Na de vakantie is het tijd voor het echte werk: de informateurs gaan een cruciale week in.
Wat gebeurt er precies? Vandaag ontvangt het duo Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) twee partijvoorzitters, meteen de twee kleppers: Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS). Daar leggen ze de nota voor die door de backoffice van CD&V (het kabinet van Koen Geens) en de backoffice van de MR (het kabinet van premier Sophie Wilmès) is geschreven.
De details: De methode is redelijk simpel. De twee partijen, CD&V en MR, leggen na een periode van rust, waarin de informateurs nog wat symbolische afspraken hadden met onder meer de sociale partners en het middenveld, nu aan de tien partijvoorzitters die in bad zitten hun nota voor. En dan is het kijken wie van die voorzitters kan en wil meespringen. Indien er genoeg zijn die bewegen, dan kan er tot een heuse formatie overgegaan worden.
De grote vraag: Die ligt gewoon nog altijd op tafel. Wordt het nu paars-geel, met N-VA en PS, of een regenboogcoalitie, zonder de N-VA? Afwachten wat de reacties vandaag worden op de nota.
De details: De nota zelf is niet gelekt, maar nu al wordt het duidelijk dat het een felle symbolische strijd zal worden over wat de precieze status van die nota is.
- Is het een doorslagje van de nota die de vorige informateur Paul Magnette (PS) afleverde? Onder meer de groenen en de PS zelf hadden al laten verstaan dat ze erop rekenen dat er geen fundamentele wijzigingen komen, ten opzichte van dat werk.
- Of is het een totaal ander werkstuk, zoals Bart De Wever (N-VA) had gevraagd, daarbij verwijzend naar de tekst van de Vlaamse regering. Daarin maken N-VA, maar ook Open Vld en CD&V zich sterk voor een heel ander sociaal-economisch beleid, met onder andere felle activering van de beroepsbevolking.
Waarom dit gebeurt: De twee partijen die cruciaal zijn om een regering op de been te brengen zonder N-VA, zijn diegenen die de informateurs leveren.
- Dus als CD&V en MR straks een regenboogcoalitie bereid vinden om mee te springen in een avontuur, kan die formule wel vertrekken.
- Alleen: dan moeten ze wel meer dan waarschijnlijk een ‘centrumtekst‘ slikken, die MR en CD&V samen gepend hebben.
- Dat alles is het gevolg van de vorige periode: toen raakte PS-voorzitter Paul Magnette erg ver met een poging, om uiteindelijk op verzet van de MR te stoten. Plots kwamen de Franstalige liberalen en vooral CD&V terug in het spel: zij mogen nu even de lakens uitdelen, om te zien wie ze mee krijgen.
Om rekening mee te houden? Een aantal veto’s blijven overeind tegen N-VA, zeker aan Franstalige kant. Dus een formule met N-VA blijft bijzonder moeilijk: in de mindset van de Franstalige pers bestaat en bestond ze overigens gewoon nooit, ook niet toen deze zomer de PS wel degelijk dicht bij de N-VA kroop.
- De PS blijft gewoon ‘neen‘ zeggen.
- Ook Ecolo is zo nodig nog duidelijker: zij willen ‘nooit met de N-VA’ in zee te gaan.
- Bij DéFI is geen enkel enthousiasme.
- Bij het cdH geen absolute ‘neen’, maar de kans lijkt bijzonder klein dat die met N-VA iets gaan doen.
En nu? Het duo zal nu duidelijkheid proberen scheppen. Maar de kans is bijzonder groot dat het naar een kookpunt gaat. In deze fase gaat het uiteindelijk over een coalitie maken, onder mensen, niet per se op een tekst ‘ja’ of ‘neen’ zeggen. En die fase lijkt nog niet aangebroken, omdat niet duidelijk is welke coalitie het wordt. Afwachten dus of de methode van de informateurs, en bij uitbreiding die van de schaduw-informateurs Geens en Wilmès, werkt.