Het is een trieste waarheid, maar waar toeristen zijn, zijn criminelen en oplichters. En hoewel je sommige van deze scams zal kennen, mijdt als de pest en misschien redeneert dat andere mensen ook wel slimmer zullen worden, blijkt dat niet uit de cijfers. Toeristen worden steeds vaker bestolen en opgelicht. Hier zijn 13 scams die hoogtij vieren deze zomer. Sommige zijn zo oud als de straat maar hebben een nieuwe dimensie gekregen. Voor andere blijven we vallen, doorgaans omdat we menselijk zijn. En nog andere zijn dan weer gloednieuw.
1. Het vriendschapsbraceletje
Iemand wil je per se een vriendschapsarmbandje omdoen. Hij of zij is heel persistent, zal het rond je pols hangen zelfs als je weigert. Eenmaal het rond je pols hangt, eist je nieuwe vriend geld. Deze scam dient bovendien als afleiding voor zakkenrollers. Frequent in: Parijs, Rome, Barcelona en Egypte.
2. De roos voor je lief
Iemand zal je vriendin/partner een roos geven. En daarna betaling van jou eisen. De prijs van de roos is uiteraard extravagant. De scammers rekenen op twee dingen hier: 1) je wil je lief niet laten merken dat je een cheapo bent en 2) je wil met haar erbij geen scène veroorzaken op straat. Want daar gaat het altijd naartoe: de oplichter zal steeds luidruchtiger zijn vergoeding eisen. Populair in Rome, Parijs en Barcelona.
3. De gevonden ring
Iemand (doorgaans een vrouw) zal (ongemerkt) een ring laten vallen in je buurt. Ze zal die oprapen en je benaderen met de vraag of die ring van jou is. Wanneer je zegt dat die niet van jou is, zal ze de ring eens grondig bekijken en beweren dat die van goud is en hem vervolgens aan je proberen te verpatsen. De ring is uiteraard nepgoud. Het is een scam die de jongste tijd erg populair is in Parijs en veel mensen beetneemt. Maar de combinatie goud en een zaakje kunnen doen, is blijkbaar erg aanlokkelijk.
4. De baby
Een vrouw zal een baby die gehuld is in een dekentje – of een pop die lijkt op ’n baby – in je armen duwen. Tijdens de consternatie die ontstaat (niemand laat een baby vallen) zullen haar handlangers je zakken leeghalen. Populaire scam in Italië en vooral Rome deze zomer.
5. Straatspelletjes
Zo oud als de straat deze, maar blijkbaar is de lokroep van een pipo die sjoemelt met een balletje onder drie bekertjes toch o zo groot. De scam draait niet zozeer om het feit dat je quasi nooit de weddenschap kan winnen. Integendeel, blijkbaar zijn de bekertjesartiesten bereid vandaag de dag om een verlies te nemen. Dat garandeert het succes van de echte scam achter dit: handlangers die “verkleed” zijn als toeristen en je zakken leeghalen terwijl je staat te kijken naar het spel. Het is een evergreen, maar eentje die alweer heel goed werkt en blijft werken en onuitroeibaar lijkt. Deze zomer vooral populair in Parijs en Londen, maar overal te vinden eigenlijk.
6. De portefeuille op de grond
Iemand legt een (lege) portefeuille op de grond. De meeste voorbijgangers vandaag de dag gaan die niet oprapen blijkt uit onderzoeken met verborgen camera’s, maar ze gaan wel iets anders doen: even checken of hun eigen portefeuille nog op z’n plaats zit. Rond de plaats waar de portefeuille ligt, zitten een aantal spotters, die zo aan de weet komen waar ze je zakken moeten rollen. Ze geven dit door aan – doorgaans jonge – handlangers, die je even later te grazen nemen. Een scam die uit Oekraïne zou komen en daar nog steeds populair is, maar de tactiek heeft zich naar zowat elke toeristische stad in Europa verspreid. Barcelona is erg notair voor deze.
6 bis: de waarschuwing
Een variant op dit: vriendelijke locals die je er komen op wijzen toch maar voorzichtig te zijn, want je bevindt je op een plaats waar toeristen massaal bestolen worden. Na zo’n gesprek is iedereens eerste reflex om toch maar te gaan checken of alles goed veilig wegzit. En zo weten de spotters opnieuw waar ze moeten toeslaan.
Het is zelfs zo erg dat er fake “beware of pickpockets/opgelet voor zakkenrollers”-borden op strategische plaatsen gezet worden door … zakkenrollers! Alweer: bij het zien van zo’n bord hebben mensen de reflex om te gaan checken of alles veilig opgeborgen zit.
7. De vlek op je jasje
Iemand zal met opzet een vlek maken op je jasje of op een ander kledingstuk. Dat gaat van een glas omstoten tot veel ingenieuzere toestanden. Zo zijn in Buenos Aires en in Rio toestanden bekend waar toeristen zonder dat ze dat zien met waterpistooltjes beschoten worden waar duivenstront in zit. Een handlanger (dus doorgaans niet de dader van de vlek) zal vervolgens aanbieden om de vlek te verwijderen. Hij zal je zakken rollen, en als je pech hebt zal zijn handlanger ook de zakken leeghalen van je gezelschap, op dat moment verdiept in de sympathieke daad van medeleven. Populair: in Latijns-Amerika.
