Het Chinese mannenteam begint donderdag aan zijn olympisch ijshockeytoernooi. Waar daarbij lang gevreesd werd voor een zware afgang, durft het thuisland nu zelfs luidop dromen van een stunt. Dat dankt het aan maar liefst 15 buitenlandse spelers en een gelukkig toeval.
Een van de voordelen van het organiseren van de Olympische Spelen is dat je aan iedere discipline mag meedoen. Het nadeel daarbij is dat het risico op een afgang niet onbestaande is als je als land geen enkele traditie hebt in een bepaalde sport. Dat laatste dreigde voor China in het ijshockey op de huidige Olympische Winterspelen in Peking. Tot over enkele jaren waren er van de bijna 1,5 miljard Chinezen slechts enkele honderden die ijshockey speelden.
HC Kunlun Red Star
Forfait geven staat echter niet in het woordenboek van de trotse Chinezen en dus begon het land in 2016 met een project om een degelijke nationale ploeg te vormen. Het eerste onderdeel van dat plan was de toetreding van de in Peking gevestigde ploeg HC Kunlun Red Star in de Kontinental Hockey League (KHL). Deze competitie is naast de Noord-Amerikaanse NHL de tweede sterkste competitie ter wereld en bestaat uit 19 Russische ploegen, aangevuld met ploegen uit Finland, Kazachstan, Letland, Wit-Rusland en sinds kort dus ook China.
De officiële verwelkoming van HC Kunlan Red Star in de KHL werd bijgewoond door de Chinese president Xi Jinping en zijn Russische ambtsgenoot Vladimir Poetin. Op die ceremonie klonk de ambitie om “300 miljoen landgenoten op het ijs te krijgen tegen Beijing2022”.
Het eerste seizoen van HC Kunlun Red Star was meteen een succes, want de club bereikte heel nipt de play-offs. Daarvoor rekende het wel grotendeels op buitenlandse spelers. Uitzondering was Zach(ary) Yuen, een in Canada geboren speler met roots in Hongkong, die meteen het uithangbord van de ploeg werd. De jaren erna waren de prestaties van de club echter heel wat minder goed en ook het opleiding van in China geboren spelers bleek moeilijker dan gedacht. In de zes seizoenen dat de club actief is, met in totaal 348 wedstrijden, waren de in China geboren spelers welgeteld goed voor 2 assists en 1 doelpunt.
Naturalisaties
Om een afgang op de Olympische Winterspelen in eigen land te vermijden, moest dus een andere oplossing gevonden. Wat die was, bleek toen China op 27 januari de selectie van hun mannenteam bekendmaakte. Naast 9 Chinese spelers bestaat het team namelijk ook uit 11 Canadezen, 3 Amerikanen en 1 Rus. De 24 geselecteerde spelers zijn bovendien allemaal actief voor HC Kunlun Red Star en kennen elkaar dus.
Een deel van die buitenlandse spelers – zoals de broers Spencer en Parker Foo, Brandon Yip en Zach Yuen – heeft Chinese roots, maar de meesten hebben geen enkele link met het land. Dat zij toch in de Chinese selectie geraakt zijn, toont aan hoeveel belang het land hecht aan sportieve prestaties. Normaal is het namelijk zeer moeilijk om de Chinese nationaliteit te verkrijgen. Bovendien erkent het land geen dubbele nationaliteiten, waardoor de geselecteerde spelers dus meer dan waarschijnlijk afstand hebben gedaan van hun oorspronkelijke nationaliteit.
Verenigde Staten, China en Duitsland
Donderdag begint de Chinese mannenploeg dus aan zijn olympisch toernooi tegen de Verenigde Staten. China neemt het in de groepsfase verder ook nog op tegen Canada en Duitsland. Met de twee Noord-Amerikaanse grootmachten in hun poule leek China voor een haast onmogelijke opdracht te staan, maar de coronacrisis gooide onverwachts een hulplijn. De topcompetitie NHL besloot namelijk om zijn spelers niet vrij te geven voor de Olympische Winterspelen omdat heel wat uitgestelde wedstrijden moeten ingehaald worden. Daardoor kunnen Canada en de Verenigde Staten niet rekenen op hun sterspelers en droomt China steeds meer van een stunt.
Vrouwenploeg
Diezelfde droom leefde bij de vrouwenploeg van China. Ook zij zagen hun selectie van 10 Chinese speelsters aangevuld worden met 13 Canadese en Amerikaanse speelsters. Het mocht uiteindelijk niet baten. China won dan wel van Denemarken (1-3) en – na een shoot-out – van Japan (1-2), maar verloor van Tsjechië (3-1) en het beslissende duel tegen Zweden (1-2). Daardoor grepen ze nipt naast een plaats in kwartfinale en zit hun toernooi er al op.
Dat de zeven doelpunten van de Chinese vrouwen allemaal gemaakt werden door genaturaliseerde spelers, toont nog maar eens het belang van de buitenlandse versterkingen. Een opvallend moment tijdens een persconferentie toonde echter ook aan dat die hele situatie vaak ongemakkelijk is. Zo kreeg de Canadese goalie Kimberly Newell, die in haar nieuw thuisland de naam Zhou Jiaying kreeg, op de persconferentie na de zege tegen Japan een vraag in het Engels. De Chinese persverantwoordelijke was er echter snel bij om duidelijk te maken dat ze haar moedertaal Engels niet mocht gebruiken. Newell, die Chinese roots heeft en zo ook Mandarijnenchinees spreekt, moest dus in het Chinees antwoorden, waarna een tolk vertaalde voor de buitenlandse journalisten.