Een rommelende berg, een onmogelijke liefde tussen een slaaf en een rijke jongedame, een vleugje haat jegens Rome, een overdaad aan krijgslawaai en een vriendschap op de valreep. Voeg daar alle mogelijke clichés, overweldigend drama en een oorverdovende vulkaanuitbarsting aan toe en Pompeii, de nieuwe film van Paul W.S. Anderson, is geboren. Movie Monkey Janet van den Brand ging voor ons kijken.
Dat de film voor minimaal 80 procent uit verwoestend (natuur)geweld bestaat kan voor de actieliefhebber geen probleem zijn. Wie echter van Pompeii verwacht dat het de belofte van zijn beladen titel (‘No warning. No escape’) zal waarmaken en bij de historische ramp van Pompeï graag een oprecht menselijk drama ziet krijgt het zwaar te verduren.
De film zet de waargebeurde geschiedenis zeker in een nieuw daglicht – al ziet de hemel gitzwart van de aswolken – maar een goed verhaal zit er helaas niet in. Zelfs Asterix en Obelix zijn geloofwaardiger als het over het Romeinse rijk gaat.
Waarom kan de gemiddelde empathische geschiedkundige of Romeingek dan toch stiekem – en ietwat gniffelend – van Pompeii genieten?
1. Omdat er gelukkig nog sidekicks zijn
Toegegeven, wij hebben altijd al een zwak voor sidekicks gehad. Ook Pompeii komt niet onder de veronderstelling uit dat de bijrol veelal interessanter, maar ook subtiel cooler is dan de hoofdrol. Zowel gladiator Milo’s sidekick Atticus (Adewale Akinnuoye-Agbaje) als senator Corvus’ sidekick Proculus (Sasha Roiz) verdienen af en toe wat meer spotlight – iets wat in de schaduw van de sterren niet altijd vanzelfsprekend is. De twee zwijgzame types vallen niet alleen op door hun spierbundels en moed, maar vooral door intrigerende blikken die iets meer diepgang verraden dan de gemiddelde bevolking van Pompeii.
In feite delen Proculus en Atticus al hun innerlijke kwaliteiten – loyaliteit, vechtlust, onoverwinnelijkheid – behalve hun voorkeur voor vrienden. Beide vechtersbazen zijn trouw aan hun partij: Atticus aan de ‘goede’, Proculus aan de ‘slechte’, waardoor de twee gelijken natuurlijk niet anders dan aartsvijanden van elkaar kunnen zijn. Gelukkig worden ze beiden door hetzelfde noodlot getroffen. Milo en Corvus laten hun sidekicks voor hun geliefde in de puinhoop achter. De twee kemphanen maken met plezier hun handen vuil aan de eeuwig durende en nog onbesliste vete van hun ‘goede vrienden’, een gevecht dat tot het bittere einde uitgevochten dient te worden.
2. Omdat stille wateren diepen meren zijn
Zwijgzame types zijn mysterieus. Helaas zorgt de zwijgzaamheid van de personages in Pompeii niet voor dat beetje extra mystiek dat de film wel kon gebruiken. Dat er weinig weinig zinnigs wordt gezegd in Pompeii is tot daar aan toe, maar dat het grootste gedeelte van de dialogen bestaat uit oerkreten maakt het tafereeltje wel wat hachelijk.
Menig keer wanneer een acteur of actrice zijn of haar mond opendoet komt er niet meer uit dan een wilde schreeuw of gil. Hadden de inwoners van Pompeï hun tong verloren bij het zien van zoveel geweld of waren de schrijvers even vergeten dat een film van om en nabij twee uur best meer dan vijf goede dialogen mag bezitten? Het staat in ieder geval vast dat Milo en Cassia smoorverliefd op elkaar kunnen worden zonder echt veel woorden te hebben gewisseld. Dat is nou pas echt liefde op het eerste gezicht.
3. Omdat zelfs Melancholia’s einde niet zo episch was
De climax van Pompeii doet denken aan een zelfde soort onherroepelijk einde in Lars von Triers film Melancholia. De personages sluiten zich in beide films voor de alles vernietigende kracht af en gaan enigszins opgetogen hun noodlot tegemoet. Ook al gaat de hele mensheid in Melancholia ten onder en in Pompeii slechts een kleine beschaving, toch hebben de makers van Pompeii het voor elkaar gekregen om het vrij epische einde van Melancholia te overtreffen. Een lichtpuntje aan de rokerige hemel voor Pompeii dus.
4. Omdat de geschiedenis toch niet helemaal vergeten is
Pompeii doet een poging om zijn culturele geweten te sussen door te beginnen én te eindigen met beelden die we allemaal kennen als we aan Pompeï denken: versteende lichamen in de gestolde lava as. Hier maakt de film voor het eerst en voor het laatst de link met onze collectieve herinnering aan de oude verhalen in geschiedenisboeken en voelen we eventjes dat dit niet zomaar een spannende film is, maar dat de ramp zich daadwerkelijk voltrokken heeft.
Op het eerste gezicht lijkt dit vrij poëtisch maar het wordt al snel overdreven. Op het einde blijkt het toch niet de bedoeling te zijn geweest om de kijker er even op attent te maken dat dit verhaal echt gebeurd is, maar waren de beelden slechts bedoeld om de overdreven passionele liefde tussen Milo en Cassia nog maar eens extra te bevestigen.
5. Omdat het oog ook wat wil
Dat de Romeinen niet al te preuts waren en van mooie jongens hielden is algemeen bekend. Aan dit stukje geschiedenis hebben de schrijvers zich dan wel opvallend netjes gehouden. Het stadje Pompeï wemelt van de half ontblootte – en tevens goed gebouwde – gladiatoren. Ook hoofdrolspeler Kit Harington pronkt na zijn rol in Game of Thrones met een sixpack waar de gemiddelde Romein u tegen zegt. Dat zijn haar er zelfs na een dag geketend door het stof te hebben gesloft nog een even mooi uitziet zullen we dan ook maar even door de vingers zien.Vrouwelijke hoofdrol Emily Browning blijft natuurlijk niet achter, ook zij heeft iets om mee te pronken. Naast haar fijne gelaatstrekken bezit ze een goed stel benen en ze schrikt er niet voor terug om zo nu en dan een tipje van de sluier op te lichten. Het lijkt wel alsof de split in haar Romeinse gewaad steeds verder op stroopt naarmate de spanning in de film oploopt. Vrij braaf, maar gek genoeg zeer opvallend. Wanneer Cassia en haar geliefde Milo samen vluchten op een paard trekt haar blote bovenbeen meer aandacht dan de vuur spuwende vulkaan op de achtergrond.
Naast deze nevenredenen is Pompeii, ondanks al zijn oppervlakkigheid, gewoonweg heerlijk meeslepend en overweldigend. De overdreven muziek en groteske CGI-beelden nemen je in ieder geval mee naar een andere wereld – of deze nu realistisch is of niet.