“Ik weet niet of Luc Van den Bossche wel een socialist is of zich nog zo voelt. Hij mag z’n lidgeld betalen, dat maakt nog niet dat wat hij doet plots namens sp.a is.” Bruno Tobback, oud-voorzitter en nog altijd één van de boegbeelden van sp.a, is helemaal klaar met Van den Bossche, na de zaak-Optima. Dat hij daar met enige gretigheid induikt, voelt en ruikt als zoete wraak voor z’n onttroning vorig jaar. 

In een interview met Knack is Bruno Tobback spijkerhard voor z’n partij. Ja, Optima komt keihard aan voor sp.a, zelfs in die mate dat hij het volgens hem “qua imagoschade vergelijkbaar is met Agusta”. Een wel heel sterke uitspraak, omdat Agusta illegale partijfinanciering, corruptie en machtsmisbruik aan de top van de Vlaamse socialisten behelsde en Optima draait rond de ondergang van een privé-instelling, waarbij nog moet bewezen worden dat het frauduleus ineen zat.

Maar Tobback is duidelijk niet van plan om zich op de één of andere manier in te houden naar z’n partij toe. Niet onlogisch, veel vrienden aan de top leek hij vorig jaar niet meer te hebben toen hij de stemming om het leiderschap verloor tegen John Crombez. Die genoot brede steun van de andere kopstukken, Freya Van den Bossche niet in het minst.

Vandaag, een jaar na de onttroning door Crombez, duikt Tobback dartel op en beukt hij in op het schouwspel van Optima en de banden met de politiek. Tot nader order is daarbij vooral de rol van vader Luc Van den Bossche eerder problematisch: de man was jarenlang de CEO van de Optima Bank, die ten onder ging. Pijnlijk voor de sp.a, maar of hij daarbij strafbare feiten begin, valt nog te bezien.

Vaststelling blijft dat het kleeft op sp.a. Zelfs in die mate dat hun populairste kopstuk, de Gentse burgemeester Daniël Termont (sp.a), zich genoodzaakt zag een filmpje online te zetten om afstand te nemen van heel de Optima-affaire.

Maar terwijl Termont de schade probeert te beperken (en dat niet al te handig doet door ten onrechte te zeggen “dat hij z’n verhaal niet kwijt kan in de media”) plaatst Tobback dus een all out-offensief. “Qua imagoschade is dit vergelijkbaar met het Agusta-schandaal”, was de titel vandaag op vele sites, mét een socialist zelf die het zegt. Hij voegt er wel telkens aan toe “dat er een fundamenteel verschil is: dit gaat niet over partijfinanciering”. En ook: “De impact is niet zo groot, maar de schade is wel vergelijkbaar.”

Voor de microfoon van Linda De Win bij Villa Politica had hij geen enkele moeite om vader Van den Bosche ongenadig onder de bus te gooien. ‘Ik weet niet of Luc Van den Bossche wel nog een socialist is, of zichzelf zo nog noemt. Het is niet omdat mensen hun lidgeld betalen, dat ze namens de partij spreken.”

“Wat spookte Van den Bossche uit in een piramidespel?”

En ook nog: “Hij doet dat niet in onze naam, hij doet dat privé. Luc Van de Bossche heeft geen enkel mandaat gehad namens sp.a de laatste tien jaar, hij doet dat in persoonlijk naam. (…) Maar natuurlijk is de imagoschade groot. Je moet je nu afvragen, net als alle anderen, wat Van den Bossche uitspookte in een piramidespel. Alleen hij deed dat niet met medeweten, in opdracht of in functie van sp.a. Kijk ik heb ongelofelijk veel vragen. Alles moet uitgeklaard worden.”

En ook over de video van Termont, die destijds fel Crombez steunde, was Tobback duidelijk: “Daniël moet doen wat hij goed acht, hij kent de feiten beter. Al de aantijgingen, al de suggesties, die moet men maar onderzoeken en duidelijkheid bieden. Een toespraak op een trouw geven, dat is tot nader order nog altijd geen strafrechtelijke daad. Maar alles moet uitgeklaard worden.”

En tenslotte kreeg ook Crombez een veeg uit de pan. Want de foto van het bedrijfsbezoek dat de huidige sp.a-voorzitter als staatssecretaris destijds bracht aan Optima blijft maar opduiken. Tobback had er geen moeite mee het mes subtiel in de wonde te draaien. “Ja, dat zijn ongelofelijk spijtige beelden, voorbeelden van momenten waarop men onvoorzichtig geweest is. Maar tussen onvoorzichtig en iets fout doen, is nog een groot verschil.”