Het gaat niet goed met de muziekverkoop in België. Het jaar 2014 is zelfs het meest dramatische jaar in de Belgische muzieksector ooit, zo koppen de kranten vandaag dramatisch. De cijfers, die jaarlijks worden vrijgegeven door de Belgian Entertainment Association (BEA), zijn wat ze zijn natuurlijk, maar ze kunnen wel wat nuance gebruiken. En, belangrijk: er is ook goed nieuws te melden. 

Cd verliest, maar blijft belangrijk

De totale muzieksector gaat achteruit met zo’n 19% en is nu nog goed voor 104,8 miljoen euro. De cd-verkoop is de grootste verliezer (-27,2%), maar is wel nog altijd de belangrijkste speler op de markt met een marktaandeel van 65%, Dat aandeel neemt wel gestaag af.

Opvallender en zorgwekkender is dat ook de digitale verkoop via iTunes rode cijfers laat optekenen. Er zijn 10,6% minder albums verkocht dan vorig jaar en zo’n 15,4% minder singles. Neem al deze cijfers bij elkaar en de verlies van de online verkoop blijft beperkt tot een verlies van een kleine 3,3%.

De verkoop van vinyl zit dan weer in de lift en ook het legaal streamen via diensten als Spotify of Deezer stijgt, zij het minder snel dan in andere landen. De vinylverkoop verdrievoudigt, het streamen stijgt bij ons met zo’n 11% ten opzichte van 2013, goed voor zo’n 17 miljoen euro omzet.

De Belgen doen het goed

Dat we minder kopen wil niet zeggen dat we minder Belgisch kopen, wel integendeel. Deze week zijn de beste vijf verkochte albums Belgisch: Selah Sue voert de lijst aan, gevolgd door Balthazar, Oscar And The Wolf, Tourist LeMC en de plaat die bij Junior Musical Kadanza hoort. Maar dat is dus nu.

In 2014 was één derde van de 200 best verkochte albums in Vlaanderen een lokale productie. In 2014 waren zelfs zes van de 10 bestverkochte albums in Vlaanderen van artiesten van bij ons. Stromae (Racine Carrée) voert de lijst aan, voor Coldplay op twee en dan een Vlaams trio: Oscar And The Wolf (Entity), Bart Peeters (Op De Groei) en Clouseau (Clouseau). Triggerfinger en Christoff staan respectievelijk op 8 en 9. Stromae leverde dus de best verkochte plaat van 2014 af, terwijl de plaat al het levenslicht zag in de zomer van 2013. We blijven dus ook voor een lange periode platen kopen.

In 2015 kregen al 12 albums de status van Goud (=10.000 stuks voor Belgen of Nederlands of Frans gezongen product, 15.000 voor de anderen) en drie platen de status van Platina (=20.000 stuks voor Belgen of Nederlands of Frans gezongen producten, 30.000 stuks voor de anderen). Van de 12 gouden erkenningen waren 8 Belgisch. Alle platina platen waren Belgisch.

Bij de singles werden er 24 Gouden of Platina platen uitgereikt. 6 daarvan waren Belgisch en waren voor onder meer Selah Sue, Gabriel Rios en Emma Bale.

Hoera voor vinyl

Uitsluitend goed nieuws is er van de vinylsector, die zowel nationaal als internationaal jaar na jaar blijft groeien. Vorig jaar werden er 150.000 platen verkocht in België, in 2010 waren dat er nog maar 47.000. Dat is goed voor een verdriedubbeling in vergelijking met 2010 en ten opzichte van 2013 een stijging van bijna een kwart.

Toch mogen we hier niet te euforisch reageren, want de verkoop van vinyl is nog altijd goed voor maar een nicheaandeel dat een omzet van 3,19 miljoen euro met zich meebrengt. De best verkochte vinylplaat was ook hier Racine Carrée van Stromae die zo’n 1000 keer over de toonbank ging. Op cd of online werd hetzelfde album zo’n 100.000 keer verkocht. Het goede nieuws hieraan is dan weer dat vinylkopers kunnen kiezen uit een steeds groter aanbod en ook gevarieerd kopen. Zaterdag wordt vinyl weer gevierd tijdens Record Store Day.

Ook internationaal gezien zit de vinylverkoop in de lift, iets dat tien jaar geleden ondenkbaar geweest zou zijn. The Official Charts Company, het bedrijf achter de Britse hitlijsten, heeft dan ook besloten om voor twee nieuwe lijsten in het leven te roepen, de Vinyl Album Charts Top 40 en de Vinyl Singles Charts Top 40.

In 2014 kende de Britse vinylverkoop zijn beste jaar in tien jaar en in 2015 ligt de verkoop van vinyl in het eerste kwartaal al 69% hoger dan in dezelfde periode één jaar geleden.

Live steeds belangrijker

Zoals Marcus Mumford onlangs al zei is de platenverkoop niet meer dé grote bron van inkomsten voor artiesten, maar wel een middel om de andere bronnen van inkomsten aan te spreken. België loopt nog vol muziekliefhebbers, dat bewijst ons bloeiende livecircuit, zowel in de clubs als op de festivalweide.

Volgens een studie van Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen uit 2013 haalt een artiest vandaag de dag zelfs zo’n 80% van zijn opbrengsten uit het livecircuit. De gages van artiesten liggen ook steeds hoger. Neem dit in rekening bij het andere verlies en het gat is grotendeels gedicht.

Wij weigeren alleszins de platenverkoop vandaag als de laatste rochel van een stervende te zien en blijven ervan overtuigd dat de muziek zal overleven en dat de muziekliefhebbers uiteindelijk aan het langste eind zullen trekken.