Bruggepensioneerden moesten opnieuw aan de slag, iedereen moest langer gaan werken, het land moest op orde gezet. Dat stond zwart op wit in het regeerakkoord. Maar nu beslissen vakbonden en werkgevers samen om die maatregelen af te zwakken. Het is niet de eerste keer dat de Groep van Tien als ‘achterdeur’ voor het regeerakkoord wordt gebruikt, tot ergernis van N-VA en Open Vld.

Goed nieuws in de Wetstraat, maar niets is wat het lijkt. Al langer is er irritatie over hoe het regeringsakkoord wordt uitgehold door “het mechanisme van de Groep van Tien”. Zo ook vannacht en vanmorgen. Werkgevers en vakbonden zijn het eens, witte rook. In het sociaal overleg van de Groep van Tien werd het politiek netelige dossier van het brugpensioen besproken: vanaf 1 januari moesten alle oudere bruggepensioneerden opnieuw op zoek naar een job. 

Die regels waren plots een stuk strenger geworden onder deze regering. Het principe was daarbij heel duidelijk; het is voor een jonge generatie simpelweg niet betaalbaar om heel het pensioensysteem in stand te houden. Dat was de redenering achter het regeerakkoord: om de solidariteit tussen generaties te behouden en de druk bij jonge mensen weg te nemen, moesten ook ouderen langer gaan werken of zelfs opnieuw aan de slag. Voor je zestigste de arbeidsmarkt verlaten, dat zou eigenlijk niet meer kunnen.

“Contractbreuk” en “pestmaatregel”

Nu heeft de Groep van Tien dus een verwaterde versie van die maatregelen aanvaard. De vakbonden hadden hun hielen zwaar in het zand gezet. Het ABVV van Rudy De Leeuw dreigde met “het stakingswapen”, ook ACV had duidelijk haar ongenoegen laten verstaan. Zij spraken van “contractbreuk” en een “pestmaatregel”.

Concreet betekent het nu dat bruggepensioneerden en oudere werklozen niet meer actief naar werk moeten zoeken, maar enkel nog moeten ingaan op “een passende jobaanbieding”. Zware beroepen en lange loopbanen moeten sowieso niet beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt. Ook mensen die pas recent in het brugpensioen beland zijn, krijgen een aparte regeling. Medische controles zouden door de bedrijven worden betaald. 

Deze voormiddag komt de deal op het bord van de regering. En daar is toch wat frustratie te horen over het mechanisme van de Groep van Tien, met name bij regeringspartners N-VA en Open Vld. “Voor de lieve vrede gaan wij mee met dat principe van sociaal overleg. Maar het is geen impertinente vaststelling dat het regeerakkoord zo steeds verder verwatert. Voor een aantal zaken heb je die groep gewoon nodig. Maar niet voor alles”, stelt een hoge N-VA-bron.

“Wat heeft het ons al opgeleverd? Sociale vrede?”

Ook bij Open Vld een soortgelijke vaststelling. “Telkens krijg je dat zelfde spelletje: via het mechanisme van sociaal overleg wordt regeringswerk bijgestuurd. Als coalitiepartners staan wij erop te kijken en slikken wij het omwille van “het belang van het sociaal overleg”. Maar wat heeft ons dat al concreet opgeleverd? Veel sociale vrede zie ik niet”, duidt een topliberaal. 

Feit is dat het sociaal akkoord dat eind januari gesloten werd een duur bevochten en symbolische overwinning voor de regering Michel I was: vooral voor premier Charles Michel (MR) en Kris Peeters (CD&V). Maar tegelijk stopte het ACV helemaal niet met de oorlogstaal rond onder meer de tax shift. En  verlieten de socialistische vakbond ABVV en haar Franstalige tegenhanger FGTB de onderhandelingen. Nu zaten ze uiteindelijk weer rond de tafel, en wordt de maatregel voor brugpensioen afgezwakt.

Niemand die er voorlopig aan denkt om de Groep van Tien vanuit de regering te gaan tegenwerken. Maar het primaat van de politiek, die moeilijke beslissingen neemt, wordt op die manier duidelijk uitgehold. Vraag is hoe lang N-VA en Open Vld dat willen blijven ondergaan.