We keken afgelopen maandag met bijna 950.000 kijkers naar de terugkeer van ‘De Mol’. Na 13 jaar kwam het veelbesproken programma terug op de Vlaamse televisie, iets waarmee heel veel mensen blij waren. ‘De Mol’ is internationaal ook een succes. Het programma was te zien in o.a. Australië, Verenigd Koninkrijk, Italië en de Verenigde Staten. Momenteel loopt het programma ook in Nederland onder de naam ‘Wie is de Mol?’ en veel Vlamingen hebben de afgelopen jaren gekeken. Tijd dus om de gelijkenissen en verschillen eens te bekijken.
We gaan even terug in de tijd. De Mol werd hier voor het eerst uitgezonden in het jaar 1998-1999. Daarna volgde in 2000 en 2003 het tweede en derde seizoen. Na een onderbreking van 13 jaar is nu het vierde seizoen bezig. In Nederland is het programma sinds 1999 te zien en werden tot 2003 vier seizoenen uitgezonden. In het jaar 2004 was er een onderbreking en sinds 2005 is het weer op het Nederlandse scherm, maar wel met een aantal wijzigingen. Je ontdekt verder in het artikel welke. Momenteel wordt elke zaterdagavond al het zestiende(!) seizoen uitgezonden. Het zeventiende seizoen wordt al voorbereid om begin 2017 uitgezonden te worden.
Concept
Het concept voor De Mol en Wie is de Mol? is voor beide landen hetzelfde. Tien mensen (vijf mannen en vrouwen) reizen naar een voor hun onbekend land. Met opdrachten kunnen ze geld verdienen voor de pot. Maar een van de tien is een bedrieger die ervoor zorgt dat die pot zo laag mogelijk is, een mol dus. Aan het einde van elke aflevering moeten de kandidaten een test invullen met 20 vragen over de mol. Wie het minste weet moet het spel verlaten. In de laatste aflevering blijven er 3 kandidaten over: een winnaar, verliezer en de mol. Tot daar de gelijkenissen. In sommige gevallen zitten de verschillen in de kleine details.
De presentatoren
Een van de grootste verschillen is uiteraard de presentator. De eerste drie seizoenen lag dit in handen van Michiel Devlieger. Sinds seizoen vier ligt het in handen van Gilles De Coster.
In Nederland zijn er al 4 verschillende presentatoren geweest, maar toegegeven, ze hebben ook veel meer seizoenen gemaakt van het programma. De eerste vijf seizoenen was dit in handen van Angela Groothuizen, oudere mensen zullen haar kennen als zangeres in de Nederlandse meidengroep Dolly Dots. Seizoen zes en zeven waren dan weer in handen van Karel van de Graaf. Seizoen acht tot elf werden gepresenteerd door Pieter Jan Hagens (momenteel presentator van de Nederlandse programma’s EenVandaag en Buitenhof). Sinds seizoen twaalf presenteert Art Rooijakkers het programma in Nederland. Hem ken je hier vooral van het presenteren van Peking Express op het voormalige VT4. Misschien nog een leuke fun fact, Art was zelf kandidaat in Wie is de Mol? seizoen elf en werd winnaar van dat seizoen.
Qua presenteren zijn er ook verschillen, Art is bijvoorbeeld veel afstandelijker dan Gilles tegenover de kandidaten, hem zou je nooit zien mee-eten samen met de kandidaten of gewoon staan tussen de kandidaten tijdens de opdrachten. Ook heeft iedere presentator toch zijn eigen stijl van presenteren. Gelijk ik het al eerder aanhaalde, het zit hem in de details.
Kandidaten
Ook qua kandidaten zijn er grote verschillen. Hier zijn de seizoenen uitsluitend met onbekende Vlamingen geweest. In Nederland is het anders. De eerste vier seizoenen was het met onbekende Nederlanders, sinds seizoen vijf is het uitsluitend met bekende Nederlanders. Daardoor krijg je net een ander soort programma. Of dat het programma versterkt laat ik in het midden, maar het is mede daardoor dat het programma tot een kijkcijfersucces is geworden. Er kijken meer mensen sindsdien dan toen het nog met onbekende Nederlanders was, de finale-aflevering haalde namelijk 3,5 miljoen kijkers. Momenteel scoort het programma rond de twee miljoen kijkers in Nederland, dat is rond de 500.000 kijkers minder dan vorig jaar, maar dat komt doordat het programma na 9 jaar is verhuisd van donderdagavond naar zaterdagavond.
De pot
Ook de manier van de pot is net wat anders. Hier weten we wat er in de pot zit maar in Nederland moet een van de kandidaten de pot bijhouden, een penningmeester dus. Het risico bestaat dus dat er geld verdwijnt uit die pot, en geloof me, dat is in het verleden al eens gebeurd. Hier staat de pot na een aflevering op € 6.500,-. Het bedrag had echter al bijna € 20.000,- kunnen zijn. In Nederland staat de pot na vijf afleveringen op € 5.910,-. Dat is nu al minder dan hier maar het maximumbedrag is dan ook een stuk lager. Opdrachten leveren ook minder op plus de meeste zijn tot nu toe grandioos mislukt.
