Een simpel rekensommetje: waarom bomen planten ons niet gaat redden

door Mick Van Loon
gepubliceerd op maandag 04 oktober 2021 om 16:08 •
3 min lezen

Politici, bedrijfsleiders, youtubers en beroemdheden roepen op tot het planten van miljoenen, miljarden of zelfs biljoenen bomen om de klimaatverandering te vertragen. Er zijn momenteel bijna 8 miljard mensen op aarde. Als iedereen de komende 20 jaar elk jaar een boom zou planten, zou dat ongeveer 160 miljard nieuwe bomen betekenen. Maar zou het massaal planten van bomen de klimaatverandering daadwerkelijk kunnen vertragen?

Kooldioxide is het belangrijkste broeikasgas dat de opwarming van de aarde veroorzaakt. Door fotosynthese zetten bomen en andere planten koolstofdioxide uit de atmosfeer om in koolhydraten, die ze gebruiken om stengels, bladeren en wortels te maken. De hoeveelheid koolstof die een boom kan opslaan varieert sterk. Het hangt af van de boomsoort, waar die groeit en hoe oud die is.

10 ton C02 per Belg per jaar

Laten we zeggen dat de gemiddelde boom 25 kilo koolstofdioxide per jaar opneemt. Als iemand 20 jaar lang elk jaar een boom zou planten – en elke boom zou overleven, wat hoogst onwaarschijnlijk is – zouden die 20 bomen ongeveer een halve ton koolstofdioxide per jaar opnemen.

Een gemiddelde Belg stoot ongeveer 10 ton aan CO2 uit elk jaar. De gemiddelde Chinees zit aan hetzelfde. Voor de gemiddelde persoon in de Verenigde Staten, Canada en Australië is dat maar liefst 15,5 ton koolstofdioxide per jaar, vergeleken met 1,9 ton voor een gemiddelde persoon in India. Dit betekent dat als elke persoon in de VS één boom per jaar zou planten, dit slechts ongeveer 3 procent van de koolstofdioxide die ze elk jaar produceren zou compenseren, nadat alle 20 bomen waren volgroeid. Voor een Belg is dat hooguit 5 procent, maar het zou wel meer dan 20 procent 26 compenseren voor iemand in India, waar ze met een miljard zijn.

De realiteit: we kappen er nu meer dan we er zouden aanplanten

Dus: het planten van bomen is zeker een deel van de oplossing voor klimaatverandering, maar bijlange niet de enige. Om de klimaatverandering te vertragen, moeten mensen veel meer doen dan bomen planten. Ze moeten hun uitstoot van kooldioxide en andere broeikasgassen snel verminderen door over te stappen op hernieuwbare energiebronnen, zoals zon en wind. Mensen moeten ook minder autorijden en vliegen – en minder vlees eten, aangezien vlees een veel grotere ecologische voetafdruk per calorie heeft dan granen en groenten.

En we kunnen misschien al beginnen met de bomen die er zijn te soigneren. Er zijn ongeveer 3 biljoen bomen op aarde (3.000.000.000.000), wat slechts de helft is van 12.000 jaar geleden, aan het begin van de menselijke beschaving. Jaarlijks kappen mensen naar schatting 15 miljard bomen. Veel van die bomen staan in tropische bossen, maar over de hele planeet vindt ontbossing plaats.

Bestaande bossen beschermen

Bestaande bossen beschermen is logisch. Ze absorberen niet alleen koolstofdioxide in de bomen en de bodem, maar ze bieden ook leefgebied voor dieren. Bomen kunnen mensen van brandhout en fruit voorzien. In steden kunnen ze schaduw- en recreatieruimtes bieden.

Maar bomen mogen niet worden geplant waar ze voorheen niet groeiden, zoals in inheemse graslanden of savannes. Deze ecosystemen vormen een belangrijke habitat voor hun eigen dieren en planten – en slaan al koolstof op als ze ongestoord worden gelaten.