Alles wordt duurder, met diezelfde 50 euro kan je vandaag al minder kopen dan een jaar geleden. Maar België heeft een probleem: de inflatie (het fenomeen dat geld minder waard wordt) stijgt aan een recordtempo binnen Europa, aan bijna 3 procent per jaar. Dat maakt dat, als je 10.000 euro op een spaarboekje hebt, dat geld liefst 200 euro per jaar minder waard is.

Het wordt een écht probleem: de inflatie in België. Dat financieel fenomeen, waarbij geld minder waard wordt en dus alles duurder wordt, neemt problematische vormen aan. België zit helemaal vooraan in Europa, met deze maand een inflatie van bijna 2,97 procent. Alles is dus bijna 3 procent duurder dan vorig jaar. Dat is meteen het hoogste peil in vijf jaar, en daarmee hebben we dubbel zoveel inflatie als het gemiddelde in Europa, dat op 1,7 procent ligt. België is de inflatiekampioen van Europa.

Dat levert een pak problemen op voor de economie. Maar meest concreet treft het spaarders. Want op spaarboekjes krijgt je nauwelijks nog rendement. Bij de grote banken is dat nog amper 0,11 procent, als je heel goed rondkijkt kan je bij een kleinere bank misschien ergens 1 procent vinden.

Maar dat betekent dat, terwijl je spaart, je geld gewoon minder waard wordt. Omdat de inflatie zo hoog is de laatste twee jaar, verliezen spaarders eigenlijk geld. Er staat niet minder op je spaarrekening, maar dat bedrag is gewoon minder waard, je koopt er minder mee. Concreet zijn het forse sommen: als je 10.000 euro hebt staan, ben je daar vorig jaar al 200 euro van ‘verloren’. En houdt die hoge inflatie aan, dan zal je spaargeld de volle 400 euro minder waard worden eind dit jaar.

Het Planbureau schat dat de gemiddelde inflatie dit jaar op 2,1 procent, maar de hoge cijfers van februari beloven op dat vlak weinig goeds. En aan de andere kant: bij de banken is er geen enkele zin om de rente te gaan verhogen.

Goed nieuws voor wie een woonkrediet moet aflossen

Maar niet voor iedereen is inflatie slecht nieuws. Wie een grote lening lopen heeft, vaak een woonkrediet, is natuurlijk wel goed af. Want de som die moet afgelost worden, die ‘vermindert’ ook in waarde. Dus inflatie ‘beloont’ eigenlijk mensen met schulden, en ‘straft’ de spaarders.

Voor de economie zijn de gevolgen zeer groot. Want de Belgen zijn grote spaarders. Uit cijfers van De Tijd blijkt dat we eind vorig jaar met z’n allen 261,6 miljard euro op spaarboekjes hadden staan. Uiteraard is dit monsterlijke bedrag vooral in handen van oudere mensen. Maar er staat ook 76,8 miljard op zichtrekeningen, omdat veel mensen het niet meer de moeite vinden om het op spaarboekjes te zetten. Daarnaast staat er nog dik 211 miljard vast in spaar- en pensioenverzekeringen. Een snelle rekensom leert dat al dat sparen samen een verlies van ruim 10 miljard per jaar betekent, met zulke hoge inflatie.

De inflatie heeft nog een groot effect: het bepaalt de index, en dus de hoogte van de lonen. Want België is een van de weinige landen in Europa die de lonen heeft vastgeklikt aan de inflatie. Een hoge index maakt dat een pak Belgen dan loonsverhoging krijgen, en we weer duurder worden dan onze buurlanden in loonkost. Voor veel bedrijven is die inflatie dus ook lastig: ze moeten hun werknemers meer betalen. Anderzijds, voor de mensen met een vaste job: je spaargeld wordt dus minder waard, maar je krijgt wel meer inkomen op je rekening. Alleen is dat niet zeker: de regering deed al eerder een indexsprong, waarbij die automatische stijging niet werd toegekend.

Boosdoeners van dure prijzen: voeding, brandstoffen, elektriciteit en telecom

Waar komt die hoge inflatie dan vandaan? De simpelste verklaring zit in de prijs voor elektriciteit: de regering verhoogde de btw van 6 naar 21 procent. Daarbij komt nog eens de Turteltaks, die de prijs verder omhoog duwt. Daardoor stijgt de totale prijs 21,2 procent. Met andere woorden: de regering heeft met die twee maatregelen serieus in eigen voet geschoten en zelf de inflatie aangewakkerd. En de energiebedrijven profiteren lekker door ook hun prijzen te verhogen. Ook de olieprijs speelt mee, plus brandstofbedrijven, die meer rekenen. Voor benzine en diesel gingen de prijzen 21,7 procent omhoog.

Verse voeding is ook flink duurder. Slechte oogsten in Spanje (waar heel veel onder kassen geteeld wordt) duwen de prijs van verse groenten omhoog: 19 procent duurder dan vorig jaar. En ook de telecomprijzen stegen de afgelopen tijd weer fel. Onlangs nog verhoogde Telenet alweer z’n prijzen. De telecommarkt is niet bepaald een markt met veel concurrentie, er zijn twee grote spelers, die allebei geen zin hebben de prijzen scherp te zetten.

Minister van Economie Kris Peeters (CD&V) gaf een half jaar geleden al aan dat hij een onderzoek wilde naar de redenen van die hoge inflatie. Maar ondertussen is de situatie alleen maar erger geworden.