Mathematisch zijn ze niet nodig om een Waalse regering te vormen, maar de Franstalige groenen van Ecolo onderhandelen nog steeds met Elio Di Rupo (PS) en Charles Michel (MR).
In het nieuws: Net zoals in Vlaanderen, is in Wallonië volop het proces van regeringsvorming bezig. Maar het straffe daarbij is vooral dat het nog steeds een proces met drie partijen is, in plaats van met twee. Want PS en MR kunnen samen gewoon een coalitie vormen, ze hebben genoeg zetels. Maar opvallend dus: Ecolo zit nog steeds aan tafel.
De details: Het is Elio Di Rupo (PS) die aan zet is, als (in)formateur van de Waalse regering. Hij was eerst wekenlang met Ecolo alleen aan het onderhandelen, over een zogenaamde ‘klaproosregering’. Maar die had simpelweg geen meerderheid, ze kwam een handjevol zetels te kort. Er zat niets anders op dan de MR te vragen. Maar Michel en Di Rupo hebben samen dus genoeg zetels: Ecolo is niet nodig. Dat is altijd een lastige situatie om in te zitten, politiek gezien.
Waarom dit van tel is: Het gaat erom wie straks de partijen van de ‘meerderheid’ zijn in Franstalige België.
• De PS zit al met Ecolo in Brussel in de regering. De groenen wonnen de verkiezingen in Franstalig België, het is dus een beetje ‘logisch’ hen mee te nemen.
• De socialisten willen de hete adem van Ecolo in oppositie niet voelen in hun nek. De PTB voert aan de linkerkant al felle strijd, daar nog Ecolo naast is een brug te ver.
• Ecolo zelf wil met voorzitter Jean-Marc Nollet, de gematigde vleugel, zeker ook wel besturen. Hij is een stabiele partner om zaken mee te doen, niet alleen op het Waalse niveau. Paars-groen krijgt dan muziek.
The big picture? Het Waalse niveau is eigenlijk maar het voorspel. Het federale, daar is het te doen straks. En dan is het natuurlijk wel meer dan symbolisch, dat in Wallonië paars-groen tot stand komt. Want federaal heeft die combinatie van socialisten, groenen en liberalen ook een meerderheid, zeker als het nog in aanvulling met CD&V zou zijn.
De harde cijfers: Een federale combinatie van paars groen heeft mathematisch nét een meerderheid. De socialisten (PS, 20 zetels, sp.a, 9 zetels), de liberalen (MR, 14 zetels, Open Vld, 12 zetels) hebben met die groene fractie van Ecolo-Groen (21 zetels) net samen 76 zetels. Om het confortabel te maken moet CD&V ook mee, dan heb je een ruime meerderheid.
De grote vraag: Als je praat op Waals niveau, zoals Di Rupo, Michel en Nollet nu doen, dan praat je uiteraard ook verder. Het embryo van een federale combinatie ligt daar. Vraag is dus hoe strak die Waalse coalitiepartners aan elkaar gebonden zijn, en of ze de kracht ontwikkelen om diezelfde combinatie federaal door te duwen.
En nu? Wel, aan is aan Vlaamse kant ook duidelijk gemaakt dat N-VA, Open Vld en CD&V niet vast aan elkaar zitten op het federale niveau. Ze hebben wel “dezelfde sociaal-economische doelstellingen”, maar “een politiek akkoord is er niet”, zo zei Bart De Wever (N-VA) letterlijk over de vraag of het “samen uit, samen thuis” was voor die Vlaamse coalitie. Wat in Wallonië gebeurt, kan straks dus wel degelijk de zaak federaal in een plooi leggen.