CD&V wil grondwet wél wijzigen, via artikel 195

door Wouter Verschelden
gepubliceerd op maandag 10 februari 2014 om 17:01 •
3 min lezen

CD&V zet de deur voor een nieuwe staatshervorming wél open. De partij besliste vanmorgen om artikel 195 van de Grondwet opnieuw voor herziening vatbaar te verklaren. Dat maakt de weg vrij om na de verkiezingen opnieuw via een een truc aan heel de Grondwet te kunnen sleutelen. N-VA krijgt zo, als ze na de verkiezingen een staatshervorming wilt realiseren, wel meteen een heel moeilijke horde te nemen.

Elke staatshervorming in dit land moet met een tweederde meerderheid goedgekeurd worden, zo staat het in de Grondwet, die bij zo’n staatshervorming moet gewijzigd worden. Maar zo’n wijziging verloopt in twee etappes: de vorige regering én het parlement moeten immers een aantal artikels aanduiden op het einde van de regeerperiode, en enkel die kunnen, met een tweederde meerderheid, dan in de volgende regeerperiode gewijzigd worden.

Vandaar dat heel de Wetstraat uitkijkt naar welke artikels de uittredende ploeg gaat aanduiden voor eventuele wijziging de komende vijf jaar. “We hebben vanmorgen op het partijbureau beslist om artikel 195 aan te duiden”, zegt Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) in de marge van zijn campagne “Kris Peeters on tour”, bij lingeriefabrikant Van de Velde. Artikel 195 is eigenlijk een truc, in die zin dat je via dit artikel alles kan veranderen. De vorige regering paste die techniek al toe, en zei daarbij dat dat eenmalig was.

Grondwetsfraude

De N-VA reageerde toen woest, professor Grondwet Hendrik Vuye, 3de op de lijst voor de Kamer in Vlaams Brabant, noemde dat toen niets minder dan “grondwetsfraude”. Maar het zal dus met deze realiteit zijn dat de partij van Bart De Wever zal moeten leven, wil ze binnen de Grondwet blijven. Zeker is de aanduiding nog niet, want aan de andere kant van de discussie staat onder meer Open Vld, dat al aangaf eigenlijk geen enkel artikel te willen aanduiden: dat is de beste garantie op stabiliteit voor het land, is de redenering. Om de artikels aan te duiden voor wijziging is er een meerderheid nodig in Kamer, Senaat én de federale regering.

“We duiden artikel 195 aan om zo alles bespreekbaar te houden. We doen dat in het volle besef dat we ons anders misschien dreigen vast te rijden. Het zou van een gebrek aan politiek inzicht getuigen als je de optie tot grondwetswijziging totaal afblokt. De staatshervorming is als Panta rhei van Heraclitus, alles is in beweging”, zegt Peeters.

“Voor de komende tien tot vijftien jaar ligt alles vast”

Vice-premier Pieter De Crem (CD&V) had vorige week in Het Nieuwsblad al aangegeven “dat het staatkundig kader vast ligt voor de komende tien of vijftien jaar”. “We moeten daar nu niet verder over onderhandelen. Ik denk trouwens niet dat men bij de ontbinding van het parlement veel grondwetsartikelen voor herziening vatbaar zal verklaren”, zei De Crem. Minister van Financiën Koen Geens gaf gisteren in de Zevende Dag al aan dat atikel 195 aanduiden voor zijn partij wenselijk was. Het partijbureau van CD&V formaliseert vandaag dus dat eigenlijk alle opties na de verkiezingen open blijven.

“Dit is de beste manier om N-VA niet nog meer munitie te geven. En bovendien vermijden we dan mogelijk een institutionele patstelling na de verkiezingen. Maar voor alle duidelijkheid: deze beslissing betekent absoluut niet dat wij aansturen op een regering met tweederde meerderheid”, klinkt het binnen CD&V.