De Amerikaanse president Donald Trump heeft aangegeven dat hij militaire actie tegen Venezuela overweegt, al verbond hij zich daar niet expliciet toe. Tegelijk blijft Washington de druk op het regime van president Nicolás Maduro opvoeren met inbeslagnames van gesanctioneerde tankers en een verregaande blokkade van de Venezolaanse olie-export.
De uitspraken van Trump volgen op een duidelijke escalatie van de Amerikaanse aanpak tegenover Venezuela. Eerder deze maand namen Amerikaanse troepen een grote olietanker in beslag en gaf Trump opdracht tot een volledige blokkade van alle gesanctioneerde tankers die het land binnenvaren of verlaten. Daarmee wil Washington de financiële levensader van het Maduro-regime verder afsnijden.
Blokkade treft Venezolaanse olie-export
Op 10 december werd de tanker The Skipper, met naar schatting 1,8 tot 2 miljoen vaten zware ruwe olie aan boord, onderschept in de Caraïbische Zee. Gewapende Amerikaanse militairen gingen vanuit helikopters aan boord van het schip, dat al op de sanctielijst stond vanwege vermeende banden met illegale olienetwerken tussen Iran en Venezuela. De tanker werd vervolgens omgeleid naar een Amerikaanse haven.
Trump kondigde de blokkade aan via Truth Social en stelde dat Venezuela “volledig omsingeld is door de grootste armada ooit in de geschiedenis van Zuid-Amerika”. Hij bestempelde het regime van Maduro als een buitenlandse terroristische organisatie en beschuldigde het van het financieren van drugshandel, mensenhandel en de diefstal van Amerikaanse activa. Volgens Trump moet Venezuela olie, land en andere grondstoffen teruggeven aan de Verenigde Staten.
De maatregelen hebben een duidelijke impact op de Venezolaanse olie-export. Verschillende tankers blijven in de havens liggen uit vrees voor inbeslagname. Analisten schatten dat ongeveer 300.000 vaten per dag worden getroffen, op een totale export van zowat 900.000 vaten per dag. Die verstoring zorgde ook internationaal voor onrust op de oliemarkt: de Brent-olieprijs steeg deze week met meer dan 1 procent tot rond de 60 dollar per vat.
Vrees voor militaire escalatie
Tijdens zijn verkiezingscampagne voor 2024 profileerde Trump zich nog als een president die oorlogen zou beëindigen in plaats van beginnen. Zijn huidige aanpak van Venezuela betekent echter een duidelijke koersverandering. Officieel kadert de operatie in een strijd tegen drugshandel richting de VS, maar in de praktijk ligt de nadruk vooral op economische druk op het sterk van olie afhankelijke regime van Maduro.
De Verenigde Staten hebben intussen hun militaire aanwezigheid in de regio fors uitgebreid, met onder meer vliegdekschepen en meer dan een dozijn oorlogsschepen. Critici, zowel bij de Democraten als bij een deel van de Republikeinen, waarschuwen dat deze strategie het risico inhoudt dat de VS betrokken raken bij een ongeoorloofd militair conflict. De eerste tekenen van volatiliteit op de oliemarkten tonen volgens hen aan hoe groot de mogelijke gevolgen kunnen zijn.