De Mol online
Online zijn er duidelijk verschillen tussen beide versies. In Nederland hebben ze langer ervaring met Wie is de Mol? online dan hier. Daar kan je bijvoorbeeld de dagboeken lezen van De Mol en de afgevallen kandidaat, ook kan je extra’s bekijken en luisteren en heeft het een uitgebreid forum waar mensen hun theorieën delen. Vroeger kon je als kijker zelf een test invullen maar dat heeft tegenwoordig plaatsgemaakt voor een app op de smartphone. In 2014 was dat een app waarop je vragen over de volgende aflevering moest beantwoorden. Sinds 2015 heb je een app waarop je punten kan zetten op je verdachten. Overleeft de kandidaat de volgende aflevering dan worden die punten verdubbeld. Anders ben je ze kwijt en bij 0 is het spel over.
Sinds 2013 is daar nog wat nieuws bijgekomen: Moltalk. Een programma waarin oud-kandidaten napraten over de aflevering en verdachte gebeurtenissen bespreken. De afgelopen jaren werd het live uitgezonden op YouTube na de aflevering van Wie is de Mol? en sinds dit jaar wordt het na de uitzending uitgezonden op televisie.
Hier hebben ze niet zoveel ervaring met De Mol online, hoewel het een van de eerste Vlaamse programma’s was met een website. Bij de editie van 2003 bestonden nog geen smartphones of sociale media, een hele nieuwe wereld gaat dus open. Hier hebben ze geen app maar wel een website waar je ook punten kan inzetten (het is net iets anders dan de Nederlandse app). Ook kan je notities bijhouden in een online boekje, extra fragmenten bekijken, info zoeken over de kandidaten en De Mol zoveel als je wilt herbekijken.
Andere verschillen
Ook zijn er nog een aantal kleinere verschillen tussen de Vlaamse en Nederlandse Mol. Hier hebben we enkel tot nu toe gebruik gemaakt van een vrijstelling. In de Nederlandse versie zitten er nu al vele jaren jokers in, die maken een foute vraag op een test goed. Ook is er sinds enkele jaren de zwarte vrijstelling. Als die wordt ingezet tellen alle gewone vrijstellingen en jokers niet meer mee.
Ook zit er een verschil in het filmen. Hier wordt er meer gefilmd tussen de opdrachten door terwijl ze in Nederland rond het spel filmen.
Ook qua muziek is het net allemaal wat anders. De test is in beide versies dezelfde maar als je hier een rood scherm krijgt, moet je onmiddellijk het spel verlaten zonder afscheid te nemen terwijl dat in Nederland gewoon nog mag, op dat vlak is onze versie net iets harder.
Conclusie
Wie verwacht dat ik nu ga zeggen welke Mol-versie beter is heeft pech. Want dat is iets dat ik niet wil en ga doen. Wel geef ik eerlijk toe dat de Vlaamse Mol wel wat anders (en soms een tikje vreemd) voor me aanvoelt in vergelijking met de Nederlandse. Dat heeft te maken met het feit dat ik tijdens de eerste twee seizoenen in 1999 en 2000 respectievelijk 5 en 6 jaar oud was, te jong voor het programma. Tijdens het derde seizoen in 2003 werd ik 10 jaar en dan begrijp je het programma al beter, maar veel kan ik me er niet van herinneren, het is ook al 13 jaar geleden trouwens.
Het is ook sinds 2003 dat ik ben gaan kijken naar de Nederlandse versie en ben blijven kijken, ik ben dus die Nederlandse versie meer gewoon dan de onze. En waarom ben ik blijven kijken? Gewoon omdat Wie is de Mol keigoed ineen zit. En ik zal niet de enige Vlaming zijn die over de grens naar Wie is de Mol kijkt, afgelopen weken kwam de hashtag #Widm elke zaterdag in de trending topics van België op Twitter. Een teken dat Wie is de Mol? hier ook zeer geapprecieerd wordt.
Elke versie heeft in mijn ogen dingen waarin de ene beter uitspringt dan de andere en omgekeerd. In andere landen zullen ze vast ook andere elementen hebben die het programma sterker of net iets minder sterk maken. Maar De Mol is vooral een leuk en tof programma om naar te kijken. Daarom dat ik niet wil en kan kiezen tussen de twee versies omdat ik ze allebei leuk vind. En als je de kans eens hebt om de Nederlandse versie te bekijken, laat die kans niet liggen en kijk ernaar, dan heb je er een extra zoektocht bij naar De Mol lieve bankroetlama’s!
De Mol, elke maandag om 20.35 op VIERWie is de Mol?, elke zaterdag om 20.25 op NPO1Moltalk, elke zaterdag om 21.25 op NPO1