Heel wat voormalige Europese commissarissen hebben nu hoge functies bij bedrijven en lobbygroepen. Voormalig Duits bondskanselier Gerhard Schröder (SPD) heeft zelfs een nieuwe job bij de Russische energiegigant Rosneft, die grotendeels in handen is van het Kremlin. Wat is hier aan de hand?
Voormalig Duits bondskanselier Gerhard Schröder (SPD) heeft een nieuwe job vastgekregen. Dat schrijft het Britse magazine The Economist. Hij zal de raad van bestuur van Rosneft vervoegen. Dat is een Russische energiegigant met een marktwaarde van bijna 60 miljard dollar. Rosneft is grotendeels in handen van de Russische regering en het is geen geheim dat Schröder goede banden heeft met de Russische president Vladimir Poetin. Hoewel het Westen Rosneft zware sancties opgelegd heeft na de Russische invasie van de Krimregio in Oekraïne, is de move van Schröder geen grote verrassing. Hij heeft voordien al jaren gewerkt met Gazprom, een andere Russische energiemastodont, om gaspijplijnen naar West-Europa vast te krijgen.
Schröder zijn toenadering tot Rusland doet heel wat wenkbrauwen fronsen in Duitsland. De huidige bondskanselier Angela Merkel noemde zijn gedrag “niet oké” en zei dat ze zelf “eender welke functie in de industrie zou weigeren” als ze geen bondskanselier meer is. Toch is Schröder lang niet de enige. De voormalige Duitse bondspresident Christian Wulff (CDU) heeft ook een hoge functie bij een buitenlands bedrijf, de Turkse modegigant Yargici, terwijl hij als ex-president nog steeds een jaarlijks salaris van 236.000 euro krijgt. De Franse ex-premier François Fillon (Les Républicains) is begin deze maand dan weer asset manager geworden bij Tikehau Capital.
512 EU-politici
Naar aanleiding van deze gevallen stellen heel wat mensen zich vragen bij de link tussen de bedrijfswereld en de politiek. De Fransen noemen dat ‘pantouflage’. Uit een rapport van Transparency International, een anticorruptie-organisatie, blijkt dat 512 EU-politici, die de jongste jaren hun functie neergelegd hebben, ondertussen jobs bij grote bedrijven hebben of posities in lobbygroepen. De helft van hen zouden voormalige Europese commissarissen zijn en dertig procent zijn voormalige leden van het Europees Parlement. Bij ArcelorMittal, Uber en Volkswagen zitten allemaal voormalige Europese commissarissen. José Manuel Barroso, de voormalige president van de Europese Commissie, is zelfs voorzitter geworden bij de investeringsbank Goldman Sachs International.
Wat winnen bedrijven erbij?
Hoewel de bedrijven beweren dat ze hoge ethische standaarden hanteren, zijn activisten bezorgd. “Belangenconflicten kunnen niet uitgesloten worden”, waarschuwen ze bij Transparency International. De activisten roepen op om de periode van achttien maanden, waarin politici geen nieuwe jobs mogen aannemen, te verlengen.
Maar wat winnen bedrijven er nu eigenlijk bij als ze voormalige politici in dienst nemen? Ze hebben expertise, contacten en meestal ook invloed op ex-collega’s. Tikehau Capital gaf al aan dat ze François Fillon aan boord genomen hebben voor zijn internationale expertise en kennis over economie. Sommige critici verwijten bedrijven ook dat ze ex-politici in dienst nemen om een boodschap door te spelen aan de jongere generatie bestuurders: ‘Als je je kaarten juist speelt, krijg je op een dag ook zo’n functie vast.’