In Stockholm kwam het vrijdagavond tot een gewelddadige confrontatie tussen meer dan 100 voetbalhooligans, neo-nazi’s en, wel, iedereen die er niet Zweeds uitzag. Enkele dagen eerder verscheen er in Duitsland een politierapport dat weggedrukt werd door een ander verslag over de gebeurtenissen tijdens de nieuwjaarsnacht in Keulen. De conclusie van dat rapport is dat er een spectaculaire toename is van geweld door een alliantie tussen neo-nazi’s, extreem rechts en voetbalhooligans, die de krachten hebben gebundeld tegen een “gemeenschappelijke vijand”: moslims. Die “unholy alliance” werd al gesmeed op een boerderij, niet zo ver van de grens, in februari 2012.
In Zweden is een bescheiden tegenreactie op gang gekomen sinds de raid van de gemaskerd xenofoben in de straten van Stockholm. De daders hadden in de pamfletten die ze rondstrooiden gesteld dat “ze (de vreemdelingen) onze vrouwen verkrachten” en dat wat ze deden in de eerste plaats was om “onze vrouwen te beschermen”.
Met de hashtag #notyourwoman/inteerkvinna laten nogal wat Zweedse dames nu weten dat zij liever niet de vrouwen zijn van het soort mensen dat gemaskerd in groep op mensen slaat omdat ze een andere huidkleur hebben. Maar er zijn minstens zoveel andere stemmen te horen, die de daders verheerlijken. Zoals: “Liever een nazi dictatuur van eigen makelij dan een infiltratie van een gewelddadige en intolerante woestijncultuur die niet de onze is”.
Niet verbaasd
In Zweden hebben zowel researchers als de veiligheidsdiensten na het incident van vrijdag laten weten niet echt verbaasd te zijn. Die eersten hebben al langer gewaarschuwd dat er georganiseerde, gewelddadige aanvallen op migranten op komst waren.
Agneta Blom, politiek wetenschapster, leverde twee weken geleden bij de Zweedse overheid nog een rapport in waarin ze in kaart brengt hoe voetbalsupporters en neo-nazi’s elkaar in Zweden hebben gevonden en zich samen achter een retoriek van vreemdelingenhaat hebben geschaard. “Maar”, stelt ze in dat rapport, “de politieke motieven zijn niet veel meer dan een excuus om geweld te kunnen plegen. Het is terreur zaaien waar het hen in eerste plaats om te doen is.” En het mag niet onderschat worden: “These connections are serious. We must not reduce the risk of having a violence culture in society”, waarschuwt ze.
Terrorists are those neo-nazis hooligans roaming the streets of Sweden beating refugee kids up. Bullies. #inteerkvinna
— Sophie M. Gray (@sophie_m_gray) 1 februari 2016
“Het is echt wel ernstig”
Säpo, de Zweedse Säkerhetspolisen, ontkent dat niet. Integendeel. Ook zij hebben de toenemende vrijage tussen “ideologisch extreem rechts” en voetbalsupporters in kaart gebracht. “Het is echt wel ernstig. Als je bijvoorbeeld weet dat hooligans van AIK en Djurgården, die elkaar altijd gehaat hebben als de pest, nu door de Nordiska Motståndsrörelsen overtuigd zijn om zich samen tegen vreemdelingen te keren, zegt dat genoeg.”
Voetbalgeweld door supporters zit alweer een aantal jaren terug in de lift. In sommige landen is het erger dan andere, maar geen enkel Europees land ontsnapt aan de trend. Nederland is een schoolvoorbeeld. Niet zo lang geleden sloopten losgeslagen Ajax-supporters er in 20 minuten negen treinstellen en intimideerden doodsbange medereizigers.
Algemeen wordt binnen veiligheidsmiddens ondertussen aanvaard dat het vooral lakse wetten zijn in de Europese lidstaten tegenover voetbalgeweld die verhinderen dat het fenomeen verdwijnt. Het internet en sociale media hebben als een rode lap op een stier gewerkt en ervoor gezorgd dat het “verschijnsel” weer aan het groeien is.
Een feestje op een boerderij
En, nu is er dus de toenemende link met neo-nazistische milieus. Een link die er altijd geweest is, maar nooit echt gestructureerd. Dat is, in het licht van de vluchtelingencrisis veranderd. Hoewel.
In februari 2012 was er niet echt sprake van een vluchtelingencrisis. Siegfried Borchardt, een notoir neo-nazi die in 2014 zelfs een paar maanden zetelde in de gemeenteraad van Dortmund, organiseerde toen met zijn Borussenfront een geheime get-together van 17 “sides” voor een “cross-club exchange” op een boerderij in het Rijnland. Aanwezig waren een pak kopstukken uit neo-nazigroeperingen.
