Drugs en het leger gaan niet samen. Dat blijkt nog maar eens uit nieuwe cijfers waaruit blijkt dat Defensie vorig jaar 17 militairen heeft ontslagen na druggebruik en 281 kandidaten de toegang tot het leger heeft geweigerd om dezelfde reden. Het strikte nultolerantiebeleid blijft dus stevig gehandhaafd.

Het Belgisch leger voert al jaren een zero tolerance-beleid als het aankomt op drugs. Wie betrapt wordt, riskeert zware sancties, tot ontslag toe. In 2024 testten 32 militairen positief op drugsgebruik. Daarvan verloren 17 meteen hun job. Het is Het Nieuwsblad die die cijfers deelde.

Volgens cd&v-Kamerlid Koen Van Den Heuvel, die de cijfers opvroeg bij minister van Defensie Theo Francken (N-VA), is drugsgebruik totaal onverenigbaar met de verantwoordelijkheden die een militair draagt. Denk aan toegang tot gevoelige informatie, het dragen van wapens en de nood aan fysieke en mentale paraatheid.

Harddrugs = ontslag, softdrugs = sanctie

Chris Huybrechts, voorzitter van de militaire vakbond VSOA, verduidelijkt de aanpak: wie betrapt wordt op het gebruik van harddrugs zoals cocaïne of xtc, wordt meteen ontslagen. Bij softdrugs zoals cannabis is er meer nuance. Wie voor de eerste keer betrapt wordt, krijgt een loonsverlaging of tijdelijke schorsing. Maar bij herhaling volgt er wel degelijk definitieve uitsluiting uit het leger.

281 sollicitanten geweigerd na drugstest

Niet alleen actieve militairen worden streng gecontroleerd. Ook wie zich aanmeldt bij Defensie ondergaat een uitgebreide medische en psychologische screening, inclusief een drugstest.

In 2024 werden 281 kandidaten afgewezen op basis van druggebruik of medicatie-inname die onverenigbaar is met militaire dienst. Dat gaat niet alleen over illegale middelen zoals cannabis of cocaïne, maar ook over medicatie zoals benzodiazepines, antidepressiva, Ritalin en steroïden. Zelfs alcoholmisbruik kan leiden tot uitsluiting.

Minister Francken bevestigde dat de urinetesten tijdens de selectie een breed spectrum aan middelen kunnen detecteren. Daarnaast wordt via een vragenlijst ook het gebruik van medicijnen of supplementen geëvalueerd die niet zichtbaar zijn in de urine, maar wel risicovol zijn in een militaire context.

Slechts klein percentage geweigerd

Toch is het aantal kandidaten dat om deze reden wordt afgewezen relatief beperkt. Op een totaal van 7.750 sollicitanten in 2024, werden er 281 geweigerd – goed voor zo’n 3,6 procent.

In sommige gevallen kunnen kandidaten “tijdelijk ongeschikt” verklaard worden en krijgen ze later opnieuw een kans, bijvoorbeeld als ze gestopt zijn met een bepaalde behandeling of medicatie.

Wat wel duidelijk blijft: wie een carrière bij het leger ambieert, doet dat beter met een volledig clean profiel.