De muziekwereld verkeert in shock door het onverwachte overlijden van Prince. Hij werd maar 57 en leek nog zo vitaal. De auteur van een aantal van de meest verleidelijke, expliciete en sexy popsongs ooit, stierf als een diep religieus man. Wat gebeurde daar? En wat geloofde hij echt?
Het is voor de meeste mensen – auteur van dit artikel incluis – erg moeilijk om te begrijpen hoe iemand als Prince, een quasi hedonistisch popicoon waarmee een generatie opgroeide, sinds 2001 een overtuigd Getuige van Jehovah was. De man die songs maakte zoals “Sexy Motherfucker” en “Jack U Off” stierf als een fervent lid van een marginale christelijke sekte.
Ook Michael Jackson en de betreurde Tex Mex-superster Selena waren praktiserende Getuigen van Jehova. De tenniszussen Venus en Serena Williams zijn dat trouwens ook.
Prince heeft altijd geclaimd dat hij ook voor zijn bekering tot Getuige van Jehovah religieus was. Hij werd opgevoed als zevendedagsadventist. Volgens de zevendedagsadventisten zijn de wetten van God uit het Oude Testament, daarmee verwijzend naar de Tien geboden, nooit door Jezus afgeschaft, maar gelden ze nog steeds voor alle mensen die geloven in God.
De ontwaking van een sexy motherfucker
Prince heeft bijvoorbeeld heel zijn leven volgehouden dat als kind hij door een engel genezen werd van zijn epilepsie. Maar zevendedagsadventisten zijn geen Getuigen van Jehova, bijlange niet. Prince werd tot Jehovah’s getuige bekeerd door Larry Graham, de songwriter-bassist van Sly and the Family Stone. Het duurde naar verluidt twee jaar voor die Prince kon overtuigen. Prince noemde zijn bekering zelf een “ontwaking”.
Stilletjes aan wordt duidelijk hoe ernstig hij het allemaal nam. Hij woonde wel degelijk wekelijks meetings bij in Chanhassen, vlakbij Paisley park, in de Kingdom Hall daar (het klinkt als iets uit Game of Thrones, maar zo noemen Getuigen van Jehovah hun “kerken”).
En hij nam wel degelijk deel, zij het zo anoniem mogelijk, aan dat aspect waar we de sekte van kennen: het deur-aan-deur proberen zieltjes te winnen. Het was ook door zijn bekering dat Prince stopte met drugs en een veganist werd. En hij paste ook het meest markante deel van zijn levensstijl aan, dat van womanizer die mooie vrouwen in zijn bed leek te kunnen toveren.
Naar de buitenwereld toe, en zijn kerkgenoten, gedroeg Prince zich, sinds hij scheidde van zijn laatste vrouw Manuela Testolini in 2006 als een vrome vrijgezel. Zijn opinies over seksualiteit veranderden ook. Hij schrapte de meest expliciete songs en teksten uit zijn setlist, maakte nog wel sensuele songs, maar niet meer uitgesproken over seks. De man die het in de jaren tachtig nog opnam voor homoseksualiteit, veroordeelde die nu. Ook abortus kon niet meer in zijn nieuwe wereldvisie.
Dat ze ook een sekte worden genoemd, is zeker niet uit de lucht komen vallen
Tijd om even duidelijk te stellen waar die Getuigen van Jehovah voor staan. Ze hebben misschien het status van een kerk, maar dat ze ook een sekte worden genoemd, is zeker niet uit de lucht komen vallen.
Jehova’s getuigen passen een strikte kerkelijke tucht toe met betrekking tot overtredingen van wat het Besturend Lichaam beschouwt als bijbelse verboden en geboden. De beweging kent een actieve vorm van excommunicatie, die ze “uitsluiting” noemt. Wanneer een lid wordt uitgesloten, is het andere leden van de beweging niet toegestaan met de uitgeslotene te spreken of” zelfs maar een groet tot hem te richten, op straffe zelf uitgesloten te worden”. Dat geldt ook voor familieleden.
Sociale contacten buiten de groep worden sowieso afgeraden. Dat maakt de leden sociaal erg afhankelijk van de lokale groep getuigen. Als een lid wordt uitgesloten valt daarmee vaak zijn volledige sociale netwerk weg.
De eindtijd en de waarheid en zo
Dat is een machtig wapen dat volgens critici en ex-leden (ook als dreigmiddel) veelvuldig wordt gebruikt om kritische leden de mond te snoeren. Degenen die vrijwillig uit de organisatie stappen, worden teruggetrokken genoemd. Op hen zijn dezelfde regels van toepassing als op uitgeslotenen, dus die stap wordt bijzonder moeilijk gemaakt gezien de sociale consequenties.
Jehova’s getuigen geloven dat de mensheid zich in de “eindtijd” vóór de wederkomst van Jezus Christus bevindt, de laatste fase voordat God ingrijpt, met als doel de aarde te zuiveren van alle onrechtvaardige mensen. Jehova’s getuigen geloven ook dat zij de enig “ware” of juiste religie aanhangen. Ze noemen lidmaatschap van de beweging “in de waarheid zijn”. Ze geloven dat “de waarheid” door Jezus is gedelegeerd aan de “getrouwe en beleidvolle slaaf”: het Besturend Lichaam – het hoofdbestuur van Jehova’s getuigen dat in Brooklyn (New York) zetelt.
