Hoewel Rusland geen Chinese militaire hulp nodig heeft bij een invasie van Oekraïne, is de politieke en economische steun die Poetin recent losweekte van Peking bemoedigend voor de Russische president. In ruil daarvoor krijgt Peking serieuze dividenden van Moskou. En hoe dieper de vijandigheid tussen Rusland, China en het Westen wordt, hoe dichter Peking en Moskou waarschijnlijk naar elkaar zullen groeien.

Terwijl Rusland en China de afgelopen jaren sowieso naar elkaar toe groeien, deed een top tussen Poetin en de Chinese president Xi Jinping aan het begin van de Olympische Spelen de alarmbellen rinkelen in westerse landen. Sommige Amerikaanse en Europese functionarissen zeiden zelfs dat het “een herschikking van de wereldorde zou kunnen betekenen”.

Gasdeal en samen tegen de NAVO

Ten eerste tekenden de twee leiders een langetermijnovereenkomst om Russische olie en gas naar China te vervoeren ter waarde van 117 miljard dollar. Deze overeenkomst stelt Moskou in staat om de mogelijke gevolgen te beperken van het niet doorgaan van de Nord Stream 2-gaspijpleiding van Rusland naar Europa. Duitsland zette immers (voorlopig) een streep door Nord Stream 2 als sanctie tegen de agressie in Oekraïne.

Ten tweede formaliseerde de gezamenlijke verklaring de politieke steun van China voor Russische strategieën tegen het Westen. Belangrijk is dat China voor het eerst steun betuigde aan het verzet van Rusland tegen de uitbreiding van de NAVO. “De partijen verzetten zich tegen verdere uitbreiding van de NAVO en roepen het Noord-Atlantisch Bondgenootschap op om zijn ideologische benaderingen van de Koude Oorlog op te geven en de soevereiniteit, veiligheid en belangen van andere landen te respecteren”, luidde het.

Tijdens zijn toespraak op de Veiligheidsconferentie van München afgelopen weekend, bekrachtigde de Chinese minister van Buitenlandse Zaken, Wang Yi, deze boodschap.

Wat China in ruil krijgt

De politieke en economische steun van Peking is bemoedigend voor Poetin. In ruil daarvoor krijgt Peking serieuze dividenden van Moskou. Ten eerste, door ermee in te stemmen Rusland te steunen tegen de NAVO, kreeg Peking de herbevestigde steun van Moskou in zijn claim op Taiwan, dat China claimt als zijn eigen grondgebied. In feite zou China de Russische benadering van Oekraïne kunnen gebruiken als een model om Taiwan onder druk te zetten om zich te verenigen, of een regelrechte invasie van het eiland uit te voeren.

Ten tweede kan China nu vertrouwen op steun van Rusland in zijn evenwichtsspel tegen het nieuwe AUKUS-veiligheidspact tussen de VS, het VK en Australië.

Ten derde kan Xi zijn hartelijke relatie met Poetin gebruiken bij zijn machtsbewegingen thuis. Later dit jaar zal de Chinese Communistische Partij haar 20e partijcongres houden – een keerpunt voor het leiderschap van Xi. Poetin wordt in China vereerd als een sterke leider, dus het versterken van zijn steun kan belangrijk zijn voor Xi als hij probeert een nieuwe termijn aan de macht te krijgen.

(lb)