Vooral in Antwerpen is er de jongste tijd veel te doen rond de ‘war on drugs’. Nu pleit de adjunct-korpschef van de Antwerpse zone Voorkempen ervoor om druggebruik niet als een crimineel fenomeen maar wel als een gezondheidskwestie te benaderen.
Peter Muyshondt, de adjunct-korpschef van de Antwerpse zone Voorkempen, pleit in zijn boek ‘Beleid op speed: hoe de drugsoorlog alle zin voor rede versmoort’ en een column in De Standaard voor een radicaal andere benadering van de drugsproblematiek. Hij vindt dat alle drugs, of toch minstens softdrugs zoals cannabis of wiet, gelegaliseerd moeten worden.
Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) zei eerder al dat er voor hem geen verschil bestaat tussen soft- en harddrugs: “Drugs zijn een gesel voor de samenleving. We mogen niet alleen drugs, maar ook vooral de drugscriminaliteit niet meer gedogen. Een harde aanpak is de enige oplossing.”
Colorado en Portugal als voorbeeld
Muyshondt gaat dus niet akkoord met zijn burgervader. Als argument voor legalisering haalt hij de situatie in de Amerikaanse staat Colorado aan, maar ook Portugal, waar het gebruik van softdrugs al sinds 2001 zelden bestraft wordt en er vooral op het vlak van gezondheid zijn de gevolgen overwegend positief.
In Colorado is cannabis al sinds 2012 legaal voor recreatief gebruik, maar sinds 2000 kan je er op voorschrift van een (pro-legalisering) dokter al medical marijuana krijgen. Veel mensen zien het jaar 2014 als een keerpunt, omdat toen de eerste publiekelijke cannabiswinkels uit de grond schoten. “Cannabisgebruik bij tieners is in Colorado gedaald sinds de legalisering ervan”, schrijft Muyshondt.
Deze gegevens staan dus lijnrecht tegenover wat de critici en tegenstander beweren over de legalisering van cannabis, namelijk dat het net een verhoging van softdrugsconsumptie zou veroorzaken, zeker bij jongeren.
Aantal minderjarige gebruikers daalt
Voor zijn beweringen en claims baseert Muyshondt zich op de ‘National Survey on Drug Use and Health’. De studie werd in december 2017 gepubliceerd door een Amerikaanse federale dienst, die onder het departement Gezondheid valt. Er wordt jaarlijks zo’n studie over de gezondheid in de VS gepubliceerd, het is dus mogelijk om over meerdere jaren te vergelijken.
Als we de studies van 2013 en 2016 naast elkaar liggen, zien we in Colorado een daling van cannabisgebruik bij 12- tot 17-jarigen. Zo gaf 20,81 procent van hen in 2013 toe het afgelopen jaar cannabis te hebben gebruikt, in 2016 was dat nog maar 16,21 procent.
Wel bleek het cannabisgebruik bij 18- tot 25-jarigen in Colorado licht gestegen te zijn sinds de legalisering. Over de hele bevolking van de staat is het wel gedaald.
Beleidsmakers nog steeds sceptisch
“Dit bezorgt ons een beetje hoop”, reageerde Larry Wolk, de topman van het departement gezondheid en milieu van Colorado, in de regionale krant Denver Post toen hij de cijfers van december in handen kreeg. Zijn departement vroeg zich in de aanloop naar de legalisering van cannabis namelijk sterk af wat het effect zou zijn op het druggebruik van minderjarigen.
Toch zijn Wolk en zijn departement niet bijster enthousiast: “We krijgen nu een beetje geruststelling. Maar als de cijfers anders waren uitgedraaid, zou ik op dezelfde manier reageren: dan zouden we ons een beetje zorgen maken.” Wolk wees er op dat de steekproef voor de staat Colorado in het federale onderzoek met minder dan 2.000 ondervraagden redelijk klein was.
Wolk heeft zeker een punt, maar Colorado voert om de twee jaar op staatsniveau een gelijkaardige enquête, de ‘Healthy Kids Colorado Survey’, uit bij van bijna 17.000 tieners. De conclusie in 2016: het cannabisgebruik van tieners is niet significant gestegen na de legalisering.
Of bovenstaande gegevens en het boek van Muyshondt De Wever van gedacht zullen doen veranderen, is lang niet zeker, maar geeft wel stof tot nadenken. Ook blijft het nog afwachten of de stelling van Muyshondt over Colorado effectief zal standhouden. Een uitgebreide analyse over softdrugs en het standpunt van De Wever lees je hier.
Trump wil terugschroeven
Volgens verschillende bronnen werkt Amerikaans minister van Justitie Jeff Sessions aan een nieuwe regelgeving rond cannabisgebruik. Dat schrijft De Tijd. Daarmee wil hij het beleid van voormalig Amerikaans president Barack Obama terugschroeven. Tijdens zijn regeringstermijnen werd recreationeel wietgebruik in maar liefst acht Amerikaanse staten gelegaliseerd: Alaska (2014), Californië (2016), Colorado (2012), Maine (2016), Massachusetts (2016), Nevada (2016), Oregon (2015) en Washington (2012).
Maar Sessions is van plan om nieuwe regels in te voeren die het legaal gebruik van softdrugs in bovenstaande staten onder druk kan zetten. De individuele staten zullen niet langer op zichzelf beslissen, als het van Sessions afhangt, maar van elke staat zullen de openbare aanklagers moeten beslissen in hoeverre ze de federale drugswetten toepassen. Zo behoort cannabis volgens de federale, Amerikaanse wetgeving nog steeds tot de verboden middelen. Het zou dus niet automatisch het einde van legaal cannabisgebruik in de zes staten betekenen. De concrete implicaties zullen nog duidelijk moeten worden.
