We moeten er ons nu maar bij neerleggen dat een catastrofische opwarming van ons klimaat onvermijdelijk is. Dat is het enige wat je nog kan zeggen als reactie op wat de heren en dames politici vannacht bedisseld hebben. Ze hebben de al ontoereikende klimaatdoeltellingen nog wat afgezwakt. Ze zijn er zelfs in geslaagd om de Polen nog wat subsidies te beloven voor de meest vervuilende energiecentrales in Europa. En dat dit plan de opwarming onder de gevreesde 2 graden zal houden is gewoon een grove leugen.

Voorzitter van de Europese top Herman Van Rompuy sprak over “goed nieuws”, wat een beetje vreemd is, want voor zover we weten heeft de man kleinkinderen. En hij mag dan vanalles zijn, dom is hij niet, dus je kan ervan uitgaan dat Van Rompuy zich best wel kan inbeelden wat de gevolgen van dit compleet onambitieuze en ontoereikende klimaatplan zijn voor die kleinkinderen en hun kinderen. 

“Doe je best, lidstaten!”

In grote lijnen komt dat plan hier op neer: 40 procent minder broeikasgassen uitstoten tegen 2030, 27 procent van de energie moet tegen dan uit duurzame bronnen komen en de lidstaten moeten “hun best doen” om hun energieverbruik met 27 procent te verminderen. Een beetje rekenen leert dat je er daarmee in de verste verte niet gaat in slagen om de opwarming te stoppen, laat staan niet boven de twee graden te laten stijgen. Om dat laatste te bewerkstelligen hadden we sinds vorig jaar wereldwijd al gewoon moeten stoppen met fossiele brandstoffen.  

Polen aan de knop

Ze zijn er vannacht bovendien in geslaagd om onder meer de Polen nog miljarden te beloven om hun mega-vervuilende steenkoolcentrales te kunnen laten draaien. Het zegt veel over hoe Europa werkt, of beter, op deze manier nooit zal kunnen werken. Polen hield naar verluidt tot het einde vast aan een dreigement om het hele plan op te blazen, en het kreeg dus zijn zin.

We zijn trouwens meer broeikasgassen aan het uitstoten in plaats van minder. 2,5 procent meer zelfs, wat het totaal voor 2014 op 40 miljard ton gaat brengen. In 2010 was onze uitstoot nog 32 miljard ton. Of, in amper vier jaar zijn we erin geslaagd om er bijna 25 procent bij te doen. Ondanks het fameuze schaliegas, dat nu volle bak in de VS maar ook in China ontgonnen wordt. Het blijkt onze uitstoot niet te verminderen, maar zelfs te vermeerderen. En het is waar Europa wil op inzetten.

Wat ons boven het hoofd hangt

Die cijfers zeggen misschien niet zoveel, maar waar het op neerkomt wel: tenzij we heel snel iets uitvinden dat broeikasgassen doet verdwijnen, zal in de tijdspanne van één generatie, pakweg dertig jaar, ons budget aan broeikasgassen helemaal op zijn. Er scheiden ons nu nog iets van een 1.200 miljard ton co2 van catastrofale opwarming. En catastrofaal mag je letterlijk nemen.

Wie nog in dromenland woont, moet dit weten: het punt dat de opwarming van ons klimaat gaat zorgen voor ernstige veranderingen in onze wereld zijn we al voorbij. Het zijn zorgen voor later, voor je kinderen en kleinkinderen vooral, maar ze zullen fundamenteel zijn.

Kloof

De twee graden opwarming die ondertussen onvermijdelijk zijn, zullen zorgen voor volksverhuizingen en extreem, onaangenaam weer. Ze zullen ook zorgen voor een grotere kloof tussen rijk en arm – lees: de happy few en de many unfortunate. Tenminste als we vasthouden aan onze huidige politieke en economische systemen.

Die twee graden impliceren dat we in de volgende twintig jaar naar zero emissions gaan. We zouden dus spectaculair moeten aan het afbouwen zijn, maar integendeel, we zijn nog wat meer aan het uitstoten. Dit pad zal ons leiden naar een klimaatverandering die in een tijdsbestek van vijf generaties het grootste deel van de wereldbevolking op de rand van de afgrond zal brengen. Een pad dat onze planeet onleefbaar zal maken voor onze soort (en ontelbare andere soorten).

Barrow, Alaska: plus 7 graden, nu al

In plaats van in 2015 in Parijs zouden de heren en dames “wereldleiders” misschien beter ergens samenkomen zoals in Barrow, Alaska. Gesteld dat – de kans is klein, maar kom – ze daar eens zouden praten met de mensen die er wonen, dan zouden die hen vertellen dat het in amper 30 jaar in oktober daar gemiddeld 7 graden warmer is geworden.  

Europa

Vraag is overigens nog maar of het er allemaal toe doet, en dat hebben we het niet over het feit dat we het punt van die onvermijdelijke opwarming van twee graden al voorbij zijn, maar over de toekomst van Europa. Wie gelooft er nog dat de EU 2030 haalt? Als we toch aan het gokken zijn met ons klimaat, laten we dan ineens even kijken naar andere odds. Zoals deze: Europa heeft volgens economische analisten wereldwijd 40 procent kans om in 2015 of 2016 opnieuw in een diepe recessie te belanden. Niemand, buiten de Europeanen zelf, gelooft dat de euro bijvoorbeeld te handhaven valt op termijn.

27 procent, een nieuw België

Wat België betreft is het klimaatplan compleet onhaalbaar. We zitten momenteel op amper 6,8 procent hernieuwbare energie, iets wat we zouden moeten verviervoudigen in 16 jaar. De nieuwe regering heeft bovendien geen enkele concrete doelstelling  om in te zetten op hernieuwbare energie, integendeel. Over vijf jaar staan we dus nog voor die verviervoudiging, en dan zijn er maar 11 jaar meer om dat te verwezenlijken.

”Terwijl de echte nieuwe Zweedse regering voor 100 procent hernieuwbare energie kiest, blijft onze regering vastzitten in de technologie van het verleden”, stelden de milieu-organisaties deze week en ze hebben gelijk. Dat is niet alleen vanuit ecologisch standpunt een drama, het is ook economische bijzonder kortzichtig. Qua profiel van reconversie zou een België kunnen schitteren door net als onder meer Zweden volle bak te gaan op hernieuwbare energie. We hebben de brains, we hebben veel van de know how, en we hebben eerlijk gezegd niet echt iets anders.

Laat ze sporten, en het gaat wel weg

Een sterk stimulusprogramma gekoppeld aan echt rigoureuze doelstellingen zou wonderen kunnen doen voor de Belgische economie én het zou nog goed zijn voor ons milieu. Het is niet onrealistisch. Och ja. Who are we kidding? Gisteren heeft de minister van Werk nog gezegd dat we de jeugdwerkloosheid moeten aanpakken door jongeren meer te laten sporten. Hopeloos is het.