“Neen aan deze coalitie en neen aan de nota van de informateur.” Duidelijker kon het cdH niet zijn. Voorzitter Benoît Lutgen liet de N-VA diep door de knieën gaan, met een basistekst zonder het communautaire en met een bijzonder gematigde sociaal-economische uitgangspunten. Na dagen gezeur om een “concrete tekst te zien”, schiet het cdH de boel af op basis van emoties: “We vertrouwen hem niet”.
Lekker getimed voor het 19-uur journaal op RTL-TVi zat Benoît Lutgen klaar om tekst en uitleg te verschaffen bij zijn “neen” aan de nota van informateur Bart De Wever.
“Het is neen, aan de coalitie die hij voorstelt en neen aan de nota die hij heeft rondgestuurd”, vertelde Lutgen. “Er zijn dingen in de nota die aanvaardbaar zijn, maar ook dingen die er niet in staan, maar erg belangrijk zijn voor ons. Om in een onderhandeling te kunnen stappen heb je sterke argumenten nodig, dat hebben we voor de verkiezingen ook gezegd.”
“De Wever nam de twijfel niet weg”
Lutgen had het letterlijk over “het vertrouwen dat niet op de afspraak was tussen de partners.” “Er was twijfel, een hele serie van elementen eigenlijk die ons deden twijfelen. Twijfel die ook niet werd weggenomen door Bart De Wever. Ik denk met name aan de index, waar we geen échte garantie hebben dat hij daar niet zal aan raken. Loonmatiging ook. Bart De Wever sprak van 4 procent. Om u een idee te geven, dat is voor een gemiddelde werknemer 750 euro minder per jaar hé.”
Opmerkelijk ook, Lutgen haalde het communautaire argument toch van stal, ook al stond er geen woord van in de nota van De Wever. Hij wees erop dat de N-VA nog steeds als eerste punt in haar statuten de splitsing van het land heeft. En dat hij geen sterk project voor België zag in de nota. “Geen project voor een België dat vooruitgaat, maar eerder een Belgo-scepticisme”, zei Lutgen. Hij vond ook dat de nota “geurde naar het communautaire”, en dat een regering met N-VA zou “geuren naar het separatisme”.
Wouter Beke: “Misschien was 30 dagen te kort om het vertrouwen te herstellen”
De afwijzing komt bijzonder hard. Zomaar in de televisiestudio’s gaan kruipen, om de “neen” op forse wijze aan te kondigen, dat kan niet zonder grote schade. Met deze afwijzing slaat het cdH de deur keihard dicht.
Vraag blijft hoe het nu verder moet. CD&V-voorzitter Wouter Beke toonde zich op Terzake verzoenend. “Ik hoor heel veel emoties. Wij hebben met CD&V de inhoudelijke, rationele afweging gemaakt. Het gaat over economische groei en sociale vooruitgang.”
Hij wil vooral horen van het cdH wat “de inhoudelijke elementen zijn om tot dit afwijzen te komen”. “We hebben de voorbije dagen inhoudelijk gewerkt, en ik wil weten wat hun argumenten zijn. Als deze partij niet in staat is om “ja” te zeggen, dan is deze formule dood”, zo zei Beke. Of CD&V dan aan zet komt, dat wilde Beke niet gezegd hebben. “Het is aan de informateur en de koning om hun conclusies te trekken.”
Beke gaf wel inzicht in het waarom van deze mislukking: “Het woord vertrouwen is hier gevallen. Misschien is 30 dagen ook wel iets te kort geweest om dat vertrouwen dat ontbrak, plots wel op te bouwen. Er is ook wel heel wat gebeurd tussen het cdH en de N-VA, net als tussen CD&V en N-VA.”
MR reageert scherp
Ook Charles Michel, de MR-voorzitter, reageerde ondertussen scherp bij RTL-TVi. “Door deze “neen”, draagt het cdH een ernstige en zware verantwoordelijkheid. Ze trekken de stekker eruit. En ik zie niet meteen alternatieven (…) Daardoor komt er mogelijk een ernstige en lange crisis.”
Michel benadrukte nog eens “dat we het gevoel hebben dat het cdH er alles aan doet om federaal de PS aan boord te brengen en de PS in alle discussies te betrekken”.
Het is nu koffiedik kijken hoe het verder moet. Want het lijkt erop dat de as PS-cdH op dit moment federaal nauwelijks partners heeft om iets te forceren. De sp.a hangt in de touwen en staat niet te springen voor opnieuw regeringsdeelname. En verder is er vooral de grote leegte. Tenzij de MR echt durft te kiezen voor een kamikaze-regering: mét Open Vld, CD&V en N-VA. Maar dat is voor morgen, eerst moet De Wever naar de koning, met zijn mislukking onder de arm.