Decennia van lage economische groei dreigen voor België volgens professoren economie in Gent.
Hun oplossing: een slim begrotingsbeleid. ‘Meer publieke investeringen, een tax shift volledig gericht op lager opgeleide en oudere werknemers, en ondersteuning van innovatie in de privésector en universiteiten moeten daar cruciaal deel van uitmaken. Net als een verdere pensioenhervorming met gerichte incentives tot langer werken. En een goed migratiebeleid.’Meer publieke investeringen: Jawel
Onze overheid lijkt al een kwart eeuw te bezuinigen op alle openbare werken en dat zie je… structurele werelderfgoed filerecords, Brusselse tunnels storten in, Belgacontrol valt communicatienetwerk uit, spoorlijnen knakken, fossiele gescheurde kerncentrales worden in gang gehouden… we verglijden naar een gepensioneerden economie..
We hebben structurele files van 500km… in een vorige artikel hebben we al aangehaald, dat de overheid 800 miljoen investeert in spoorwegen die 6 miljard personenkilometers vervoeren, en daarentegen 300 miljoen investeert in openbare wegen die 90 miljard personenkilometers vervoert. 15x keer meer vervoeren doe je met 2.5x minder investeren. Spoorweginfrastructuur kost 30x duurder dan wegen…
Een tax shift ,zou kunnen beteken dat je evenveel investeert per personenkilometer… of de vervalsing in concurrentie tussen twee kanalen in fiscaliteit en subsidies volledig wegwerkt. Je begint dus met de drie miljard subsidies van de spoorwegen af te schaffen en te vervangen door betalende abonnementen. Je laat de doelgroep die nu gratis trein reist betalen voor hun vervoer net zoals elke werknemer en elke burger moet betalen voor zijn mobiliteit.
Waarom ben ik zeker dat dit moet leiden tot economische groei ? Wel doodeenvoudig weg ,kost het spoor 0,5euro per kilometer zonder belasting te betalen. Als je het spoor 21% BTW doet betalen kost het spoor 0,6euro per kilometer en hoest ze 0,6miljard BTW op. Een auto kost 0,15-0,3 euro per kilometer. Inclusief BTW en torenhoge lasten op fossiele brandstoffen. Een auto helpt de begroting meer dan de trein. Een auto draagt meer bij tot de economie dan het openbaar vervoer. Want als die 6miljard kilometers met auto afgelegd worden, spaart de economie in zijn gehel 1,8miljard euro uit elk jaar (dat wil zeggen zijn we allemaal samen 1,8miljard rijker) , en betaalt iedereen bijkomend 0,9 miljard lasten. De begroting swapt van 3 miljard subsidies naar 0,9 miljard inkomsten of een structureel overschot. Het is een bedrag dubbel zo groot als het tekort van onze overheid vandaag. Elke burger betaalt dus 400euro minder belastingen per jaar… Samen zijn we beter af met dit voorstel.
De taxshift volledig gericht op lager opgeleide en oudere werknemers: Halo wat is dat voor een kronkel ?
Een tax shift is per definitie niet bezorgt over een of ander sociaal aspect, en gaat ook precies nooit kijken om ergens een groep voordelen te verschaffen ? Een tax shift gaat per definitie over de assymetrie in de belastingen, en redeneert vanuit die assymetrie hoe de economie of het gedrag van de burger zich verkeerd gedraagt. Het gedrag sturen naar een correcter gedrag zorgt dat de economie meer rendabel wordt, en dat de burgers meer geld verdienen of het BNP groeit… Daarover gaat fundamenteel de echte tax shift.
Laten we eens het voorbeeld van aardgas nemen. Waarom belasten we aardgas veel minder dan brandstof voor auto’s ? Aardgas wordt een BTW geheven van 21% en een ultralage infrastructuurkost. Terwijl auto brandstof betaalt 60-80% lasten op hun fossiele brandstof ? Waarom is dat op zichzelf nu verkeerd zou je denken ? De eerste fout is evident, we hebben de mazout en diesel een verschillend kleurtje gegeven om fraude te voorkomen. Dus we weten zelfs dat het foutief is, want we hebben een leger ambtenaren die moet zoeken naar die evidente fraude…
Het eenvoudigste is te redeneren over een onbelaste wereld. In een onbelaste wereld kost aardgas 0,5 euro per m3 en benzine ook 0,5euro per liter en is er inderdaad geen verschil tussen deze twee energiedragers. In een onbelaste wereld kost uw huis verwarmen met 3000m3 1500euro en 1 jaar rijden in auto 800euro. We verbruiken dus meer energie om ons huis te verwarmen dan om rond te rijden in auto . De belasting op diesel/benzine heeft ons gedrag aangepast, de burger heeft zijn verbruik gehalveerd door zuinigere wagens te kiezen. De strategie van het belasten van brandstof heeft met onzichtbare hand ons verbruik gehalveerd.