9 miljoen in de wereld, 25.000 in België
Jehova’s getuigen geloven dat alle andere religies “onwaar” en vals zijn en uit Satan de Duivel voortspruiten. Volgens hen aanbidden daarom alle niet-Jehova’s getuigen direct of indirect Satan de Duivel. Wereldwijd zijn er zo’n 9 miljoen getuigen van Jehova. In België zijn er ongeveer 25.500. Je kent ze van hun twee-aan-twee deur-aan-deurpredikingen, waarbij de leden van de geloofsgemeenschap hun goede boodschap aan de hand van de Bijbel en publicaties van het Wachttorengenootschap verspreiden.
Jehova’s getuigen geloven dat er van alle ware christenen een letterlijk aantal van 144.000 naar de hemel gaan. Zij noemen dit “gezalfden”. De overige Jehova’s getuigen maken deel uit van de “grote schare” en hebben de hoop voor eeuwig op een Paradijsaarde te leven. Alle overige mensen zullen worden vernietigd.
Satan, engelen, armageddon
Jehova’s getuigen zijn er ook van overtuigd dat de Bijbel “het onfeilbare Woord van God” is. En letterlijk moet genomen worden dus.
En dan is er dit: volgens hen begon in 1914 Jezus zijn regeerperiode met een oorlogvoering tegen Satan, die hij toen uit de hemel wierp. Omdat Satan en zijn engelen, de demonen, uit de hemel geworpen werden, naar de aarde, werd vanaf 1914 hun invloed op aarde merkbaarder: de “tijd van het einde” begon. Deze periode van grote ellende zal culmineren in “Armageddon”, de beslissende oorlog die Jezus zal voeren tegen Satan en zijn aanhangers, zowel zichtbaar als onzichtbaar.
Satan en zijn demonen zullen voor 1.000 jaar worden geketend en alle personen die Jehova God niet gehoorzamen zullen worden vernietigd in die strijd, waardoor paradijselijke omstandigheden zullen terugkeren op aarde. Gedurende 1.000 jaar (het Millennium) zal Jezus de doden opwekken en de mensheid terugvoeren tot volmaaktheid.
Na die tijd worden Satan en zijn demonen nog eenmaal losgelaten op de mensheid: de ultieme test. Vervolgens zullen zij en hun menselijke aanhangers voor eeuwig vernietigd worden, draagt Jezus zijn Koninkrijk over aan Jehova God en begint een eeuwigdurende periode van geluk.
Het is wellicht not done, maar dat is zo ongeveer ook wat ze bij Islamitische Staat geloven.
Niet roken, niet drinken en alleen vanille-seks
Seksuele handelingen met iemand anders dan de huwelijkspartner zijn een grond voor disciplinaire maatregelen voor de Jehova’s. Anale en orale seks? Verboten! Homo’s en transgenders? “Schaamteloos, onrein en verfoeilijk gedrag.”
Roken, drugsgebruik en dronkenschap zijn een grondslag voor uitsluiting. Jehova’s getuigen weigeren ook bloedtransfusies. Jehova’s getuigen gehoorzamen de overheid zolang hun geboden niet in strijd zijn met hun interpretatie van Gods wetten.
Maar waarom viel Prince daarvoor?
Al wat je hierboven hebt gelezen, zoals gezegd, het is moeilijk om het met Prince te verbinden. Dus: waarom? Het antwoord is wellicht dubbel.
Om te beginnen, religie en IQ blijken niet echt met elkaar verbonden te zijn. Dat weten we uit wetenschappelijke studies en onderzoeken, die steeds duidelijker aan het licht brengen dat onze vatbaarheid voor religieuze ideeën veel te maken hebben met hoe groot bepaalde delen van onze hersenen zijn en hoe onze bedrading in ons hoofd in elkaar zit. Dat verschilt van mens tot mens. En, hoewel we dat niet graag horen, veel is daar niet aan te doen, daar worden we mee geboren. Wetenschappers geloven dat meer dan 50% van vatbaarheid voor religieuze ideeën bepaald wordt door de specifieke anatomie van onze hersenen.
Het is overigens heb zelfde met creativiteit. De hersenen van muzikanten zitten anders in elkaar dan die van niet-artiesten bijvoorbeeld, iets wat erg mooi getoond wordt in een documentaire waar Sting aan meewerkte en zijn hersenen uitgebreid voor liet scannen en onderzoeken.
Mattie Shaw
Vatbaarheid voor religie wordt anderzijds bepaald door omgevingsfactoren luidt het. In het geval van Prince is het daar erg duidelijk. Zijn moeder, Mattie Shaw, bekeerde zich al vroeger tot getuige van Jehovah. Prince werd als kind veel geconfronteerd met hen. Larry Graham, de man die hem zou bekeren, was bijvoorbeeld een vriend van de familie Nelson. In de periode dat Prince zich bekeerde, en zoals hij zelf zei “zijn ontwaking”, kreeg de zanger ook een reeks klappen te verwerken.
Zijn zoontje Gregory stierf een week na zijn geboorte aan een zeldzame genetische afwijking. In 2001, het jaar van zijn bekering, stierven zijn vader en zijn moeder, in een periode van zes maanden. Hoewel dat nooit is bevestigd, zou de laatste wens van Mattie Shaw geweest zijn dat haar zoon zich zou bekeren. Dat gebeurde ook allemaal in een periode in zijn leven waarop mannen geconfronteerd worden met het fenomeen midlife crisis.