo veel tabaksverkopers in gemeenschappen met lage inkomens, waar het aantal rokers het hoogst is. ‘Deze flagrante ongelijkheden zijn de reden waarom we toekomstige generaties moeten beschermen tegen de schadelijke gevolgen van tabak,’ zei ze.

Het is duidelijk dat deze maatregelen niet unaniem worden gesteund. De rechtse partij ACT (in de oppositie) was vooral bezorgd over het voorstel om het nicotinegehalte in producten te verlagen. “Rokers in Nieuw-Zeeland die het zich het minst kunnen veroorloven, zullen meer dan gewoonlijk uitgeven [om hun verslaving te ondersteunen] en op hun beurt schade berokkenen aan de mensen om hen heen als de regering lagere nicotineniveaus oplegt”, zei Karen Chhour, woordvoerder van ACT voor sociale ontwikkeling en kinderen, in een verklaring.

Andere punten van kritiek op de voorstellen zijn de vrees dat kleine handelaren financieel niet zullen kunnen overleven als hun tabaksverkoop daalt. Ook bestaat de vrees dat dergelijke maatregelen in de kaarten spelen van de zwarte markt voor tabak in Nieuw-Zeeland.

Roken is verantwoordelijk voor één op de vier sterfgevallen door kanker in Nieuw-Zeeland, en ongeveer een half miljoen Nieuw-Zeelanders roken dagelijks.

(lb)