Met de verkiezingen in aantocht pakken de politieke partijen uit met allerhande voorstellen die hen hopelijk veel stemmen zullen opleveren. N-VA heeft bijvoorbeeld een voorstel klaar om de kloof tussen werken en niet werken te vergroten. “De werkloosheidsuitkeringen en leeflonen mogen niet meer stijgen”, aldus Matthias Diependaele, Vlaams minister van Begroting.

In het nieuws: De Vlaamse nationalisten berekenden dat een alleenstaande ouder die een leefloon inruilt voor een job met een minimumloon slechts 28,5 euro meer zou verdienen.

• “Dat minieme verschil is onaanvaardbaar”, klinkt het. De partij wil daarom dat werken minstens 500 euro netto meer oplevert dan niet werken.

Details: Hoe wil N-VA het verschil tussen werken en niet werken vergroten?

• “We kunnen de kloof op korte termijn vergroten door de bijzondere bijdrage sociale zekerheid (BBSZ) af te schaffen. Die crisisbelasting dateert nog van de jaren 90 en moest tijdelijk zijn, maar nog steeds wordt die van het loon afgehouden”, legt Diependaele uit.
• Daarnaast wil N-VA af van de automatische indexering van de leeflonen en werkloosheidsuitkeringen. Dat systeem zorgt ervoor dat naast de reguliere lonen, ook de sociale uitkeringen automatisch stijgen als het leven duurder wordt. “Maar het perverse van dat systeem is dat de uitkeringen de laatste jaren sterk stegen dan de lonen. Daarom willen we die uitkeringen minstens tijdelijk bevriezen”, aldus Diependaele.
• Tot slot willen de Vlaamse nationalisten de sociale voordelen voor wie een uitkering krijgt plafonneren. “Er zijn tal van voordelen, premies en subsidies die door de verschillende overheden worden uitgekeerd: het sociale energietarief, hogere kinderbijslag, lagere kostprijs voor kinderopvang, allerlei lokale voordelen, … We willen die allemaal in een centraal registerer verzamelen en een maximumplafond instellen”, verduidelijkt Diependaele.

“Meer nood aan een belastingverschuiving”

Maar: Sommige economen stellen zich vragen bij het voorstel van N-VA. Stijn Baert, professor arbeidseconomie aan de Universiteit van Gent, kant zich bijvoorbeeld tegen een indexerigsstop van de uitkeringen.

• Hij waarschuwt via het socialemediaplatform X dat dat zal resulteren in een reële verarming voor leefloners en werklozen, zonder dat wie werkt erop vooruitgaat. Volgens hem is er meer nood aan een belastingverschuiving, van werk naar consumptie en vermogenswinsten.
• Volgens Baert is het ook een slecht idee om de sociale voordelen voor wie een sociale uitkering krijgt blindelings te plafonneren. “Het is goed om een zicht te krijgen op alle sociale voordelen die bij een uitkering komen, zoals N-VA voorstelt, maar nog logischer zou zijn alle uitkeringen los te maken van statuut en te koppelen aan inkomen, zodat wie gaat werken tegen laag loon die voordelen houdt”, klinkt het.