Voormalig Amerikaans president Barack Obama trakteerde zich vorige week op een gigantisch verjaardagsfeest voor zijn zestigste verjaardag. Aan sterren en sterallures – 475 mensen waren uitgenodigd, onder wie George Clooney en Beyoncé – was er geen gebrek. De lijst werd onder druk van het Witte Huis en de Deltavariant van het coronavirus in extremis alsnog gereduceerd tot 200 gasten. Maar de eerste zwarte president van de VS – die jarenlang door een bepaalde pers werd gechouchouteerd – begint steeds meer goodwill te verspelen. 

Invloedrijk New York Times-columniste Maureen Down omschreef Obama’s verjaarsdagsfeest als “een orgie van de 1 procent, met privéjets, Martha’s Vineyard, limousineliberalen en Hollywoodhoererij”. Bij haar stuk plaatste ze een foto van de film ‘The Great Gatsby’.

Obama’s wereld is lichtjaren verwijderd van die van Joe Sixpack

Het tekent het milieu waarin Obama zich vandaag beweegt en dat lichtjaren verwijderd is van Joe Sixpack, die zijn stem liever aan Trump geeft. Nadat ze kolossale contracten bedongen voor hun mémoires, werden de Obama’s ook al snel een miljardenmerk op Netflix. Daar moet het echtpaar een brede waaier formats voor reeksen en documentaires ontwikkelen, die uiteindelijk in 190 landen worden uitgezonden.

Deze week dan gaan de bouwwerken van start voor een museum om zichzelf te eren, het Obama Presidential Center. Dat gebeurt niet zonder jarenlang protest van buurtbewoners, die het Jackson Park in Chicago van “onherroepelijke schade” willen vrijwaren.

Ook de vastgoedportefeuille van het koppel stoot velen tegen de borst. Naast een een herenhuis van 11,75 miljoen dollar in Martha’s Vineyard en een huis van 8,1 miljoen dollar in Washington DC, bouwen de Obama’s ook wat velen een “ecologisch wangedrocht” noemen, deze keer in de staat Hawaï. Dat strandhuis heeft een zeemuur dat het moet beschermen tegen stormen. Handig, maar wel illegaal, want het verstoort de stroming van de oceaan. 

Wat is Obama’s nalatenschap?

En wat is uiteindelijk Obama’s nalatenschap? Zijn carrière na zijn presidentschap blijkt opvallend gespeend van inzet voor het algemeen belang.

Andere ex-presidenten zoeken na hun ambtstermijn(en) de luwte op. Jimmy Carter zette zich in om de democratie in Venezuela te redden, George H.W. Bush en Bill Clinton zamelden geld in voor de slachtoffers van de orkaan Katrina. (Ook Clinton toonde zich al snel een meester in het vernietigen van zijn nalatenschap). George W. Bush tenslotte bekeerde zich tot het amateur-schilderen. Ondertussen vaart Obama op de Britse Maagdeneilanden rond met Richard Branson.

Ex-presidenten zouden niets zijn zonder het vertrouwen dat het publiek ooit in hen stelde. Alles wat ze na het presidentschap verdienen hebben ze te danken aan het feit dat de mensen ooit op hen hebben gestemd.  

Obama zou een belangrijke rol kunnen spelen in het verzoenen van Democratisch en Republikeins Amerika. Maar eerder dan het algemeen belang eist het eigenbelang een steeds grotere rol op bij wie ooit Amerika’s meest begaafde speecher was. Of, zoals Dowd besluit: “Als president deed hij onvoldoende zijn best voor de zaken die we nodig hadden. Nu doet hij te veel zijn best voor zaken die we niet nodig hebben.”