Allergieën zijn een echte plaag. Wereldwijd hebben 15 tot 20 procent van alle mensen er last van, en die aantallen nemen de laatste decennia aanzienlijk toe: elke 10 jaar verdubbelt immers het aantal patiënten, ook in België. Een vaste verklaring hebben wetenschappers (nog) niet, maar deze 8 oorzaken (of een combinatie van verschillende) spelen een belangrijke rol.
1. Erfelijkheid
Een allergische aanleg is voor een groot deel erfelijk. Hebben beide ouders een allergie? Dan lopen hun kinderen 50 procent risico om die aanleg te erven. Indien slechts één van de ouders allergisch is, zakt het risico tot 30 procent. Maar zelfs wanneer geen van beide ouders allergisch is, hebben kinderen 5 tot 15 procent risico om dat wel te zijn.
Maar ‘aanleg hebben’ wil nog niet zeggen dat het allergie ook echt tot uiting zal komen. Daarin spelen nog andere factoren een belangrijke rol.
2. Omgeving
Waar je leeft en in welke omstandigheden, zegt veel over je risico’s om allergieën te ontwikkelen. Woon je in een vrij vochtig, warm huis? Dan schep je een aangenaam klimaat voor de huisstofmijt en is een allergische reactie niet ondenkbaar. Ook huizen die te sterk geïsoleerd zijn, of met verwarmde slaapkamers of vaste vloerbedekking, veroorzaken sneller allergieën.
Daarnaast hangt veelvuldig verhuizen eveneens samen aan de ontwikkeling van een allergie. Wanneer je van omgeving verandert, wordt je lichaam immers blootgesteld aan stoffen die het daarvoor nog niet kende, en waar je immuunsysteem dus nog niet is tegen opgewassen.
3. Luchtvervuiling
Luchtvervuiling wordt vaak genoemd als één van de belangrijkste oorzaken van de sterke toename van allergische klachten. Niet dat de vervuilde lucht een allergie gaat veroorzaken, wel gaat het de allergische klachten verergeren. Dit komt doordat de pollen die in een vervuilde lucht zweven, zich zullen hechten aan de roet- of stofdeeltjes. Aangezien de structuur van de pollen hierdoor verandert, is het risico op een hooikoortsaanval groter. De aanval zal daarnaast ook heftiger zijn.
4. Te hygiënisch
Het klinkt een beetje raar, maar doordat we properder en hygiënischer zijn gaan leven, is het risico op allergieën toegenomen. Dat heeft allemaal te maken met ons immuunsysteem, dat tussen onze geboorte en het opgroeien wordt blootgesteld aan verschillende schadelijke stoffen. Doordat het in onze hygiënischere omgeving minder vaak negatief wordt geactiveerd, wordt het zwakker en ontwikkelen we minder weerstand.
Met andere woorden: doordat we te proper leven, wordt het immuunsysteem van onze kinderen niet voldoende geprikkeld, waardoor ze een verhoogd risico hebben om allergieën te ontwikkelen.
Antibiotica
Weinig verrassend komen allergieën vaker voor in Westerse landen dan in ontwikkelingslanden, net zoals ze meer opduiken in steden dan op het platteland. Het toenemend gebruik van antibiotica bij de behandeling van eenvoudige infecties speelt hierbij eveneens een negatieve rol.
5. Roken
Dat roken de gezondheid schaadt, is al lang geen geheim meer. Wie een allergische aanleg heeft (bijvoorbeeld omdat zijn ouders allergisch zijn), zal door te roken zijn luchtwegen extra gevoelig maken voor allergenen. Dat zal de ontwikkeling van allergische reacties versnellen. Aangezien bij het passief roken eveneens schadelijke deeltjes in de luchtwegen terechtkomen, is het ook daar oppassen geblazen.
6. Geslacht
Allergische klachten komen iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Op 100 mannelijke allergiepatiënten van rond de 20 jaar, zijn er ongeveer 80 vrouwen. Bij het ouder worden verdwijnt dat verschil.
Vrouwen en mannen zijn bovendien niet even gevoelig voor bepaalde allergenen. Een allergie voor huisstofmijt komt bijvoorbeeld vaker voor bij mannen, terwijl vrouwen eerder overgevoelig zullen reageren op katten en boompollen.
7. Darmen
Een recente populaire piste in het onderzoek naar het toenemende aantal allergieën, is de rol van de darmflora, legt kinderpneumologie Kristine Desager uit in De Standaard. “We onderzoeken of de samenstelling daarvan verband houdt met een verhoogde kans op allergieën.” Maar voorlopig heeft nog niemand een duidelijk antwoord.
