Zelden zulke haat gelezen en gevoeld, als tussen de twee grote vakbonden in Franstalig België. De CSC, de Franstalige vleugel van het ACV, wordt geleid door Marie-Hélène Ska, en die haalde dit weekend fors uit naar Marc Goblet en zijn FGBT, de Franstalige kant van het ABVV. Zowel PS-voorzitter Elio Di Rupo en Goblet schoten keihard terug. Het bewijst vooral de verdeeldheid in vakbondskringen.
De tax shift blijft borrelen. Terwijl in Vlaanderen CD&V worstelt met haar achterban en enkele kritische parlementsleden, staat in Franstalig België de boel in brand tussen de twee vakbonden. De FGTB (en de PS) staan daar met getrokken messen tegenover de CSC: van één front tegen de regering en tegen de tax shift is geen sprake meer.
Het was in de krant Le Soir dat Marie-Hélène Ska dit weekend eens fel van leer trok. De kritiek kwam duidelijk van diep, en ging recht naar het hart. “Ik ben alles wat Marc Goblet veracht: een vrouw, die gestudeerd heeft en haar dossiers leest.”
Goblet, die al jarenlang de plak zwaait bij de FGTB, reageerde woest, eerst via Twitter. “Fout, waar ik niet van hou is de belangen van de arbeiders na de belangen van CD&V zetten.” Daarna volgde nog een stortvloed van kritiek, vanuit de socialistische familie. Goblet had het over “imbeciele uitspraken, die blijk geven van een gebrek aan intelligentie en verantwoordelijkheid”.
@lesoir @La_CSC Faux. Ce que je n'aime pas c'est qu'on mette les intérêts des travailleurs après ceux du #CD&V https://t.co/GG4sG7prxC
— marc_goblet (@GobletMarc) August 1, 2015
“Leemans is met vakantie. Ik blijf altijd beschikbaar, altijd belbaar”
De ruzie wordt breed uitgesmeerd in de pers. Vandaag geeft Goblet, ook in Le Soir, een hele uitleg. Hij heeft Ska gemaild, ook al is hij op vakantie. “Ik heb haar gevraagd haar uitspraak toe te lichten, want ik begrijp het gewoon niet. Ze heeft me een antwoord gegeven, maar dat is naast de kwestie. Ze excuseert zich niet, en trekt haar woorden helemaal niet terug.” Opvallend ook: hij heeft Marc Leemans, de ‘baas’ van Ska gecontacteerd, maar “die is met vakantie”, geeft Goblet mee. “Ik ben ook met vakantie, maar ik ben altijd beschikbaar, belbaar. Ik blijf de actualiteit volgen, ik haak niet af.”
De spanning tussen de twee grote vakbondsfamilies is al langer aanwezig. De socialisten kiezen voor onversneden protest tegen deze centrumrechtse regering. Dat de socialistische partijen voor het eerst sinds jaren niet in de regering zitten, maakt dat nog wat evidenter. Maar ook in de jaren daarvoor was de ABVV/FGTB steeds meer een oppositievakbond geworden, die quasi altijd niet akkoord gaat met het compromis.
Bij het ACV/CSC ligt dat anders. Die vakbond had de afgelopen jaren ‘het compromis’ net als haar manier van werken in de verf gezet. En zowel CD&V als MR binnen de regering doen er alles aan om via het sociaal overleg die grootste vakbond aan tafel te houden. Alleen, in Franstalig België ligt dat nog gevoeliger dan in Vlaanderen. Het cdH stapte, anders dan CD&V, niet in de federale coalitie.
En toch ging het ACV/CSC akkoord met een aantal sociale akkoorden in het najaar en begin 2015. Dat waren de eerste barsten in een groot vakbondsfront dat er kwam als reactie op deze nieuwe regering.
Het akkoord rond de tax shift is een nieuwe test voor de vakbonden: kunnen ze samen eenzelfde vuist vormen als vorige keer, en samen 120.000 betogers op de been brengen? Het wantrouwen tussen beiden, en de reacties in Franstalig België tonen aan dat de spanning van een afgelopen jaar zeer diep zit. En dat zo’n grote gemeenschappelijke actie onwaarschijnlijk wordt.
“Wat betekent solidariteit voor de PS?: “Ik steek in m’n eigen zak”
Partijpolitiek is daarbij nooit ver weg. Want Ska haalde evengoed keihard uit naar de PS. “Ik geloof nooit voor een enkele seconde dat de PS echt veranderd is. Want de macht is zo intrinsiek verbonden aan hun manier van functioneren. (…) Ik kon me niet voorstellen dat er zo’n gebrek aan tolerantie zou zijn. Maar in Charleroi hebben we gezien wat die macht betekent, wat ‘solidariteit’ precies betekent. Dat is “ik steek in mijn eigen zak en beslis totaal op eigen houtje”.
Elio Di Rupo reageerde met een snoeihard persbericht: “Ska beledigt de socialistische militanten via een laag-bij-de-grondse uithaal.” “Ze beledigt niet alleen onze partij, maar ook de vele militanten van de CSC die ook gelieerd zijn aan de PS.”
Bedoeling is om op 9 oktober, op een grote betoging in Brussel de regering-Michel keihard aan te pakken. Het gemeenschappelijk vakbondsfront moet daar z’n tanden laten zien. En de socialistische vakbond deed de afgelopen maanden erg veel om het ACV toch maar, minstens half, aan boord te houden. Ze lasten nationale acties af, en bleven maar wachten op die tax shift. Die baarde in hun ogen een muis, want vermogens worden voor de vakbonden veel te weinig aangesproken.
Eén grote reactie, een hete herfst, moest het najaar kleuren. Maar daarvan is na dit weekend, en vooral de opeenvolgende pijnlijke uitspraken via de pers, niet veel overgebleven. Benieuwd hoe de zaken verder lopen als Leemans terug is van z’n vakantie. Maar dat dit niet zomaar een akkefietje is, mag wel duidelijk zijn.