Niemand in de staat Florida zal momenteel wakker liggen van muggen. Ze hebben daar na orkaan Irma wel wat anders aan hun hoofd, en bovendien zijn veel van de irritante insecten nu verdwenen door de impact van de orkaan. Maar wanneer het water langzaam weer wegtrekt, wordt de ideale kweekvijver voor de volgende plaag gecreëerd. En die situatie is volgens wetenschappers perfect voor muggen die ziektes zoals Zika en malaria verspreiden.

De wind is gaan liggen in Florida, en het water zal zich de komende dagen terugtrekken. Irma raast verder als een tropische storm en steekt de grens met de staat Georgia over. Net zoals in Cuba, Sint-Maarten en vele andere plaatsen op het pad van Irma kan de opruim beginnen, al had de schade achteraf bekeken nog veel groter kunnen zijn. Op lange termijn kunnen orkanen van dit kaliber nog meer kwalijke gevolgen hebben. Zo mogen Texas en Florida zich opmaken voor een muggenplaag. En die kunnen het aantal patiënten met ziektes zoals Zika, malaria en het Westnijlvirus doen toenemen.

Het gebeurde ook twaalf jaar geleden na orkaan Katrina. Wetenschappers hadden toen meteen meer ziektes verwacht door de hoge stand van het water in steden zoals New Orleans, maar aanvankelijk bleven hun voorspellingen uit. De wind had de meeste muggen juist weggeblazen, waardoor er minder ongedierte was. Maar een jaar later veranderde dat: in de getroffen gebieden werden twee keer meer mensen dan normaal besmet met het Westnijlvirus.

Zika en malaria

Hoewel je de meeste ziektes verspreid door muggen met heel zuidelijke gebieden op onze planeet associeert, hebben ook staten als Texas en Florida ermee te maken. Muggen zouden er zeker negen verschillende ziektes kunnen verspreiden, waaronder dus ook Zika en malaria. Zika is het virus dat zo’n twee jaar geleden wereldnieuws werd. Het is niet behandelbaar, maar op zich ga je er niet van dood. Wel is het gevaarlijk voor zwangere vrouwen die in Zuid-Amerika steeds vaker bleken te bevallen van misvormde kinderen.

Miami had al last van meer muggen dan normaal, maar voorlopig kunnen ze op dat vlak dus opgelucht ademhalen. Als er de komende maanden nog een plaag komt, dan zal dat volgens The Centers for Disease Control and Prevention de ongevaarlijke soort zijn. Ze hebben dus tijd om zich voor te bereiden, want de echte plaag wordt pas later verwacht. “Wanneer het water zich terugtrekt, blijven er plassen over die ideaal zijn voor Culex– en Aedes-muggen”, zegt Peter Hotez, hoofd van het tropisch instituut van Texas, aan The Atlantic.

Die soorten zijn verantwoordelijk voor het overbrengen van ziekten op de mensen die ze steken. De timing van de orkanen was ook slecht, want we zijn nog maar in de eerste helft van september. De muggen die nu verdwenen zijn zouden dus nog kunnen terugkeren. Later in het seizoen was die kans kleiner geweest.

Opwarming planeet

Niemand weet zeker wat de gevolgen van zo’n orkaan op de muggenpopulatie precies betekenen. Zo stelt de Wereldgezondheidsorganisatie dat het aantal ziektes verspreid door muggen niet noodzakelijk fel toeneemt na zo’n natuurramp. Wel geven ze toe dat het risico groter wordt naarmate orkanen vroeger in het seizoen toeslaan. Helaas is het een probleem dat meer onderzoek vraagt en dat de komende jaren alleen maar actueler zal worden, stelt Hotez.

Stormen van dit niveau zullen steeds vaker voorkomen als een gevolg van de opwarming van de planeet. Dat betekent dus ook dat de overlast die muggen en andere insecten veroorzaken, groter kan worden.