Gnu Honnters
Op die meeting ontstond een nieuwe groepering, de Gnu Honnters, een malapropisme voor “new hunters”. Op foto’s van de bijeenkomst is te zien hoe de oprichting wordt bezegeld met het brengen van de Hitlergroet. In de eerste plaats moesten de extreemlinkse Ultra’s aangepakt worden. In onder meer Aken, Dortmund, Duisburg, Braunschweig en Düsseldorf werden die “ontmanteld”, wat leidde tot een influx van nieuwe, extreemrechtse leden. Op meetings begonnen leden van de “Nationalen Widerstand” en verboden genootschappen als het “Kameradschaft Aachener Land” op te duiken.
Tegen begin 2013 bestond de harde kern van Gnu Honnters uit 300 leden. Op optredens van de groep Kategorie C, maar ook tijdens voetbaltornooien als de “Swastika Cup” in Karlsruhe, werd aanhang geronseld. En in de tribunes van de voetbalclubs in de Duitse eerste klasse. Dortmund was bijvoorbeeld compleet geïnfiltreerd door voetbalhooligans. De club reageerde met een campagne om de hooligans te weren, en dreef ze onbewust in de armen van de Nationale Wilderstand.
Hogesa
Tegen 2014 werd de beweging tot Hogesa – Hooligans gegen Salafisten – omgedoopt. Uit de aankondiging daarvan op sociale media valt af te leiden dat het een uitgekiende zet was: “De gepensioneerden gaan dol op ons zijn nu”, schreef één van de kopstukken.
In het najaar van 2014 haalde Hogesa een eerste keer keihard uit. Met ongeveer 5.000 trok het gezelschap neo-nazi’s/voetbalsupporters door Keulen. Eerst was er nog een optreden van Kategorie C (“Today they are slitting the throats of sheep and cows, tomorrow it may be Christian children” zingen die) en daarna werd een spoor van vernieling door Keulen getrokken. 49 politieagenten werden het ziekenhuis in geslagen.
We zijn nu een jaar verder en Hogesa heeft volgens een politierapport van vorige week een actieve aanhang van bijna 12.000 leden. Maar “het kunnen er ook 22.000 zijn.”
“Gewaltorientierten Rechtsextremisten”
“Gewaltorientierten Rechtsextremisten” worden ze genoemd in het verslag. Het aantal delicten dat ze in 2015 in Duitsland pleegden, overstijgt in grote mate het aantal feiten dat door vluchtelingen en asielzoekers is gepleegd. We hebben het over 846 aanvallen met geweldpleging op burgers.
Er zijn neo-nazi’s geweest die met keukenmessen van 20 cm asielcentra zijn binnengevallen. Plassen op mensen doen ze blijkbaar ook graag, bij voorkeur op vrouwen en kinderen. Er zijn vorig jaar meer dan 10.000 gevallen geregistreerd van burgers die geïntimideerd werden op straat door Hogesa-aanhangers. Maar het liefst van al stichtten ze brand op plaatsen waar vluchtelingen en migranten verblijven.
Vorig jaar waren er maar liefst 567 van die brandstichtingen. Daarvoor zijn … vier mensen veroordeeld tot nu.
“Helden”
In Duitsland zijn de jongste jaren 849 moorden gepleegd met “aanwijzingen voor een extreemrechts motief”. De Noor Anders Breivik, die in dat milieu van “Gewaltorientierten Rechtsextremisten” als een soort held wordt beschouwd, doodde in totaal 77 mensen op 22 juli 2011. In zijn manifest, getiteld 2083: Een Europese onafhankelijkheidsverklaring schreef hij dat het “cultureel-marxisme” en de islam zijn vijanden waren.
Een andere “held” is de Zweed Peter Mangs. Die vermoordde drie mensen en ondernam in totaal twaalf moordpogingen in Malmö op migranten. Hij werd pas na zeven jaar gearresteerd. Drie maanden geleden drong de 21-jarige Anton Lundin Pettersson een school binnen in de Zweedse stad Trollhättan. De jonge terrorist was gewapend met een zwaard en droeg een zwart masker. Hij doodde drie mensen en selecteerde zijn slachtoffers op basis van huidskleur. Achteraf bleek dat de Petterson dweepte met het nazisme.
In zowel Zweden als Duitsland is extreemrechts geïnspireerd geweld met 40 procent gestegen de jongste maanden.
