Een nieuwe studie bevestigt dat we het “tipping point” voorbij zijn: zelfs als de opwarming van onze aarde nu zou stoppen, dan gaat er geen ommekeer meer plaatsvinden en gaan de gletsjers op onze planeet blijven wegsmelten. Op dit moment verliezen gletsjers over de hele wereld gemiddeld tussen een halve en één meter ijs aan dikte per jaar. En dat accelereert. 

Aan de Universiteit van Zürich hebben ze de meest omvattende studie over de evolutie van gletsjers ooit gedaan. Het resultaat daarvan, gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Glaciology, is angstaanjagend.

De wetenschappers baseren hun gegevens op observaties met satellieten en metingen ter plekke in 19 regio’s met gletsjers, waaronder de Noord- en Zuidpool, Canada, Nieuw Zeeland, Zuid-Amerika en Europa. Volgens hoofdonderzoeker Michael Zemp verliezen de gletsjers op dit moment gemiddeld twee tot drie keer zo veel ijs als in de twintigste eeuw. “We hebben maar van een paar honderd gletsjers exacte metingen van ijsverlies. Maar we kunnen de resultaten van onze studie goed onderbouwen met veldobservaties en satellietmetingen van gletsjers over de hele wereld”, verklaart hij op de nieuwssite van de Universiteit van Zürich.

Zemp verwacht dat het smelten van de gletsjers voorlopig niet zal ophouden. Zelfs als de opwarming van de aarde stokt, zal er geen ommekeer plaatsvinden, zo blijkt uit zijn berekeningen. “Deze gletsjers zullen meer en meer ijs verliezen, zelfs als het klimaat stabiel blijft.”

Drie meter

De resultaten zijn consistent met een andere studie, die vorige week nog verscheen op de site van European Geosciences Union journal van de hand van de gereputeerde James Hansen en 16 andere klimaatwetenschappers. Daarin staat dat het zeeniveau sneller zal stijgen dan verwacht. De studie spreekt van “tot 3 meter in 50 jaar tijd, wellicht nog deze eeuw”. Hansen & co hebben voor hun projecties onder meer bewijs gevonden dat in het verleden een gemiddelde opwarming van 1 graad (we zitten nu aan 0,8) geleid heeft tot een zeeniveaustijging van 5 tot 10 meter.

Volgens Hansen & co zullen ook nu de ijskappen in vooral Groenland en Antarctica steeds sneller gaan smelten omdat hoe meer zoet water er bij komt in de zee hoe sneller de circulatiepatronen daarvan veranderen, wat dan weer zal leiden tot versnelde opwarming, versneld afsmelten, … een hopeloze spiraal dus. De studie, ondanks het feit dat veel van ’s werelds topklimaatwetenschappers eraan meewerkten, kreeg de nodige kritiek te verwerken. Niet meteen omdat ze fout zou zijn, maar, omdat het protocol niet was gevolgd en er bijvoorbeeld eerst een persconferentie was geweest voor ze gepubliceerd was. Een andere, nogal bizarre reden om de studie te boycotten, van de Washington Post, was deze: “de suggestie dat we naar een nuluitstoot van broeikasgassen moeten gaan, maakt de studie ongeloofwaardig, want niet realistisch”.

Zuidpool

Hansen, die in 1988 al het Amerikaanse Congress waarschuwde voor global warming, staat dan misschien bekend als een alarmist, ondertussen is wel gebleken dat hij het eigenlijk altijd bij het rechte eind had.

Eerder dit jaar kwamen researchers aan Princeton University overigens ook al tot dezelfde conclusie. Zij leverden het bewijs dat de gletsjers aan de Zuidpool, in tegenstelling tot de algemene perceptie dat die niet aan het smelten zijn, wel degelijk fors aan het slinken zijn. A rato van 240 miljard ton per jaar ondertussen, en da’s dubbel zo veel als in 2008.