In het nieuws: Een invloedrijk lid van de CDU/CSU stelt voor om de kerncentrales opnieuw in bedrijf te stellen.

• Deze week stelde CSU-politicus Markus Söder voor om de Duitse kerncentrales weer in bedrijf te nemen vanaf 2025.
• Hij beschouwt dit als een maatregel die de christendemocraten zouden moeten nemen als ze terugkeren naar de regering.

De details: Wat heeft hij gezegd?

• Söder is geen onbekende. Hij is al bijna vijf jaar minister-president van Beieren en lid van de CSU, de zusterpartij van de CDU die alleen actief is in deze Duitse deelstaat – de op een na dichtstbevolkte van het land.
• In een interview met ARD liet hij weten dat als zijn politieke partij na de federale verkiezingen van 2025 weer aan de macht komt, ze – als de energiecrisis nog steeds actueel is – kunnen pleiten voor de heractivering van kerncentrales.
• Volgens Söder heeft de kernuitstap van Duitsland het land “tegen de stroom in een energiebeleid laten voeren”. “Met de crisis richt de hele wereld zich nu op het behoud van kernenergie als overgangsenergie – alleen Duitsland doet dat niet”, aldus Söder.
  • Inderdaad, verschillende Europese landen hebben onlangs hun focus verlegd naar kernenergie (verlenging in België, bouw van extra reactoren in Frankrijk, bouw van eerste reactoren in Polen). Om nu te zeggen dat de hele wereld pro-kernenergie is, gaat iets te ver, aangezien sommige landen trouw blijven aan hun anti-kernenergietraditie, waarbij Oostenrijk een goed voorbeeld is.
• De verkozen vertegenwoordiger van de CSU/CDU bekritiseerde ook het energiebeleid van de regerende driepartijencoalitie in bredere zin, met name de wet die tot doel heeft het energieverbruik te verminderen – overigens sterk aangemoedigd door Brussel bij alle EU-lidstaten.
  • “Dit betekent dat we moeten terugschakelen. Heb je ooit iets gezien dat er beter uitziet nadat het is ingekrompen?”, zei Söder. “Daarom denk ik dat we twee dingen nodig hebben: terugkeren naar kernenergie in plaats van kolencentrales opnieuw op te starten, en vertrouwen op nieuwe technologieën zoals kernfusie.”

Söder en kernenergie, liefde op het eerste gezicht

De context: Een pyromane brandweerman?

• De beslissing om Duitsland uit kernenergie te halen werd genomen in 2011, na de ramp in Fukushima. Destijds waren alle invloedrijke partijen het er min of meer over eens, maar het initiatief werd vooral genomen door kanselier en CDU-voorzitter Merkel – die vroeger helemaal niet tegen kernenergie was. Bijna alle christendemocraten waren het met haar eens.
• Söder zelf, destijds minister van Milieu en Gezondheid in Beieren, stelde zich op als een fervent voorstander van de kernuitstap – terwijl hij, net als Merkel, in het verleden voorstander was van kernenergie.
  • Hij had zelfs gedreigd af te treden als Beieren geen steun zou verlenen aan een uitstap in 2022, aldus ZDF.
  • Een standpunt dat hij tien jaar lang heeft ingenomen, en hij benadrukte nog in november 2021 dat de kernuitstap was gebaseerd op “brede maatschappelijke acceptatie”.
• Maar sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne – en de daaropvolgende energiecrisis – hebben verschillende verantwoordelijken bij de christendemocraten van gedachten veranderd en zich uitgesproken tegen de sluiting van de laatste kerncentrales. En Söder is een van de luidste stemmen.
  • In april van dit jaar deed hij zelfs een gedurfde suggestie: de bevoegdheid voor kernenergie overhevelen van de federale regering naar de deelstaten. Dit zou Beieren in staat hebben gesteld om nog steeds te kunnen rekenen op Isar 2 en zijn 1495 MW – wat al vier maanden niet meer het geval is.
  • Hoewel de drie regeringspartijen zijn voorstel van de hand hadden gewezen, kreeg Söder steun van enkele van de belangrijkste christendemocratische leiders, waaronder hun voorzitter, Friedrich Merz. “Het idee is het bespreken waard”, zo reageerde hij.

Voorlopig heeft geen enkel ander invloedrijk lid van de CDU/CSU bevestigd dat de christendemocraten campagne zullen voeren voor een terugkeer naar kernenergie tijdens de verkiezingen van 2025. Zoals we hebben gezien, veranderen standpunten over dit onderwerp vaak met de wind mee. Toch heeft Söder het debat heropend… en hoewel hij zegt dat hij op dit moment niet geïnteresseerd is, wordt zijn naam regelmatig genoemd als christendemocratische kandidaat voor de kanselarij in 2025. (as)