8. De schoenenpoetser
Een scam die heel populair is in onder meer Istanboel. Een schoenenpoetser zal zijn gereedschap laten vallen voor je neus, en als je hem helpt zijn borstels op te rapen is het te laat: je krijgt als dank een poetsbeurt van je schoenen. Alleen: aan het eind is er een misverstand, en eist de schoenenpoetser toch dat je betaalt. Deze bestaat in verschillende varianten, waarbij de schoenenpoetser telkens zal laten uitschijnen dat hij je schoenen een gratis beurt geeft om wat voor reden dan ook. De beste die we hoorden: “Omdat de sympathieke Rode Duivels wonnen tegen Algerije en deze schoenenpoetser blij maakten met hun mooie voetbal”. Populair: overal waar er nog schoenenpoetsers zijn, maar toch vooral in het Midden-Oosten.
9. Het oude vrouwtje met rozemarijn
Om één of andere reden is het altijd rozemarijn dat een oud vrouwtje je wil geven als teken van haar vriendschap en om je geluk te bezorgen. Waarna ze – ra ra – geld eist. En een steeds luidruchtigere scène maakt als je daar niet op ingaat. De meeste mensen willen niet gezien worden terwijl ze met een stokoud dametje staan te ruziën en geven dan maar snel een paar euro. Populair: in Spanje, maar ook in India.
10. De truuk met de foto
Je wil samen met je gezelschap op de foto voor dat iconische stukje erfgoed? Maar damn, iemand moet die foto nemen en staat er niet op dan. Een vriendelijke local zal je spotten en uit pure goedheid aanbieden om jullie allemaal te kieken met je toestel of smartphone. Dan kunnen er drie dingen gebeuren: 1) de vriendelijke local blijkt effectief een vriendelijke local, 2) of hij veinst een misverstand en eist geld voor het nemen van de foto of 3) hij gaat lopen met je toestel. Wat nummer twee betreft: in een aantal landen in Afrika en het Midden-Oosten gaan de mensen er blijkbaar echt van uit dat ze geld krijgen daarvoor zonder dat ze dat expliciet eerst moesten zeggen. En daar heb je dan niet eens een verhaal tegen de politie.
10 bis. De truuk met de foto omgekeerd
Deze werkt andersom: je wordt aangesproken om een foto te nemen in een situatie zoals hierboven. Wanneer je een foto wil nemen, blijkt de camera niet te werken. Wanneer je hem teruggeeft met die boodschap, word je ervan beschuldigd de camera te hebben stukgemaakt. Er wordt compensatie geëist, en blijkbaar gaan veel mensen daar op in, omdat de scammers dreigen om naar de politie te stappen en dat perspectief maakt veel toeristen nog steeds bang.
11. De gratis cd van de straatartiest
Je staat te kijken naar een straatmuzikant, die na zijn optreden een praatje komt maken en je een gratis cd van zijn werk aanbiedt. Opdat je het kan laten horen aan je vrienden thuis bijvoorbeeld. Sympathiek, niet? Deze is een death trap. Niet alleen werken deze jongens vaak met handlangers die je zakken rollen terwijl je staat te praten met de muzikant, het eindigt vaak in een “misverstand” want blijkbaar moest je toch betalen voor die cd. We kennen mensen die dit zelfs meegemaakt hebben in New York. Ze weigerden geld te geven, tot “vrienden” van de muzikant overgingen tot dreiging met fysiek geweld.
12. Drugs
Altijd een slecht idee om drugs te kopen van mensen die je compleet niet kent in plaatsen waar je niet thuis bent. Dat je rotzooi koopt is nu eenmaal het risico van je drang om high te worden, dus daar gaan we niet over zeveren. Wel dit, een truc die uit Thailand komt en overgewaaid is naar andere landen. Voorwaarde is dat de politie er vatbaar is voor corruptie (okay, da’s dus drievierde van de wereldbol).
Een taxichauffeur (of een andere local) zullen je drugs proberen te verkopen. Eenmaal je toehapt (of zelfs voor je toehapt) zal een politieagent die toevallig passeerde je dreigen op te pakken. Tenzij je hem een mooie omkoopsom geeft. In bepaalde landen zijn die politieagenten zelfs fake. Punt is dat het een combine met de dealer is, en dat je altijd aan het korste eind trekt. Want ga je klacht indienen bij de politie omdat je gerold werd bij een drugsdeal? Populair in: Azië, Zuid-Amerika.
13. Kredietkaarten en identiteitsdiefstal
Deze komt steeds vaker voor. De manier waarop die zich doorgaans manifesteert: Je krijgt een telefoontje op je hotelkamer van de front desk of tenminste iemand die zich daarvoor uitgeeft met de melding dat er een issue is met je betaalkaart. Als je het nummer even wil geven, en de gegevens op je kaart, dan kunnen ze dat even verifiëren. DOE DAT NOOIT. Het opent niet alleen de deur naar een geplunderde kaart, maar veel erger zelfs, naar identiteitsdiefstal.
Dit werkt omdat mensen een heilige schrik hebben dat anderen denken dat ze niet genoeg geld of saldo hebben. Denk maar aan de kassa van je warenhuis, waar iedereen (ja, iedereen) zenuwachtig wordt wanneer zijn elektronische betaling niet lukt. Bovendien: deze scam is vastgesteld in de sjiekste hotels. Het fameuze Beverly Wilshire in Beverly Hills werd er een poosje door geplaagd om maar iets te zeggen.
Bottomline: geef nooit kredietkaartdetails over de telefoon. Ook niet in landen waar je van vermoed dat ze niet meteen in aanmerking komen voor dit soort zwendel. Er zijn gevallen bekend van mensen die met hun kredietkaart in Las Vegas pizza’s bestelden vanuit hun kamer en hun identiteit verloren. Trouwens, de omvang van deze miserie is zwaar onderschat, en dan wel omdat kaarthouders in nogal wat gevallen liever niet aan het licht zien komen dat ze betaald gezelschap hadden gesolliciteerd.