Je houdt er van of je vindt het niks: spreekwoorden. De Belgische cultuur kent er gigantisch veel en ze worden in de spreektaal nog altijd veel gebruikt. Maar waar komen al deze spreekwoorden toch vandaan? Zijn ze simpelweg verzonnen of zit er meer achter? In dit artikel kom je tien spreekwoorden tegen, waarvan je waarschijnlijk de geschiedenis nog niet wist.
1. Zijn schaapjes op het droge hebben
Vroeger was het gevaar voor overstroming veel groter dan nu. Heel wat vee verdronk er in die tijd. Het vee was de boer zijn inkomen. Wie dan zijn schaapjes op het droge had, die had nog genoeg inkomen en was dus rijk.
2. Een zaak in de doofpot stoppen
Tot laat in de 18e eeuw was houtskool de enige brandstof die men gebruikte. In de zomer kookte men vaak op houtskool en in de winter hield men er voeten, handen en bed mee warm. De houtskool kon men kopen, maar ook zelf maken. Als de bakoven warmgestookt werd om brood in te bakken weden de gloeiende kolen eruit gehaald en in een doofpot gegoten.
3. De kruik gaat zo lang te water tot zij breekt
Vroeger, toen de mensen nog water uit een put haalden, werd daar meestal een kruik voor gebruikt. Dit was natuurlijk niet geheel zonder risico, want de kruik kan altijd een keer tegen de harde stenen rand van de put aan botsen. Met het logische gevolg dat de kruik breekt. Al sinds de middeleeuwen wordt dit spreekwoord gebruikt tegen mensen die iets op een gevaarlijke en/of verkeerde manier aan het doen waren. Als ze toch hiermee zouden doorgaan, moest het haast wel een keer fout gaan.
4. Met water komen als het huis verbrand is
Om een brand te blussen, is er logischerwijs water nodig. Vroeger moest men naar de waterput om water te halen. Naast het huishoudelijk gebruik en het drenken van vee, was brand blussen nog een reden waarom water- en regenputten, vijvers en sloten vroeger van zo’n groot belang waren. De letterlijke en figuurlijke betekenis van dit spreekwoord is duidelijk: te laat komen met een oplossing of met hulp.
5. Hij hangt er tegen als een varken dat geringd wordt
Een varken woelt met zijn snuit de grond om. De boer voorkwam dat vroeger door met een tang een ring door de neus te steken. Het dier vindt deze handeling natuurlijk niet prettig en schreeuwde het dan ook altijd uit. De uitdrukking wordt dus gebruikt wanneer iemand vreselijk tegen iets op ziet.