Als we onze huizen willen isoleren om het verbruik te halveren moeten we wel grondig ver bouwen. Het kost gemakkelijk 50,000 euro om een huis volledig en grondig te isoleren. Nochtans kosten de grondstoffen nauwelijks 10,000 euro. De kostprijs komt vooral dankzij de lasten op arbeid uit op 50,000 euro. Er zit dus 40,000euro arbeid in die taak, of 1000uren werk. Of zeg maar een half jaar werk en uw huis is geisoleerd. We verdienen netto 10 euro per uur, of de taak kost netto 10,000 euro in de onbelaste wereld. In een onbelaste werld investeer je 20.000 euro om uw verbruik van 1500 euro te doen zakken naar 750 euro. Of in een onbelaste wereld heeft een investering in isolatie 3,5% rendement om. Waarom doen we dat niet ? Ons huis isoleren kost 50,000 euro inclusief alle lasten en bespaart 750 euro. Het rendement ligt op 1,5%. We weten dus al jaren dat het fout is, want we subsidieren al jaren het isoleren van huizen… Maar waarom zou je dat nu doen , de economie wegbelasten van het economisch optimum ?? We mogen dus stellen dat we elk jaar 2 miljard aardgas kopen, die we anders niet zouden kopen. Onze economie (dus de burger zijn inkomen) heeft een verlies van 2 miljard per jaar omdat we ons aardgas niet belasten…
Wat als je nu de lasten op aardgas even hoog zet als lasten op benzine ? Dan kost verwarmen van het huis vanaf dan 3000 euro aan 1euro/m3. Jawel dankzij isoleren bespaar je dan 1500 euro. Wij gaan dus een rendement krijgen van 3% op onze investering… Of quasi hetzelfde rendement als in de onbelaste wereld. Wij moeten dus de lasten op consumptie gelijk zetten als de lasten op arbeid, zodat we economisch geen vervalste beslissingen nemen.
De paradox van de belastingen
Wel terug goed nadenken, waar we in de onbelaste wereld weigeren ons verbruik te halveren bekomen we in de aardgas belaste wereld 3 effecten:
1° we gaan 6 miljoen huizen extra isoleren om hun verbruik te halveren. Dat wil zeggen dat onze huizen tesamen nu 9miljard energie verbruiken die 21% btw ophoest, en in het volgende scenario 18miljard energie verbruiken en zo tesamen 10miljard lasten ophoest. Een duidelijke win voor de begroting. Het gat is in één streep gecorrigeerd.
2° De burger is niet onnozel natuurlijk, aan 3% rendement isoleert hij zijn huis. Dus de 6 miljoen burgers gaan tesamen 50,000 euro investeren in hun huis. En zorgen tesamen voor 300miljard investeringen (remember we moeten investeren in de economie, of dit nu de burger is, of de overheid is in principe hetzelfde) En die investering zorgt voor 1,5miljoen mensen 1 jaar werk. Het is dus op zich geen klusje die we dus in 5 minuten kunnen klaren. Maar vergeet niet de impact op de begroting. Op termijn als alle huizen terug geisoleerd zijn, zakt onze energiekostprijs terug naar hetzelfde niveau van 9miljard, en betalen we op de aardgas 5miljard belastingen per jaar. Wat dus in de eerste periode een meerwinst betekent van 9miljard wordt algauw een mininkomst en stabiliseert zich rond de 5miljard inkomsten, wat netto nog altijd het dubbele is van de 1,8miljard BTW nu. De paradox van de belastingen is dat mensen altijd proberen te ontsnappen aan belastingen… en zo hoort het ook, dat is geen fraude, dat is simpelweg economie of het gedrag van mensen.
3° We gaan er toch met zijn allen een parcours van 10jaar werk geven aan 150,000 mensen. Laten we zeggen dat de werkloosheidscijfers 10 jaar aan een stuk gehalveerd zijn. De overheid vermindert zijn uitgaven in de sociale zekerheid met een fantastische som van 1,5miljard per jaar. En de overheid krijgt belastingsinkomsten op diezelfde groep ter waarde van 3miljard per jaar. Een inkomstenswap van 4.5miljard per jaar De som van de tewerkstellingsimpact 4,5 miljard samen met de meerinkomsten op aardgas van 2,2miljard is 6,7miljard.
My ass ik betaal dan meer toch ? Niet in een tax shift die inkomsten en uitgaven zo flat mogelijk belast.
Ook deze piste bewandelt het zuivere economische begrotingsevenwicht parcours omdat we een zuivere taxshift bedacht hebben. Een tax shift pur sang is niet sociaal. Een tax shift pur sang is ook niet groen… Zij zoekt naar onevenwichten in de economie en maakt de burger rijker door de onevenwichten te verbeteren…. My ass zul je denken, ik verdien niet meer, want ik wordt meer belast op aardgas… Je zult nogal de sossendemagogie horen rammelen om de regering te culpabliseren voor alles dat verkeerd gaat. Kijk de som van het geheel is eenvoudig: de netto balans is 4.5 miljard minder uitgaven op de handelsbalans, 1,5miljard minder uitgaven in de sociale begroting en 4.5miljard meer belastinginkomsten voor de overheid. Onze economie is 4,5miljard efficienter met energie, onze economie bespaart 450 euro per jaar per burger. Samen zijn we rijker. We groeien met 1% BNP…
Onze economie verminder de last van de werkloosheid en kan 4.5miljard inkomsten schrappen aan de inkomsten zijde; Onze bedrijven gaan terug een extra duw in de rug krijgen om verder te exporteren. My ass, zul je zeggen, de bedrijven betalen meer lasten op energie, dus energieintensieve sectoren gaan eronderuit. Nee hoor energieintensieve sectoren gaan hun productie vergroenen… en dit met goedkopere arbeidskrachten ook daar zal dit effect nog eens terugkomen.