Conchita is niet de eerste: de beroemdste dames met baarden

Thomas “Tom” Neuwirth won als Conchita Wurst het Songfestival. Onze vriend uit Oostenrijk is uiteraard gewoon een gezonde man. Maar er bestaat wel degelijk iets dat baarden bij vrouwen mogelijk maakt: hypertrichose of ambras syndroom (echt) heet dat en is een medische term om het aanwezig zijn van overbeharing aan te duiden. In de geschiedenis werden een aantal dames met baarden echt sterren van hun tijd. Hier zijn er een aantal.

1. Julia Pastrana (1834 – 1860)

Geboren in Mexico in een tijd dat we nog behoorlijk dom waren, en het dus kon dat een echte dokter certifieerde dat Julia het resultaat was van betrekkingen tussen een mens en een oerang-oetan. Anderen diagnosticeerden haar als “een nieuw soort Indiaan”, “een nieuwe soort” en “een misvormde Mexicaanse vrouw”. Theodore Lent kocht Julia van haar moeder, leerde haar dansen en muziek spelen en nam haar mee op een wereldtour onder de naam “The Bearded and hairy Lady”.

Julia leerde ook drie talen, en ze trouwde met Lent. Toen ze een miskraam had in Moskou stierf ze. Lent liet haar mummifiëren en trok met Julia in een glazen kast als reizende tentoonstelling verder. lent werd schatrijk van de hele toestand, en vond en trouwde een tweede bebaarde vrouw, die hij Zenora Pastrana noemde. In 1884 werd hij door de Russen in een gekkenhuis gestoken, waar hij dat jaar stierf.

2. Josephine Clofullia (1827–1875) 

Geboren als Josephine Boisdechêne in Zwitserland en blijkbaar al met een baard van vijf centimeter toen ze acht werd. Op haar veertiende begon ze door Europa te touren als betalend curiosum om te zien. Met haar vader en een agent. In Parijs ontmoette ze de schilder Fortune Clofullia, met wie ze zou trouwen. Josephine begon op een gegeven moment haar baard te dragen zoals Napoleon III (het neefje van Napoleon die van 1852 tot 1870 keizer van Frankrijk was). Napoleon was daardoor zo gecharmeerd dat hij Josephine een grote diamant schonk. Ze trok met haar man, zoontje en vader naar de VS om er te werken in het circus van PT Barnum, in die tijd de absolute topattractie van de wereld. Josephine was één van de absolute sterren in de freak show.

3. Helena Antonia (1550-1595)

Hofdwergin van Maria van Spanje, deze in Luik geboren Helena Antonia, die te zien is op verschillende schilderijen uit de periode. Hofdwergen waren dwergen in dienst van koningen als nar of gewoon om te laten zien tijdens social events. Ze werden vaak als cadeau gegeven aan koningen en koninginnen en dat was ook hier het geval: Helena was eerst eigendom van hertogin Maria Anna van Beieren, die haar cadeau deed aan Maria van Spanje. 

4. Jane Barnell (1871–1951) 

De eerste dame met baard die ooit een film maakte (Freaks van Tod Browning, 1932) en een vedette wegens jarenlang een topact in het circus van Ringling Brothers. Haar artiestennaam was Lady Olga. Ze eindigde haar carrière op Times Square in Hubert’s Museum met haar vierde man, de ex-clown Thomas O’Boyle. 

5. Annie Jones (1865-1902)

Annie Jones werd geboren in Virgina en begon al als negen maanden oude baby te werken in het curiositeitenkabinet van PT Barnum. Dat haar ouders daarvoor 150 dollar per week (equivalent nu is 10.000 dollar) kregen geeft een hint naar de sterrenstatus die baardvrouwen als Jones genoten. 

6. Sint-Ontkommer of Wilgefortis (15de eeuw)

Een fictieve vrouwelijke heilige met een baard. De traditionele bedevaartsplaats voor de heilige was Steenbergen, gelegen in het Westen van Noord-Brabant. Als vrome jonge prinses werd Sint-Ontkommer door haar vader, een heidense koning in Portugal, gedwongen om te trouwen met de koning van Sicilië, wat zij niet wilde. Ontkommer wilde kuis leven en non worden. Ze vroeg God om een oplossing.

De oplossing die God bood was een zwarte baard. Daarmee was ze verlost van de beoogde huwelijkskandidaat die van het huwelijk met een bebaarde vrouw afzag, maar niet van haar gedwarsboomde en teleurgestelde vader. Als straf besloot vader haar te kruisigen, net als de door Ontkommer zo vereerde Jezus.

Meer
Lees meer...