Laten we ons optimisme niet verliezen: diegenen die nu thuiszitten (en nog werk hebben) zijn de gelukzakken onder ons. Toch kan ook dan de verveling genadeloos toeslaan. Anno 2020 hebben we gelukkig internet én een gigantisch aanbod aan series om te streamen. Die schrikwekkend lege agenda maakt dit misschien wel de ideale aangelegenheid om een aantal series te zien waar je nooit eerder aan bent toegekomen. Wij geven zolang onze softe lockdown nog duurt een aantal voorzetjes.
Het is de vierde keer sinds we series zijn beginnen bespreken dat we een reeks bespreken die uit de koker van David Simon komt. Dat zegt al iets over het talent van die man, voormalig misdaadjournalist. Zijn reeksen zijn altijd gedetailleerd tot in de perfectie en laten zich alleen maar meten met de allerbeste producties. En om het helemaal interessant te maken gunt Simon, de bedenker van series als The Wire, The Deuce en Treme en miniseries zoals Generation Kill, Show Me A Hero en The Night Of (allemaal te vinden op Play, allemaal kijktips)
David Simon is zonder twijfel het beste wat de televisie in de laatste twee decennia overkomen is. Als zijn naam ergens aan verbonden is, is het meteen zeker dat het om een kijktip gaat. Zijn nieuwste productie is The Plot Against America, naar de gelijknamige roman van de in 2018 overleden legendarische schrijver Philip Roth. Roth beschreef in deze roman een alternatieve geschiedenis. Een versie van de geschiedenis die dus niet als zodanig is voorgevallen, zoals we ook nog in For All Mankind konden zien, op AppleTV+ of in The Man In The High Castle op Amazon Prime. Een denkoefening die ons desondanks heel wat kan vertellen over onze realiteit.
Rode vlag voor november
Wij bekijken het verhaal door de ogen van een Amerikaans-joods gezin en maken kennis met Herman Levin (Morgan Spector) die een promotie op zijn bedrijf weigert om niet naar een antisemitische buurt te moeten verhuizen, zijn vrouw Bess (Zoë Kazan), haar zus Evelyn die maar niet getrouwd raakt (Winona Ryder), het neefje Alvin (Anthony Boyle) en de twee kinderen Philip (Azhy Robertson) en Sandy (Caleb Malls).
Herman ziet en hoort met lede ogen aan wat er met zijn land en met zijn stad gebeurt. “Er is veel haat, en hij weet daarvan te profiteren”, fulmineert Herman voor de radio terwijl Lindbergh waarschuwt voor joodse oorlogsvluchtelingen en pleit voor grenscontroles. Doorheen de zes afleveringen zien we dat, naarmate antisemitisme niet meer wordt tegengesproken door de overheid, een groter deel van de burgers hun overtuigingen niet meer verbergt. Dat gaat van het bekladden van graven met een hakenkruis, tot het in elkaar slaan van joden, tot de schokkende laatste aflevering.
Het behoeft geen vraagteken waarom Simon deze roman nu wilde verfilmen. Drieënhalf jaar geleden was Amerika in shock door de verkiezing van ene Donald Trump tot president. Niemand had het zien aankomen. Zowat alle nieuwsbulletins op televisie, experten in de kranten en tijdschriften en columnisten noemde hem een clown. Hij zou nooit kunnen winnen. Tot hij won. Herman Levin vertolkt hier de stem van die mensen toen en daar: “Iedereen die ik spreek, heeft hem door”, zegt hij. Beseffend dat iedereen die hij spreekt dezelfde achtergrond heeft en in dezelfde echokamer vertoeft dan hij. In november zijn het opnieuw verkiezingen en de vraag is nog maar of Joe Biden enige vorm van tegenstand kan vormen voor Donald Trump. David Simon gebruikt The Plot Against America nu als rode vlag: pas op, want het kan best nog een keer gebeuren.
Handelen vanuit de eigen waarheid
Er is dus de metaforische dimensie, maar deze serie is gelukkig ook gewoon in zijn eigen entertainmentwaarde helemaal top. David Simon is berucht voor het gevoel voor detail waarmee zijn series aangekleed zijn, en dat is hier niet anders. Het is allemaal bloedmooi om naar te kijken. Daarnaast – ook typerend – is de cast weer om duimen en vingers bij af te likken, van de eerste tot de laatste rol. Zowel Zoë Kazan als Winona Ryder doen het meer dan uitstekend, maar desondanks zijn het de mannen die ons nog net dat beetje meer fascineerden. Morgan Spector bijvoorbeeld kreeg de rol van Herman aangeboden omdat hij zo’n indrukwekkende auditie had gedaan voor The Deuce, een show waarin voor hem jammerlijk genoeg geen plaats meer was. John Terruro schittert hier als rabbijn Lionel Bengelsdorf, laat het niet toevallig van The Night Of (2016) geleden zijn dat hij nog eens zo wist te schitteren.
Het is dan ook erg boeiend dat het die twee figuren zijn die tegenover elkaar komen te staan waarbij beide personages handelen vanuit de beste bedoelingen, vanuit hun eigen overtuigingen, vanuit hun eigen waarheid. Herman wil ver weg blijven van alles wat naar Nazisme ruikt en juicht zijn neefje toe wanneer hij naar Canada trekt om de Nazi’s te bevechten. Anderzijds is er rabbijn Bengelsdorf die een heel plan uitdenkt en het Bureau voor Amerikaanse Assimilatie opricht om met de regering samen te werken en te laten zien dat de joden in Amerika echte Amerikanen zijn. Herman wil ten strijde trekken om de Europese joden ter hulp te komen, de rabbijn wil vooral de oorlog uit Amerika houden. En net als hun partners komen zo ook de zussen Bess en Evelyn tegenover elkaar te staan in dezelfde strijd, een strijd waarin uiteindelijk ook de kinderen worden meegetrokken.
“Wie zijn geschiedenis niet kent, is gedoemd om ze te herhalen”
Hoe hij het doet, ik weet het niet, maar elke keer Simon weer met een nieuwe reeks op de proppen komt, zien we hetzelfde: er zit heel veel informatie in één aflevering, er gebeurt heel veel op een uur, maar tegelijkertijd gaat het snel vooruit en aan het einde van de rit heb je ’t gevoel dat je naar een perfecte reeks hebt gekeken. Dat is hier niet anders.
In The Plot Against America zit heel wat wijsheid. Zo horen we John L. Lewis, de vertegenwoordiger van de Amerikaanse mijnwerkers ergens zeggen: “Wie zijn geschiedenis niet kent, is gedoemd om ze te herhalen.” Die geschiedenis wordt vormgegeven door onze wereldleiders. Het uitzicht van de wereld is van hen afhankelijk. En dus ook van ons. Laten we hopen dat de Amerikaanse burger vooral dat meeneemt naar de stembus in november.
The Plot Against America is te bekijken via Play van Telenet en telt zes afleveringen.