Zoals te verwachten: Boris Nadezhdin mag niet deelnemen aan de Russische presidentsverkiezingen. De opvallende politicus voerde campagne tegen de oorlog in Oekraïne, en wordt nu van het stembiljet geweerd. De kandidatuur van Nadezhdin mag dan tot niets leiden, het teken van verzet dringt wel door tot in het Kremlin. Het is een bewijs dat zeker niet alle Russen zomaar Poetin volgen.

In het nieuws: Anti-oorlogskandidaat Boris Nadezhdin is door de Russische kiesautoriteiten gediskwalificeerd van deelname.

• De centrale verkiezingscommissie diskwalificeerde Nadezhdin door zogezegde “onregelmatigheden” bij meer dan 9.000 van de meer dan 100.000 steunhandtekeningen die hij indiende, waardoor hij niet voldeed aan de vereisten om te mogen deelnemen aan de verkiezingen.
• “Wanneer we zien dat tientallen (…) mensen niet meer op deze aarde zijn, maar toch hebben getekend, rijzen er vragen over de integriteit en ethische normen die worden gehanteerd door handtekeningenverzamelaars, en de kandidaat wordt in zekere mate direct betrokken.”, luidt de reactie van de ondervoorzitter van de commissie, Nikolai Bulayev.
• Iets anders werd eigenlijk niet verwacht, daarvoor was Nadezhdin een te grote anti-oorlogsstem in het debat. Hij zette zich ook in voor het vrijlaten van krijgsgevangenen en bepleitte ethische thema’s als abortus of het LGBT-beleid.
• Of zoals Nadezhdin de beslissing zelf verwoordde: “De werkelijke beslissing over mijn registratie is niet de beslissing van de centrale verkiezingscommissie. Het is natuurlijk een beslissing van het Kremlin.”

Nadezhdin streed tegen beter weten in

Ingezoomd: Het was de Russen niet te doen om verkiezingsdeelname.

• Dat duizenden Russen last minute in de rij gingen staan om hun handtekening onder de deelname van Nadezhdin te zetten, heeft niet geholpen. Maar dat was ook niet het punt wat de ondertekenaars wilden bereiken: zij zagen dit als een vorm van protest tegen het beleid van Vladimir Poetin.
• De Russische wet schrijft voor dat deze handtekeningenverzamelingen niet verhinderd mogen worden. Daarom kwamen er geen politieacties tegen de menigtes.
• In de weken voorafgaand aan de beslissing was al duidelijk dat er weinig kans op slagen was voor Nadezhdin. Een werkgroep van de verkiezingscommissie beweerde eerder dat 15 procent van de ingediende handtekeningen ongeldig was. De politicus gaf niet op en vocht de beslissing nog aan bij het hoogste gerechtshof van Rusland.
• Dat heeft niet mogen baten, maar de vastberadenheid tegen beter weten in is tekenend voor het verzet van de Russen tegen hun leider.

Geen enkel risico

Uitgezoomd: Er valt weinig tegen Poetin in te brengen, maar toch…

• Het anti-Poetin-gevoel neemt toe, wat volgens analisten toch enigszins politiek beschamend is voor het Kremlin. Het feit dat een prominent oppositiefiguur nu geweerd wordt, ook in de staatsmedia, bewijst dat men zich in Moskou toch zorgen maakte.
• De optie om Nadezhdin op het stembiljet te laten staan en de verkiezingen af te wachten, was ook mogelijk. Poetin wint sowieso, ongeacht wie er op het biljet staat. Het is al lang duidelijk dat de uitslagen vervalst worden, zeggen onafhankelijke waarnemers.
• Maar het Kremlin neemt geen enkel risico. Eerder werd oppositiekandidate Yekaterina Duntsova geweerd, door vermeende administratieve fouten bij haar kandidaatstelling.
  • Daarna steunde Duntsova de kandidatuur van Nadezhdin. Die kreeg ook steunbetuigingen uit het kamp van Aleksej Navalny, de vergiftigde en gevangengezette oppositieleider.
• Poetin maakt zich op om minstens nog tot 2030 president van Rusland te zijn. Door een wetswijziging mag hij zelfs tot 3036 aan de macht blijven. Als dat gebeurt, blijft hij langer zitten dan welke Russische leider dan ook.